‘Yabancı yatırımı yabancı olmayan Azerbaycan’a yapın’

SERKAN ARMAN / Ağdam – Azerbaycan, 27 yıl işgal altında kalan ve bu periyotta büsbütün yıkılan Ağdam kentini endüstriyle ayağa kaldırıyor. İşgal öncesi ismi endüstriyle anılan kent eski kimliğine kavuşacak. Alışılmış bunun için Türkiye’den yatırımcılar da kalkınma atağına dayanağa çağrılıyor.
2021 yılında temeli atılan Ağdam Sanayi Parkı, şimdilerde yüzde 70 doluluk oranına ulaşmış durumda. Parkta faaliyet müsaadesi alan 34 firmadan 9’u üretime geçerken, 650’den fazla bireye de istihdam sağlanmış. İşgalden kurtarılan topraklarda girişimcilik ve yatırımcılığı desteklemek gayesiyle ek avantajlar sağlandığını belirten Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Ticaret Temsilcisi Tamerlan Taghiyev, “Yabancı yatırım düşünüyorsanız, size yabancı olmayan Azerbaycan’a gelin” iletisini iletti. Ekonomi Bölgelerin Kalkınma Ajansı Yatırım ve Ekonomik Tahlil Müdürü Aqşin İbişsoy ise bölgedeki dönüşümün suratına dikkat çekerek, “Devletin bildirisi net. Bu topraklar Azerbaycan toprağıdır ve burada endüstriyle büyüme desteklenecek” diye konuştu.

Aqşin İbişsoy, Karabağ’daki yatırımlar için güç fiyatlarında indirim, toplumsal sigorta primlerinde devlet takviyesi ve düşük krediler sağlandığını belirtti. Yatırımcıların gelir, toprak ve emlak vergilerinden 10 yıl boyunca muaf tutulduğunu, ithalatta ise gümrük bedeli ve KDV ödemediklerini vurgulayan İbişsoy Türk girişimcileri Ağdam’a yatırım yapmaya davet etti.

İbişsoy, Karabağ’daki hammadde muafiyetinin, ‘İşgalden kurtarılmış yerlere ithalatı katma paha ve gümrük vergisinden muaf tutulan ekonomik faaliyet alanları ile mal nomenklatürüne nazaran teknik ekipman, teknolojik aygıtlar ve sistemler ile ham husus ve malzemeler listesine’ uygun olduğunu belirtti.

Çok sayıda devlet desteği

Toplamda 190 hektarlık alanda kurulan Ağdam Sanayi Parkı, Sumgayıt’tan sonra Azerbaycan’daki en büyük ikinci sanayi bölgesi pozisyonunda. Dokuma, metal, duvar kağıdı, elektrik makineleri, plastik, besin ve inşaat üzere çeşitli bölümlerde faaliyet yürüten firmalar, vergi ve gümrük muafiyetleri üzere devlet takviyelerinden de faydalanabiliyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Ticaret Temsilcisi Tamerlan Taghiyev ise devletin, işgalden kurtarılan topraklarda girişimcilik ve yatırımcılığı desteklemek emeliyle ek avantajlar sağladığına dikkat çekerek şu bilgileri verdi:

“Örneğin doğalgaz, elektrik, su üzere masrafların yüzde 20’sinin iade edilmesi, Türkiye’de SGK olarak bilinen toplumsal güvenlik ödemelerine denk gelen vergilerin devlet tarafından karşılanması, lojistik dayanak ve gibisi diğer takviyeler sunuluyor. Bugün dünyanın dört bir yanından Azerbaycan’a yatırımlar yapılmakta. Sizin de şahitliğinizle, farklı ülkelerden gelen yatırımcılar fabrikalar kurmakta, ülkemize büyük bir ilgi göstermekte. Bu ilgi yalnızca sağlanan teşvik ve muafiyetlerle sonlu değil, birebir vakitte Azerbaycan’ın jeopolitik pozisyonuyla da ilgili.”

Taghiyev, Azerbaycan’ın birkaç büyük ulaşım koridorunun kesişim noktasında yer aldığına dikkat çekerek, “Orta Koridor her geçen gün büyümekte. İnşallah Zengezur Koridorumuz da açıldığında, bu bölgedeki kalkınma süreci daha da sürat kazanacak. Bu yüzden Azerbaycan’ın Türkiye’deki Ticaret Temsilciliği olarak, Azerbaycan’a yatırım yapan şirketler ortasında Türk firmalarını en ön sırada görmek istiyoruz. Girişimcilere de her vakit şunu söylüyoruz: Yabancı yatırım düşünüyorsanız, size yabancı olmayan Azerbaycan’a gelin” diye konuştu.

Sanayi yatırımları için önemli teşvikler sunan Azerbaycan turizm yönünden de çok cazip bir coğrafyaya sahip.

DEVLETİN İLETİSİ ENDÜSTRİYLE BÜYÜME

Karabağ bölgesindeki Ağdam kentinin 2020’de işgalden kurtarıldığını ve Mayıs 2021’de Ağdam Sanayi Parkı’nın temelinin atıldığını belirten Aqşin İbişsoy, şunları söyledi:

“Devletin burada iletisi çok açık. Bu topraklar ebedi Azerbaycan topraklarıdır. Devlet, bu topraklarda büyümeyi, iş yeri açmayı destekleyecek ve endüstriyle büyüyecek. Bu davet teşebbüsçüler tarafından da uygun karşılanmış durumda. Şu an Ağdam Sanayi Parkı’nda 32 tane şirket ve proje kayıtlara geçmiş.

Bunlardan 9’u tam faaliyet gösteriyor, 650’den fazla ise iş yeri açılmış. Sanayi Parkı’nın yüzde 70’i artık dolmuş durumda. Bu da şu ana kadar yönettiğimiz sanayi parkları ortasında ikinci sırada yer alıyor. Birincisi Sumgayıt Endüstriyel Kimya Parkı. Buna bakıldığında 2021’de kurulan Ağdam Sanayi Parkı’na talep epey yüksek. Zira burada sanayi parkların muafiyetleri var.”

Yatırımcıların gelir vergisinden 10 sene boyunca yüzde 100 muaf olduğunu belirten İbişsoy, şöyle devam etti:

“Toprak ve emlak vergisinden de muaf oluyorlar. İthalde gümrük bedeli ve KDV’den muaf tutuluyor. Bunlar devletin Karabağ’daki faaliyetleri. Devletin öbür dayanakları de var. Bunlar girdi fiyatları yani elektrik ve gaz. Aslında bunlar Azerbaycan’da uygun lakin Karabağ’da bu daha da uygun. Yüzde 20 indirimli oluyor. Bu da yatırımcılar için çok kıymetli avantaj. Toplumsal sigorta primleri devlet tarafından destekleniyor. 3 sene boyunca yüzde 100, sonra yüzde 80 – 60 – 40 diye gidiyor. Bu da maaş bütçelerinde yatırımcılar için değerli avantaj sağlıyor. Ayrıyeten burada kredi imkânları da çok uygun durumda. Karabağ’daki faaliyetler için kredilerin yüzde 90’a kadar payına devlet teminat verebiliyor, faizlerin ise yüzde 10’unu karşılıyor.”

Hızla gelişiyor

190 hektarlık alana kurulan Ağdam Sanayi Parkı’nın Azerbaycan genelindeki sanayi bölgeleri ortasında en süratli gelişen alanlardan biri olduğunu vurgulayan İbişsoy, “Biz önümüzdeki sene yatırımcılar tarafından Ağdam Sanayi Parkı’nın tam olarak dolacağını düşünüyoruz. Zira talep çok yüksek, o yüzden biz Türk yatırımcıları da buraya bekliyoruz. Şu an Türk yatırımcılar var fakat daha da fazla olmalarını bekliyoruz. Karabağ’da diğer bir sanayi parkımız var. Araz Vadisi Ekonomik Bölgesi Sanayi Parkı. Bu park da yıldız parklarımızdan bir tanesi ve büyümekte olan yatırımcıların talebini karşılıyor” dedi.

Türkiye’den yatırımlar süratli başladı

Ağdam Sanayi Parkı’nda halihazırda Türkiye’den yatırımlar da var. İş güvenlik ayakkabıları ve poliüretan çizmeler üreten Bafco Ayakkabı Üretim Müdürü Osman Yaylalı tüm çalışanlarının bölge halkından oluştuğunu vurgulayarak, şu bilgileri verdi:

“BAFCO Invest LLC 2023 yılında Ağdam Sanayi Parkı’nda kuruldu. Çağdaş ve son teknoloji makinelerimizle donatılmış fabrikamızda yıllık üretim kapasitemiz 510 bin çift. Eserlerimiz kullanıcıların güvenlik ve konforunu en üst seviyede sağlayacak formda tasarlandı. Bu konuda gerekli milletlerarası güvenlik standartlarına uygun biçimde üretimlerimize devam ediyoruz. Fabrikamızda şu an 65 işçimiz var. Yakın gelecekte kapasite artışı ve yatırımlarımız devam edecek. Şirketimizin temel maksadı Karabağ’da üretilen ayakkabılarımızı, eserlerimizi de dünya pazarına sunmak. Azerbaycan endüstrisine ve bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlamak. Bu bahiste Azerbaycan devletinin de çok büyük takviyeleri var. Hem vergi hem de gümrük avantajı hasebiyle da yatırımlar bu bölgede gerçekleşmeye devam ediyor. Dünya pazarına sunmaya başladığımız eserlerimizden birinci olarak ihracatımızı Kazakistan’a gerçekleştirdik. Yaklaşık 5 bin çift ayakkabı ve çizmeyi geçen ay gönderdik. Birleşik Arap Emirlikleri, İspanya, Güney Afrika üzere birçok ülkede de ihracat çalışmalarımız devam ediyor.”