Yumurta fiyatlarında dikkat çeken düşüş! Nedeni muhakkak oldu

Milliyet.com.tr/ÖZEL Ramazan ayında yumurta fiyatlarındaki artış yerini düşüşe bıraktı. Son birkaç aydır yumurta fiyatları düşüş üstüne düşüş gösteriyor. Birkaç ay evvel piyasada 180 liradan satılan 30’lu büyük uzunluk (L) yumurtanın fiyatı 150 TL’ye geriledi. Son birkaç haftada ise tıpkı uzunluk yumurta fiyatı 130 lira düzeylerine kadar geriledi. Vatandaşın en çok tercih ettiği 30’lu yumurtada boyutuna nazaran fiyatlar 100-120 TL düzeylerine kadar düşüş gösterdi. 

BAKANLIĞIN ADIMI SONRASI FİYATLARDA DÜŞÜŞ HIZLANDI 

BÜYÜK UZUNLUKTA DÜŞÜŞ, KÜÇÜK UZUNLUKTA FİYAT YÜKSELİŞİ DİKKAT ÇEKTİ! 

Bir hafta öncesinde toptan piyasada tanesi 3,60 TL olan duble yumurtanın fiyatı 3,35 TL’ye gerilerken, eski anaç tavukların yumurtasından oluşan duble sınıfı eserler de 3,50 TL’den 3,25 TL’ye düştü. Ufak uzunluk kılavuz yumurtanın fiyatı 55 kuruş artışla 1,65 TL’ye yükseldi. 

Peki fiyatlarda düşüşün ana sebebi ihracat kısıtlaması mı? Küçük uzunlukta fiyatlar artarken, büyük uzunluk yumurtalarda neden fiyat düşüşü oldu? Mevzuyla ilgili Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu ile Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, milliyet.com.tr’ye dikkat çeken açıklamalarda bulundu. 

‘RAMAZAN’DA FİYATLAR 230 TL’YE KADAR ÇIKMIŞTI’ 

Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon’un açıklamaları şu halde “Daha evvel 30’lu büyük uzunluk (L) bir yumurtanın fiyatı 180 TL’nin çok daha üzerine satılıyordu. Ramazan ayında satışların artması, dünyada kuş gribi nedeniyle üretimden çıkan hayvanlardan kaynaklı yumurta üretiminde bir dalgalanma oldu. Ramazan periyodunda fiyatlar 180 TL’den 230 TL düzeylerine kadar çıkmıştı. 

‘ŞU ANDA ÜRETİCİ ZİYANINA SATIYOR’ 

Geldiğimiz noktada kuş gribi nedeniyle üretimden çekilen tavuklar tekrardan üretime geçti. İhracata gitmesi gereken yumurtalar da gitmedi. Şu anda ziyan düzeyinde satışlar oldu. Bizim ihracat için ürettiğimiz yumurta başka, iç piyasa için ürettiğimiz yumurta başkadır. 

YUMURTA FİYATLARI NEDEN DÜŞTÜ? 

Biz daha evvel fiyatlar fevkalâde yükseldiği devirde ihracata giden malları iç piyasaya vererek fiyatları dengeledik. Kuş gribi kaynaklı üretimden çektiğimiz sürüler tekrar üretime başladı. Arz fazlalığı olduğu için iç tüketim de artmadığı için bizim ihracat için ürettiğimiz yumurtalar ziyanına satılıyor. Şu anda piyasada fiyatlar o nedenle düştü. Üretici ziyan ediyor diyebiliriz. İhracat için ürettiğimiz eserler ihracata giderse sorun kalmayacaktır. Ürettiğimizin yüzde 15-30’unu ihracata göndermezsek üretici her vakit için ziyan eder.

‘MARKETTE 150 TL’NİN ALTINDA YUMURTA ALIYORSANIZ BİLİN Kİ ÜRETİCİ ZİYAN EDİYOR’ 

Market ve kesin satıcılar kesin karlarını aldıktan sonra üreticiye kalan kar kısmı üreticiyi kurtarmıyor. Maliyetinin altında kalıyor. Üretici ziyan etmediği devirde 150-160 TL’lik yumurta fiyatları da yüksek değildir. Şayet markette 150-160 TL düzeyinin altında yumurta alıyorsanız bilin ki üretici ziyan ediyordur. 

KÜÇÜK UZUNLUKTA FİYAT YÜKSELDİ, BÜYÜK UZUNLUK YUMURTADA DÜŞTÜ! 

Küçük uzunluk maliyeti en yüksek yumurtadır. Kuş gribinden kaynaklı üretimden çekilen hayvanlar bir anda üretime toplu halde girince hayvanlar birinci üretime küçük yumurta ile başladılar. Bu küçük yumurtaların piyasada kabulü pek olmaz, vatandaşımız orta ve büyük ölçekli yumurta tüketir. Küçük ölçekler tüketilmediği için vaktinde maliyetinin çok altına satılmıştı.

Daha sonrasında küçük uzunluk yumurtalar ziyan düzeyinde satıldığı için bu yumurtalar büyüdü, büyük sınıfa geçti. Küçük yumurta da bir halde tüketildi. Şu anda piyasada iri yumurtalarda üretim fazlalığı olduğu için iri yumurtalarda fiyatlar düştü. Küçük yumurtalar daha kısıtlı olduğu için küçük uzunluk yumurtalarda ise fiyatlar yükselmiş oldu. 

FİYATLARDA DÜŞÜŞ SÜRECEK Mİ? 

Fiyatlar daha da düşerse üretici daha fazla ziyan eder ve hayvanını kesmek zorunda kalır. Bugün çok ucuz olduğu için ileride çok fahiş fiyatlara tüketici yumurta tüketebilir. Şu anda fiyatlar düşecek de diyemiyorum, düşmeyecek de. Şayet düşerse yumurta üretimi daralır ve çok daha fazla fiyatlara yumurta tüketmek zorunda kalabiliriz. Fiyatların bundan daha fazla düşmesi ziyandır. 

‘MARKETLER KAR MARJLARINI GÖZDEN GEÇİRMELİ’ 

Marketlerin kar marjlarını gözden geçirmesi lazım. Üreticiden çıkış fiyatı ile market fiyatlarında makas çok açık. Bir orta fırsatçılar 200 TL’nin üzerinde vaktinde yumurta sattılar. Şu anda fiyatlarda düşüş olmaması gerekli. Üreticimizin de ürettiği eseri satabilmesi gerekmektedir. Yaz periyodunda bu stoklanamadığı için fiyatlar düşmektedir.” 

AYDIN AĞAOĞLU: FİYATLARI İNDİRMEK ZORUNDA KALDILAR 

TÜKONFED Başkanı Aydın Ağaoğlu’nun açıklamaları şu halde: “Dar gelirli vatandaşın artan et fiyatları nedeniyle yegane hayvansal protein kaynağı haline gelen yumurta fiyatını arz talep istikrarına nazaran mi yapmak lazım? ‘Nasılsa talep çok, yurt dışından isteyenler var, ABD’de kuş gribi var’ diye fiyatları artırmak hiç etik değil.

Vatandaş yumurta da tüketemez olunca ihracatta istedikleri sonuca ulaşamadılar ve fiyatları indirmek zorunda kaldılar. Fakat buna karşın birçok satış noktasında hala 30’lu standart yumurtayı yüksek fiyattan görebiliyoruz.

‘BAZI MARKETLERDE FİYATLAR YÜKSEK’ 

Ben 100 TL ile 120 TL ortasında 30’lu yumurta satıldığını gördüm. Birebir anda bazı marketlerde 170-180 TL fiyatlar vardı. Yumurtanın çabuk bozulabilen bir besin eseri olması nedeniyle raf ömrü esnasında çöpe gitmemesi için gerek üreticiler gerek satış noktalarında fiyatları indirmek zorunda kaldılar. Tüketici ile bilek güreşi yapılmamalı.  İç piyasadaki yumurtayı ihracata yöneltmek çok etik bir üretici anlayışı değildir. Tüketici reaksiyonunu koydu, talebi kıstı. Yurt dışında da talep daralınca üretici de toptancı da marketler de raf ömrü uzun olmadığından dolayı bozulma riskine katlanmamak için fiyatları indirmek zorunda kaldılar.”