Türkiye’den tek kalemde dev satış! KAAN ihracata uçtu

Aydın Hasan – Güneydoğu Asya’nın en büyük savunma sanayii fuarlarından INDO DEFENCE 2025, Endonezya’nın başşehri Cakarta’da başladı. Fuara, Türkiye’den 29 savunma sanayii firması katılıyor. Fuar çerçevesinde dün Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün’ün katılımı ile Ulusal Muharip Uçak Kaan’ın Endonezya’ya satışına ait mutabakatın merasimi yapıldı. Merasime; Cumhurbaşkanı Subianto, Haluk Görgün, Endonezya Savunma Bakanı Sjafrie Sjamsoeddin, TUSAŞ Yönetim Kurulu Lideri Ömer Cihad Vardan, Ulusal Savunma Bakan Yardımcısı ve TUSAŞ Yönetim Kurulu Başkanvekili Şuay Alpay ile TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu katıldı. Merasimde evvel Savunma Sanayi Başkanlığı ile Endonezya Savunma Bakanlığı arasında devletten devlete satış ile ilgili çerçeve mutabakat imzalandı. Akabinde TUSAŞ ile Endonezya Savunma Bakanlığı arasında KAAN ile ilgili kontrata imzalar atıldı. Görgün’ün açıklamasına göre, Endonezya Savunma Bakanlığı, ilk etapta 48 adet olmak üzere toplamda 60 adet KAAN uçağını satın alacak. Tüm teslimatların 84 ay (7 yıl) içinde ve ulusal üretim motora sahip KAAN ile yapılması planlandı. Muahede ile havacılık alanında teknoloji transferi ve lokal kabiliyetlerin geliştirilmesine de imkan sağlandı.

12 milyar doları aşıyor

Sözleşmenin mali pahası ile ilgili bir açıklama yapılmadı. Lakin alınan bilgilere nazaran; savaş uçağı ihracatından 12 ile 15 milyar dolar ortasında bir gelir elde edilebileceği hesabı yapılıyor. KAAN’ın ihracatı, savunma sanayii dalında tek kalemde yapılan en büyük ihracat olacak. Türkiye’nin savunma sanayii ihracatı 2024’te 7 milyar 154 milyon lira olmuş, 2025 ihracat maksadı ise 10 milyar dolar olarak belirlenmişti. KAAN ile bu gaye, mukavele bazında tek kalemde aşıldı.

Erdoğan duyurdu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tarihi muahedeyi toplumsal medya hesabından “Millî muharip uçağımız KAAN ile ilgili çok değerli ve hoş bir gelişmeyi milletimle paylaşmak istiyorum” notuyla şöyle duyurdu: “Dost ve kardeş Endonezya ile imzaladığımız muahede çerçevesinde 48 adet KAAN, Türkiye’de üretilerek Endonezya’ya ihraç edilecek. KAAN’ın üretiminde Endonezya’nın sahip olduğu mahallî kabiliyetlerden de yararlanılacak. Yerli ve ulusal savunma endüstrimizin kaydettiği gelişmeyi ve ulaştığı noktayı gözler önüne seren bu mutabakatın Türkiye ve Endonezya için güzel olmasını temenni ediyorum. Ortaya koyduğu irade ile mutabakatın imzalanmasında büyük hisse sahibi olan pahalı mevkidaşım Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto’ya selam ve teşekkürlerimi iletiyorum. Savunma Sanayii Başkanlığımız ve TUSAŞ başta olmak üzere KAAN’ın üretiminde ve Türkiye tarihinin bu rekor ihracat kontratının imzalanmasında emeği geçen tüm kuruluşlarımızı tebrik ediyorum. Savunma endüstrimizin daha da güçlenmesi ismine her türlü takviyesi verdiğimiz, bundan sonra da kararlılıkla destekleyeceğimiz bütün firmalarımızın muvaffakiyetlerinin devamını diliyor, savunma sanayiinde çalışan tüm kardeşlerime şükranlarımı sunuyorum.”

Büyük gurur

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, KAAN’ın bu tarihi siparişle “dost ve kardeş” Endonezya’ya kanat açıyor olmasından büyük gurur duyduklarını vurgulayarak şunları kaydetti: “Bu muahede, yüksek teknoloji üreten savunma endüstrimizin ihracatta ulaştığı tepeyi gözler önüne sererken, iki ülkenin kabiliyetlerini birleştiren örnek bir ortak üretim modeli de beden bulacaktır. Savunma endüstrimizde yeni ufuklar açan bu rekor ihracat mukavelesinin ülkemize ve Endonezya’ya güzel olmasını diliyorum.” Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır da yaptığı paylaşımda, “İşte Türkiye Yüzyılı. Kendi 5. jenerasyon savaş uçağını geliştiren büyük ve güçlü Türkiye, artık dost ve kardeş ülkelere savaş uçağı ihracatına yönelik mutabakatlar imzalıyor” değerlendirmesinde bulundu.

En ileri adım

Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, paylaşımında şunları söz etti: “Bir asrı aşan havacılık seyahatimizde, artık kendi 5. kuşak savaş uçağımızı dost ülkelerle paylaşmanın gururunu yaşıyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdogan’ın öncülüğünde, millî teknoloji atağımız sonları aşıyor; Türk mühendisliğinin imzası, artık global güvenlik mimarisine taraf veriyor. KAAN’ın Endonezya’ya ihracatına yönelik birinci resmî adım, Endonezya Cumhurbaşkanı Sayın Prabowo’nun huzurunda atıldı. TUSAŞ ana yükleniciliğinde ve Endonezya’nın seçkin savunma sanayii firmalarıyla yürütülecek bu proje; ortak üretim, teknoloji paylaşımı ve stratejik iş birliğinin en somut örneklerinden biri olacak. Bir vakitler göğe bakıp ‘bir gün bizim de uçağımız olacak’ diyen ecdadın duası, mühendislerimizin aklıyla, milletimizin kararlılığıyla birleşti. KAAN, Vecihi Hürkuş’tan Nuri Demirağ’a uzanan yerli havacılık serüvenimizin en ileri adımlarından birisidir. Her vakit daha düzgünü ve ötesi için tüm dal olarak çalışmaya devam edeceğiz.”

Kaan’ın birtakım teknik özellikleri:

■ Azamî Seyir Suratı:1,8 Mach

■ İrtifa Tavanı: 55.000 ft

■ Güç Limitleri: +9g/-3,5g

■ Dahili Silah Yuvası

■ Supercruise Kabiliyeti

■ Düşük Radar İzi

■ Çoklu Misyon Profili

■ Hava-Hava Kabiliyeti

■ Hava-Kara Kabiliyeti

■ Yükseklik: 6 metre

■ Uzunluk: 21 metre

■ Kanat açıklığı: 14 metre.

Uçağın envantere girmesinin akabinde 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının muhtaçlıklarını karşılaması öngörülüyor. 2028’te hava kuvvetlerine, 20 adet Kaan Blok 10 uçağının ilk parti olarak teslimi planlanıyor. 2028’ten itibaren ulusal üretim motor ile üretime geçilecek. Çift motora sahip Kaan’da, şu anda ABD üretimi F110 Turbofan Motoru kullanıldı. 2028’ten itibaren Kaan’ın seri üretimine geçilmesi ve 2030’lu yıllarda her ay iki jet olacak biçimde üretimde ileri safhaya geçilmesi planlanıyor.

Dünyada 11. sırada

Dünyanın en büyük 11. silah ihracatçısı pozisyonuna gelen Türkiye’nin ihracatında, İHA ve SİHA’ların yanı sıra akıllı füzeler, mühimmatlar, uçak, helikopter, savaş gemileri ve sportif silahlar yer alıyor. Türk savunma sanayii İHA pazarında, dünya piyasasının yüzde 65’i oranında bir hisseye sahip. Savunma sanayii alanında bin 600 Türk firması ihracat yapıyor. 169 firma, 1 milyon doların üzerinde ihracat yaptı. 2024’te en fazla savunma sanayii eseri ihracatı yapılan ülke ABD oldu. Türkiye’nin ihracatında ABD’yi Çekya, Romanya, Slovekya ve Bulgaristan izledi. İhraç edilen eser listesinin birinci 10’u içinde; Akıllı Füzeler, Mühimmatlar, İnsansız Hava Araçları, Kara Araçları, Silah Kuleleri, Askeri Gemiler, Uçak ve Helikopter Yapısalları, Sportif Silahlar, Radar ve Simülatörler yer aldı. Türk savunma sanayii, son 10 yıl içinde dünyanın dört bir yanında farklı coğrafyalarda 185 ülkeye 230 çeşit eser ihraç etti.

Atmaca da ihraç edildi

Roketsan da, fuar çerçevesinde Endonezya ile iki kontrata imza attı. Roketsan ve PT RDI ortasında ATMACA Gemisavar Füzesi ile ATMACA Silah Sistemi’nin tedarikini kapsayan mukaveleye imza atıldı. Roketsan ve PT RDI ortasındaki ikinci imza ise taraflar ortasında kurulması planlanan Ortak Teşebbüs Muahedesi (JVA) kapsamında atıldı. Bu teşebbüs ile taraflar, füze teknolojilerinin montajı, yerli üretimi ve sürdürülebilirliğine yönelik Endonezya’da mahallî yetkinliklerin geliştirilmesini ve uzun vadede ülkenin savunma endüstrisinde dışa bağımlılığın azaltılmasını hedefliyor.