Yunanistan’a 2. Libya şoku

Aydın Hasan – BM Okyanus Konferansı’nda konuşan Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, ülkesinin 2024’te Atina’da yapılan “Okyanuslarımız Konferansı”nda duyurduğu “deniz parklarının” bu ay sonundan önce İyon Denizi ve Ege Denizi’nde ilan edileceğini duyurdu. Yunanistan, Akdeniz’de 2019’da Türkiye ile Libya ortasında imzalanan deniz yetki alanları muahedesiyle yaşadığı birinci şokun akabinde, Hafter idaresinin bu mutabakata yürürlüğe girme yolunu açabilecek son kararının şokunu yaşıyor. İç savaşın akabinde Libya’da Halife Hafter’in denetiminde ve Temsilciler Meclisi’nin de olduğu Tobruk ile Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin bulunduğu Trablus’ta iki başka idare oluştu. Türkiye ile Libya ortasında Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılması Muahedesi, 27 Kasım 2019’da imzalandı. TBMM tarafından da Aralık 2019’da onaylandı. Mutabakat 18 Mart 2020’de bildirildiği BM tarafından 30 Eylül 2022’de tescil edildi. Lakin Libya tarafında muahedenin onay süreci gerçekleşmedi.
Anlaşma incelemeye alındı
Yunanistan, başka münasebetleri ile birlikte “Temsilciler Meclisi tarafından onaylamadığından geçersizdir” tezini ileri sürerek mutabakatın yok kararında olduğunu ileri sürmüştü. Muahedeyi komite vasıtasıyla incelemeye alan Libya Temsilciler Meclisi’nin onaylaması durumunda Yunanistan değerli bir argümanını kaybetmiş olacak.
Milli Savunma Bakanlığı kaynakları: Olumlu karşılıyoruz
Milli Savunma Bakanlığı kaynakları, Türkiye-Libya Deniz Yetki Anlaşması’nı Hafter tarafının da incelemeye aldığına dair haberle ilgili sorular üzerine şu değerlendirmede bulundu: “Mutabakat Muhtırası kapsamında Libya ile tarihi bağlara dayanan müttefikliğimiz denizlerle de tescillenmiştir. Hafter tarafının da bunu incelemeye almasını olumlu karşılıyoruz ve gelişmeleri yakından takip ediyoruz.”
Anlaşma ne getiriyor?
‘Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası’ ile Türkiye’nin Marmaris-Fethiye-Kaş kıyı sınırı ile Libya’nın Derne-Tobruk ve Bordiya kıyı çizgisi komşu oluyor. Belirlenen alanda balıkçılıktan, petrol ve doğalgaz aramaya kadar pek çok faaliyette kelam hakkı Libya ve Türkiye’de olacak. Türkiye bu alanda petrol ve doğalgaz arama ve sondajı için ruhsatlandırma da
yapabilecek. Mutabakat ile Doğu Akdeniz’de Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) ve Mısır ortasında da bir “kalkan” oluşacak.