Yapı kontrolü için sıkı takip
Meltem Güneş – Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, “Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği” ile dağıtım ve ceza bildirisinde bir dizi kıymetli değişikliğe gitti. Ceza Tebliği’nde yapılan değişikliğe nazaran, yapı kontrol kuruluşunca kontrolü üstlenilen bir yapı, yapı kullanma müsaade dokümanı aldıktan sonra 15 yıl içinde yıkılırsa yapı kontrol firmasının faaliyetine son verilecek. Tekrar bir binanın inşa etabında etrafındaki bir yapıya ziyan vermesi durumunda yapı kontrol kuruluşun müsaade dokümanı iptal edilecek. Her iki durumda da firmaların teminatlarına el konulacak.
Hizmet bedeli hesabı
Yönetmelikte yapılan değişiklikler ile ise, yapı kontrol kuruluşlarından alınan teminatlarla ilgili yeni bir düzenlemeye gidildi. Daha evvel her yıl ÜFE’ye nazaran güncellenen teminat meblağları, 2026 yılından itibaren TÜFE ve ÜFE ortalamasına nazaran belirlenecek. Vatandaşların yapı kontrol hizmetinden faydalanmasını kolaylaştırmak için yapı inşaat alanı 500 metrekareye kadar olan yapılar ile yapı kontrol hizmet mukavelesi bedeline temel kalan inşaat alanı 500 metrekare kadar olan yapılar, Elektronik Dağıtım Sistemi dışında tutuldu. Böylelikle daha evvel Bakanlığın Elektronik Dağıtım Sistemi ile atayıp zarurî tuttuğu kuruluş dışında yapı kontrol hizmeti almakta zahmet çeken yapı sahiplerine istedikleri yapı kontrol kuruluşu ile mukavele imzalama kolaylığı sağlandı.
Ayrıca 500 metrekareye kadar olan ve inşası tamamlanmış fakat yapı kullanım dokümanı almakta zorluk çeken bina sahipleri de bu değişiklikle yapı kontrol firmalarına daha kolay ulaşabilecek. Bu binalar için vatandaşların belirleyeceği yapı kontrol kuruluşu ile yüzde 1.75 ile yüzde 3.5 ortasında bir hizmet bedel oranı ile kontrol hizmet kontratı imzalanabilecek. Güçlendirme işlerinde de kontrol hizmet bedeli, o binanın tamamı için hesaplanan bedelin en az yüzde 25’i oranında olacak.
Vatandaşa seçenek sunulacak
Sözleşme fesih münasebetlerinde de değişiklik yapıldı. 6 ay boyunca hiç iş yapılmaması mühleti 3 aya düşürüldü. Böylelikle yapı kontrol kuruluşları, 3 ay içinde inşaatın başlatılmaması durumunda mukaveleyi feshedebilecek. Kontrol kuruluşlarının, kalıp ve donatı imalatını teslim alma, betona nezaret etme üzere mevzuat ile verilen kontrol vazifelerini yerine getirmeme hallerinde de kontratın feshedilebilmesinin önü açıldı.
Elektronik Dağıtıma Ait Bildirim Değişikliği ile ise 45 ve üzerinde yapı kontrol kuruluşuna sahip olan vilayetlerde iki alternatifli kontrol kuruluşu ataması yapılabilecek. Yeni uygulama kapsamında 1 Şubat 2026 tarihine kadar vilayetlerdeki aktif yapı kontrol kuruluşu sayıları güncellenecek. Bu tarihe kadar uygulama İstanbul, Ankara, Bursa, Konya, İzmir, Kocaeli, Antalya, Gaziantep, Mersin, Kayseri, Şanlıurfa, Diyarbakır, Tekirdağ, Adana, Samsun ve Muğla’da hayata geçirildi.
