Yayıncılık dünyasının kirli gerçekleri
Efnan Atmaca – Dünya edebiyatının parlayan yıldızlarından R.F. Kuang. Çin’in Guangzhou kentinde doğduktan sonra ailesiyle birlikte şimdi dört yaşındayken ABD’ye göç ediyor. Kuang, Dallas, Teksas’ta büyüyor. Küçük yaşlarda yazıya karşı yatkınlığını fark ediyor ve eğitimini bu istikamette sürdürüyor. 2018 Marshall Bursu’yla Cambridge’deki Magdalene Koleji’ne gidiyor. Sonraki yıl Oxford’daki University College’de Çağdaş Çin Çalışmaları alanında yüksek lisans yapıyor. Akabinde Yale Üniversitesi’nde Doğu Asya Lisanları ve Edebiyatları alanında doktora yapmak için ABD’ye dönüyor. Bir Çin askeri fantezisi olan üçlemesinin birinci romanı “Haşhaş Savaşı” yedi yıl evvel yayımlanıyor. Tenkitler yolunu açıyor. Daha 27 yaşına gelmeden beş kitabı okurla buluşuyor. Ve bu rüzgârı arkasına alarak “Sarı Yüz”ü yazıyor. Kitap pek çok mükafatın sahibi olurken çok satanlar listesinde de üstlere tırmanıyor.
‘En makus kâbusum’
Kitabın kahramanı Kuang’la neredeyse birebir otobiyografiye sahip Athena Liu. Kuang da bu benzerliği saklamıyor, “Athena benim için en derin güvensizliklerimle güreşmenin bir yolu. O benim en makus kâbusum!” diyor. Athena edebiyat dünyasının yıldızıyken en yakın arkadaşı June’un yanında birdenbire ölüyor. Onu ölesiyle kıskanan June, o gece Athena’nın 1. Dünya Savaşı’nda Çinlilerin yaşadıklarını husus alan “Son Cephe” romanının taslağını çalıyor. İkisinin arkadaşlıkları çok eskiye dayanıyor. Ortak hayalleri yeterli birer muharrir olmak. Athena başarıyor lakin June daima geride kalıyor. June, Athena’nın bu yükselişini ırksal farklılığa karşı yapılan müspet ayrımcılığa bağlıyor. Athena’nın yayın dünyasının ilgi çekmek için koyduğu yazılı olmayan kurallara nazaran oynadığını ve Asyalı kimliğini daima önde tutarak başardığını düşünüyor. Sonra da onun metnini tekrar yazıp kendi ismiyle yayımlıyor. Ve gelsin o daima hayal ettiği şöhret… Elbette şöhretin yanında tenkitler. En keskini, bir Beyaz’ın Çinli öyküsü yazıp yazamayacağı. June her eleştiriyi cevaplasa da sonunda gerçekler ortaya çıkıyor. Pekala reklamın düzgünü berbatı olur mu? Olmaz zira bugünün kazanmaya odaklı dünyasında şayet işin içine toplumsal medya da girerse bir günde batar, bir günde çıkarsınız. Kuang’ın kitabı mefkurelerin nasıl öldüğünü, kaidelerin herkesi nasıl dönüştürdüğünü anlatırken okuru kimsenin suçsuz olmadığı gerçeğiyle bir kere daha yüzleştiriyor.
‘Skandallar paketlenip tüketim eseri yapılıyor’
“Sarı Yüz” ırkçılığı farklı bir boyutuyla gündeme getiriyor. Rengin getirdiği avantaj ve dezavantajları flaşlar önüne çıkarak kime ne kadar fayda sağladığını tartışmaya açıyor. Bu tartışmayla kalmıyor, yayıncılık dünyasının popülerlik uğruna neleri feda ettiğini gözler önüne seriyor. Yeniden durmuyor, toplumsal medyayı işin içine katıp okurun nasıl manipüle edildiğini gösteriyor. Kuang içeriden daha içeriye saldırıyor. Bütün kirli çamaşırları ortaya döküyor. “Kendi ayağına sıkıyor” tenkitlerine ise bir söyleşide “Sistem eleştiriyi kâr etmenin öteki bir yoluna dönüştürüyor. ‘Sarı Yüz’, temelde karamsar bir hikâye çünkü dehşetli bir skandalı ortaya koyuyor ve akabinde bu skandalın kendi içinde nasıl basitçe paketlenebilen diğer bir tüketici eseri hâline geldiğini gösteriyor” karşılığını veriyor.
