Vincent van Gogh’un ışığı dijitalde parladı
Seray Şahinler – Kesik kulağı, akıl hastanesi yılları, patates yiyen köylüleri, ayçiçekleri, kardeşiyle mektupları, babasıyla fırtınalı ilişkisi… Yaşadığı her şey, onu daha da kutsayan, ‘sıradan’ birer ayrıntı. Bugün, dünyanın en büyük ressamlarından, en ünlü sanatkarlarından biri Vincent van Gogh. Hayat hikayesi ve sanatı sonsuza kadar ilgi çekecek üzere görünüyor.
İstanbul’daki Dijital Tecrübe Merkezi (DDM), Van Gogh’a bu defa farklı bir keşif alanı açtı. İBB Kültür AŞ tarafından hazırlanan “Van Gogh: Işığın İzinde” isimli stant 23 Ağustos prestijiyle kapılarını açtı, açıldığı günden beri de günün her saati tıklım tıklım.
Sergi fotoğraf tarihinin en çok konuşulan, en tanınan ressamlarından Van Gogh’un hayatını, trajik dönüm noktalarını ve sevilen yapıtlarını dijital odalarla ‘çok duyulu’ olarak sunuyor. Stantta vurgulanmak istenen iki tema ise ‘umut ve mutluluk’ olarak belirlenmiş.
Zihnin labirentindeyiz
DDM’nin odaları, Vincent Van Gogh’un ışık, renk ve umutla örülü dünyasını yapay zekâ, sanal ve artırılmış gerçeklik uygulamaları, interaktif projeksiyonlar ve yere uyarlanmış enstalasyonlarla yine yorumluyor. Ziyaretçiler böylelikle ressamın karmakarışık zihninin labirentlerinde bazen kapkara bazen dingin ancak daima rengârenk dünyasına konuk oluyor.
Mekânın farklı noktalarına yerleştirilmiş sahneler ve tecrübe alanları, ziyaretçiyi ressamın bilinçaltına dalan bir başlangıçtan gençlik yıllarına, güneşi kovaladığı yaratıcı devirlere ve Saint-Rémy’deki hastane odasının penceresinden açılan sonsuz görüntülere taşıyor.
Sergide dört adımlık bir seyahat var. DDM’nin girişinde ziyaretçileri karşılayan ‘Dijital Oda’, Vincent Van Gogh’un o meşhur hayat hikayesini, hayatından kişi ve olayları kronolojik olarak aktarıyor. Ressamın en sevilen yapıtları, sanatındaki kırılma noktaları ve trajediye giden hayat hikayesi dijital panolarda aktarılıyor, mektupları tekrar dijital ekranlarda okurlara sunuluyor. Her bir anlatı, interaktif tecrübesiyle ressamın dünyasına birinci adım bedelinde.
İkinci kısım ‘Van Gogh’un Paleti’. Türkiye’de birinci sefer gösterilen bu projede, sanal gerçeklik katkısıyla yaklaşık 10 dakikalık hayali görüntü eşliğinde bir Vincent Van Gogh biyografisini izliyorsunuz. ‘Sürükleyici Tecrübe Odası’ standın en geniş ve kalabalık kısmı. Toplumsal medyada da en çok karşılık bulan odası… Ressamın cihanını dört kısımdan oluşan mekânsal bir anlatıya dönüştüren odada, Van Gogh sizi karşılıyor ve aslında kendi öyküsünü kendi anlatıyor. Onun insanları, yerleri, görünümleri, caddeleri ve bir düşler âleminde hissettiren çizgileri, odadaki dört duvarı bir akıl hastanesi çağrışımından soyutlayıp ressamın şuur akışının tam ortasına yerleştiriyor. Nohlab’in daha evvel İrlanda’da sergilenen bu çalışması Türkiye’de birinci kere Dijital Tecrübe Müzesi’nde gösteriliyor.
Yolculuğun son kısmında ise ‘Artırılmış Gerçeklik Odası’ var. Burası Vincent Van Gogh’un ‘belgelenmiş hâli’. Özel yazılımla iki binden fazla Vincent Van Gogh yapıtı kategorize edilerek tahlil edilmiş. Yüksek boyutlu algoritmalar ve hudut ağları kullanılarak, yapay zekâ tarafından sanatkarın usulünde özgün eserler oluşturuluyor. Tecrübe, Van Gogh’un bilinçaltından çıkışıyla son buluyor.
Yapay zekâdan görülmemiş detaylar
“Van Gogh: Işığın İzinde” standında ressamın yapıtlarıyla birlikte günümüz sanatkarlarının ona özel hazırladığı eserler yer alıyor. Design in Situ, Fuat Genç, Lucid Realities, Nohlab, Özde Karadağ, Ufuk Barış Mutlu’nun yapıtlarının bulunduğu seçkide, 10 çalışma Dijital Tecrübe Müzesi’ne özel olarak üretilmiş. Ressamın dünyasındaki görünmeyen ayrıntılara dikkat çeken Fuat Genç Vincent van Gogh tablolarındaki nesneleri tarayarak yapay zekâya yükletmiş. Bu kodlamanın sonucunda ortaya çıkan eser de standın son kısmında ziyaretçileri bekliyor.
