Tüketirken bir daha düşünün, su ayak izini dikkate alın! Bir sandviç = 2 aylık içme suyu

0 2 dakika okuma süresi

tuketirken bir daha dusunun su ayak izini dikkate alin bir sandvic 2 aylik GhzyFOIn

EREN KOCA/HABER MERKEZİ – Türkiye’de tüketimin su ayak izi yılda 140,2 milyar metreküpe ulaşıyor. Bunun yüzde 89’u tarıma, yüzde 6’sı endüstriye, yüzde 5’i evsel kullanıma gidiyor. Milliyet’in konuştuğu uzmanlar, “Bir dilim sandviçin su ayak izi, 2 ayda içeceğiniz suya eşit olabilir” uyarısı yapıyor.

Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Çevre Uzmanı): 2024’te 18 milyon tonun üzerinde besin atığı çöpe gitti. Bu besinlerin birden fazla hasat sonrası atıklar, konutlarda, otellerde ve lokantalarda tüketilemeyen atıklar. Bunlar üretilirken çok önemli ölçüde su tüketiliyor. Türkiye’de üretimden kaynaklanan su ayak izinin yüzde 64’ü yeşil su ayak izi, yüzde 19’u mavi su ayak izi, yüzde 17’si gri su ayak izi. Türkiye’de yılda tüketimin su ayak izi 140,2 milyar metreküp. Su ayak izinin yüzde 89’u tarım, yüzde 6’sı sanayi, yüzde 5’i evsel olmak üzere dağılıyor. Dokumacılık sanayisinin yılda 79 trilyon litre su tüketiminden sorumlu olduğu ve endüstriyel atık suyun yüzde 20’sini deşarj ettiği bildiriliyor. Doğal liflerin işlenmesinde su tüketiminin pamuk için 250-350 kilo ve yün için 200-300 kilo olduğu bildiriliyor. Polyesterin işlenmesi 100-200 kilo su gerektirir. Giysiler üzerinde su ayak izi yazılmalı.

Et için 15 ton

Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu (İTÜ Afet İdare Enstitüsü Müdürü ): Aşırı et tüketimi ve tropikal meyveler, su kaynaklarına önemli ziyan veriyor. 1 kilogram sığır eti üretmek için yaklaşık 15.400 litre su gerekiyor. Kırmızı et tüketimini azaltıp zerzevata yönelmek, su tasarrufu açısından büyük fark yaratır.

Dursun Yıldız (Su Politikaları Derneği Başkanı): Tarımsal sulamada dünya ortalaması yaklaşık yüzde 55. Ülkemizde toplam suyun yüzde 73’ü ziraî sulamada kullanılıyor. En çok su isteyen tarım eserleri pirinç, pamuk, mısır, soya, şeker kamışı, yonca, buğday, arpa, badem, fındık, ceviz. Pirinç ton başına ortalama 3500 metreküp, pamuk 8000 metreküp, mısır 1000 metreküp, şeker pancarı 1000 metreküp, yonca 1300 metreküp, soya fasulyesi ise 1700 metreküp suya muhtaçlık duymaktadır. Domates, salatalık, biber üzere sebzeler ise ortalama ton başına 350 metreküp su muhtaçlığı duymaktadır.

Su kıtlığı göçü

Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu (Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi): Dünyada 8 milyar beşerden 2,5 milyarı inançlı içme suyuna erişemiyor. 5 milyarı ise su kıtlığı yaşıyor. 2030’da 1 milyar insan su kıtlığı nedeniyle göç etmek zorunda kalabilir. Türkiye’de su gerilimi yaşayan 50-60 ülke ortasında.

2000 litrelik bir iz

Nurten Sırma (Gıda Mühendisi): Dünya genelinde ziraî üretim, toplam tatlı su kullanımının yüzde 92’sini oluşturuyor. 1990’dan 2019’a kadar bu üretimin su ayak izi yüzde 30 artmış. Besin israfı nedeniyle her yıl 250 metreküp su kaybediliyor. Bu tüm ziraî tatlı su kullanımının dörtte biri.. Türkiye özelinde en fazla mavi su tüketen eserler ortasında buğday, mısır ve pamuk. Ayrıyeten bir dilim etli sandviç, neredeyse 2000 litrelik bir su ayak izi taşıyabilir. Bu, bir insanın 2 ay boyunca içmesi gereken suya muadil. Pamuğun mavi su ayak izi yüzde 99. Soyanın gri su ayak izi yüksek, üretimdeki kimyasal girdiler etkiyi artırır. Şeker kamışı ve yem bitkileri, küresel mavi su tüketiminin yüzde 75’inden sorumlu. Bir ton kahve üretimi için ortalama 15.746 metreküp su harcanır.”

1 kilo başına su tüketimi

* Kahve 20 bin 680 litre

* Jean (kot) 18 bin litre

* Çikolata 17 bin 196 litre

* Deri ayakkabı 16 bin 600 litre

* Mikro çip 16 bin litre

* Sığır eti 15 bin 500 litre

* Pamuk 1200 litre

* Peynir 4 bin 900 litre

* Tavuk eti 4 bin 330 litre

* Pirinç 3 bin 400 litre

* Buğday 1300 litre