Usta ressam Mustafa Delioğlu hayatını kaybetti
Gerçekçi çizim tekniği ve desen ustalığı ile tanınan, “Deli Kazım” ve “Gökhan” üzere tanınan çizgi roman karakterlerine hayat veren Delioğlu, 79 yaşında vefat etti. Delioğlu’nun cenazesi, 30 Ağustos’ta Erenköy Sahrayı Cedid Mescidi’nde ikindi namazını müteakip kılınacak cenaze namazının akabinde Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilecek.
“MÜZE KURARAK VEFA BORCUMUZU ÖDEMELİYİZ”
Çocuk Vakfı kurucusu ve müellif Mustafa Ruhi Hoş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Delioğlu’nun kendi yolunu açmış bir sanatçı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Çocuk edebiyatımızın tarihinde 60 yıllık, yeri doldurulamaz emeği var. Yaklaşık 2 bin 300 çocuk kitabı ve kitap kapağı ile çocuğa adanmış bir geleneğin öncüsüydü. Çocuğa nazaran fotoğraf estetiği anlayışıyla okul öncesi çocuk kitapları yanında şiir, masal, hikaye, roman, fantastik, anı, günlük, gülmece, çizgi roman, efsane, mit ve destanları resimleyerek Mustafa Delioğlu ekolünü oluşturdu. Mustafa Delioğlu Fotoğraflı Çocuk Kitapları Müzesi kurularak doğmuş ve doğacak çocuklarımızla buluşması için vefa borcumuzu ödemeliyiz.”
“DELİOĞLU ‘İLLÜSTRASYON TAMAM DA BEN FOTOĞRAF YAPMAK İSTİYORUM’ DERDİ”
Yazar Fatih Erdoğan, Delioğlu’nun 40 küsur yıllık arkadaşı olduğunu tabir ederek, “50 yıl boyunca ülkemizin en çok çocuk kitabı resimlemiş, bunu yaparken de besbelli bir üslup oluşturmayı başarmış, yeri doldurulması güç bir bedel, eşsiz bir sanatçıdır.” görüşünü paylaştı.
Delioğlu’nun çocuklara yönelik kitap yayımcılığının, dolayısıyla da çocuk kitabı çizerliğinin 1980’li yılların başından itibaren hareketlenip adeta patlama noktasına ulaştığını kaydeden Erdoğan, bugüne kadar gelen sürecin de ana omurgalarından olduğunu kaydetti.
Erdoğan kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kendisi de bu sürecin sonlarına yanlışsız onu da çok keyifli eden çarpıcı bir sanatsal olgunluğa erişmişti. Perşembe buluşmalarımızda sık sık kendi tabiriyle ‘İllüstrasyon tamam da ben fotoğraf yapmak istiyorum.’ sıkıntısı. Onun hakkında birçok kere birçok yazı yazdım. Çok uzun vadeli bir yol arkadaşlığımız var. Bir gün benden bu türlü bir görüş isteneceğini hiç hesap etmemişim, çok sıkıntı geldi.”
Yazar, Prof. Dr. Sedat Sever, Delioğlu’nun Nikolay Ostrovski’nin “Fırtına Çocukları” kitabının kapak fotoğrafını yaparak yayın dünyasına adım attığına dikkati çekerek, “Özellikle çocuk ve gençlik edebiyatımızda fırtına üzere eserek, kaç sanatkarın, yayınevinin yapıtlarına renk ve çizginin gücüyle özgün manalar katmış bir ustanın ismidir. Mustafa Delioğlu, içten, yalın renk ve çizgi düzenlemeleriyle çocuk ve gençlerin duyu algılarını uyaran, onları düş ve fikir serüvenlerine çıkaran, klasik sayılabilecek yapıtlara imza atmış, büyük bir sanatçıdır. Daima, hürmetle anılacaktır. Allah rahmet eylesin.” tabirlerini kullandı.
“ONUN FOTOĞRAFLARI SAYESİNDE ÇOCUKLAR KİTAPLARI SEVMİŞ, OKUMUŞTUR”
Gazeteci ve muharrir Yalvaç Ural, Delioğlu ile 1970’li yıllarda tanıştıklarını paylaşarak, şunları anlattı:
“50 yıllık dostum, çok sevdiğim canım arkadaşım. Yani çok çelebi de bir çocuktu. Bugün Türkiye Cumhuriyeti’nde çocuklarla ilgili çıkmış kitapların bence yüzde 70’ini Mustafa resimlemiştir. Benim yıllarca çıkardığım Milliyet Çocuk, Milliyet Kardeş üzere mecmualarda de daima resimlediği hikayeler olmuştur. Ne enteresandır ki herkesle kitap yaparken, Mustafa’yla biz bir türlü kitap yapamamışız. Yani benim kitaplarımı resimleyemedi. Çok üzüldüm, kısmet olmadı.”
Delioğlu’nun Türk çocuk edebiyatına hoş desenler ve uyguladığı farklı stillerle çok eser bıraktığını lisana getiren Ural, “Onun fotoğrafları sayesinde çocuklar kitapları sevmiş, okumuştur. O yüzden çocuk edebiyatının, ülkemiz müelliflerinin Türkçe yapıtlarının çocuklarla buluşmasında sahiden Mustafa’nın büyük emeği vardır. Mustafa hem bir ressamdı hem çocuk kitapları resimleyen, desenler yapan, sanatla ilgilenen, fotoğrafın her kısmında emeği olan bir çizerdi. Çok hoş çizgi romanları vardı.” değerlendirmesinde bulundu.
Yalvaç Ural, Sait Faik Abasıyanık, Hüseyin Rahmi Gürpınar üzere pek çok ünlü muharririn hikayelerini Delioğlu’nun çizgi roman olarak yaptırdığını ve mecmualarda yayınladığını söyleyerek, “Çocukların çizgi roman okumasını da kolaylaştırmış bir yanı vardır. Yurt dışında bunlar yapılıyordu ancak bizde de birincileri yaptı. Hiç kimseyle kırgınlığı olmayan, herkesle dost olan, sevilen çok hoş bir adamdı.” diye konuştu.
Delioğlu’nun üzerinde çeşitli müelliflere gönderdikleri hikayeler ve tenkitlerin yazılı olduğu bir tablosu olduğuna işaret eden Ural, “Benim de orada kendisine yazdığım bir dize var. ‘Cağaloğlu’nda bir kuş var, kanadında gümüş var. Delioğlu derler, bir ressam. Oh bu oğlanda çok iş var’ diye. Anılarım da onunla birlikte sürüp gitmiştir. O denli kimseye de fazla şiir yazmamışımdır fakat Mustafa’ya yazdığım bir dizem vardır.” sözlerine yer verdi.
MUSTAFA DELİOĞLU KİMDİR?
Erzincan’da 1946’da dünyaya gelen Delioğlu, kendini yetiştiren bir sanatçı olarak öne çıktı. Genç yaşta hayatını kazanmak için tabelacılık üzere çeşitli işlerde çalıştıktan sonra sanata yönelen Delioğlu, birinci şahsî fotoğraf standını 1969’da Beyoğlu Kent Galerisi’nde açtı.
Aynı yıl bir reklam şirketinde çizgi sinema fonları resimleyerek illüstrasyon alanında profesyonel mesleğine başlayan sanatçı, birinci roman kapağı çizimini ise 1972’de gerçekleştirdi.
Delioğlu için mesleğindeki dönüm noktası, 1974’te kendi atölyesini kurması oldu. Bu tarihten itibaren çalışmalarını çocuk kitapları resimlemesi üzerine ağırlaştıran sanatçı, bu alanda Türkiye’nin en çok aranan ve en üretken isimlerinden biri haline geldi.
Kendi sözüyle resmi “kendini ve fikirlerini canlandırma aracı” olarak gören Delioğlu, Doğu ve Batı sanatını kendi potasında eriterek özgün bir üslup geliştirdi. Bugüne dek ortalarında Yapı Kredi Yayınları (YKY) için 30 yıla yakın müddettir çizdiği yapıtların de bulunduğu 1500’e yakın çocuk kitabı ve roman kapağına imza attı.
ÇOK SAYIDA MÜKAFATA LAYIK GÖRÜLDÜ
Sanat hayatında birçok mükafata layık görülen Delioğlu, 2013’te dünyanın kıymetli çocuk edebiyatı ödüllerinden sayılan “Astrid Lindgren Anma Ödülü”ne (ALMA), 2022’de ise çizerlerin Nobel’i olarak bilinen “Hans Christian Andersen Ödülü”ne aday gösterildi. Sanatçı, 2023’te Aydın Doğan Vakfının Cumhuriyet’in 100. yılına özel düzenlediği “Çocuk Kitabı İllüstrasyonu Onur Ödülü”nü kazandı.
Son yıllarda Günışığı Kitaplığı için de üretim yapan usta çizer, Gülsevin Kıral’ın “Berber Pire Tellal Deve”, Müge İplikçi’nin “Uçan Salı” ve Çiğdem Sezer’in Cumhuriyet’in 100. yılı anısına yazdığı “Yüz Yaşında Bir Çınar” yapıtlarını de resimledi.
Delioğlu, bir müddettir tedavi gördüğü Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hayatını kaybetti.
