İsrail’in pişmanlığı! Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: ‘Ot yeriz fakat nükleer silah yaparız’
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Orta Doğu 7 Ekim hücumlarından bugüne kadarki süreçte, İsrail’in milletlerarası hukuku hiçe sayarak birçok atak gerçekleştirdiğine şahitlik edildi. İsrail, bu atakların birçoklarında etrafında bulunan ülkelerin egemenliğini hiçe saydı ve onların zayıflığından faydalanarak hava ihlalleri gerçekleştirdi. Bu olayın son örneği, geçen 13 Haziran’da başlayan İran’a yönelik akınlar oldu. İran ve İsrail ortasında şu an için bir ateşkes sağlanmış olsa da durumun geleceğinin ne olacağı şimdi bilinmiyor. Bununla birlikte, İsrail’in yalnızca günümüzde değil, geçmişte de bu biçim aksiyonları sıklıkla yaptığı biliniyor. Hatta o denli ki İsrail, bir devir Pakistan’a bile saldırmayı planladığı lakin daha sonra bu ataktan vazgeçtiği argüman ediliyor.
Pakistanlı nükleer bilimci Dr. Abdul Kadir Han -9 Ocak 2010’da Rawalpindi Yüksek Mahkemesi’nde düzenlenen bir merasim sırasında dua ediyor-
Pakistan’ın nükleer silah programının kurucularından Dr. Abdul Kadir Han, 1974 yılında Hindistan’ın nükleer silah sahibi olmasının akabinde, ülkesinin nükleer silah sahibi olmasıyla sonuçlanan süreçte en kıymetli aktör oldu. Halihazırda Pakistan’ın ulusal kahramanlarından biri olan Han, İsrail ataklarına ve tehditlerine karşın İslamabad’ın nükleer silah sahibi olabilmesi için inatçı ve kararlı bir program yürüttü.
HİNDİSTAN YARDIMIYLA PAKİSTAN’A SALDIRMAYI PLANLADI
Pakistan’ın nükleer programının mimarı, nükleer fizikçi bilim insanı Abdul Kadir Han, 2021 yılında 85 yaşında hayatını kaybettiğinde geride, nükleer silaha sahip bir Pakistan bıraktı. Han, Pakistan’ın nükleer silah sahibi olması için yapılan çalışmalardaki katkıları sebebiyle ulusal kahraman olarak görülüyor ve “Pakistan’ın nükleer silah teknolojisinin babası” olarak anılıyor. 1936 yılında doğan ve 2021 yılında hayatını kaybeden nükleer bilimci, Güney Asya ülkesinin nükleer bomba geliştirmesinde herkesten daha fazla sorumluydu. Hatta bu sorumluluk, Eski CIA Yöneticisi George Tenet’in onun hakkında “en az Usame bin Ladin kadar tehlikeli” olduğunu söylemesine, eski Mossad Başkanı Şebtai Şavit’in ise onu öldürmediği için pişmanlık duymasına sebep olacak kadar ciddiydi.
1980’li yılların başında, İsrail’in Hindistan ile iş birliği yapacak formda Pakistan’ın nükleer tesislerini bombalamayı dahi planladığı tez edildi. Bu operasyonun, İsrail’in 1981 yılında Irak’ta Fransa tarafından inşa edilen Osirak nükleer güç reaktörüne yapılacak atağa, yani ‘Opera Operasyonu’na misal bir formda yapılması öngörülüyordu. Söylenenlere göre İsrail’e ait savaş uçaklarının Hindistan’da bulunan Pakistan’a yakın bir hava üssünden havalanarak tesise taarruz düzenlemesi için hazırlık yapılıyordu. 1980’lerde, İsrail’in Hindistan’ın yardımıyla Pakistan’ın nükleer tesisini bombalama planı devreye alınmaya hazırdı fakat Hindistan hükümeti daha sonraki süreçte bu plandan vazgeçti ve muhtemel operasyon bu halde rafa kalktı. Birebir yıllarda Mossad, Pakistan’ın nükleer programı konusunda İslamabad ile iş birliği yapan Avrupalı şirketleri de gaye alıyordu. Bu kapsamda, Almanya ve İsviçre’de bir dizi suikast teşebbüsü yapılmış olsa da başarısız olunmuştu.
Pakistan’ın nükleer silah edinmeye yönelik uğraşları, 18 Mayıs 1974’te Hindistan’ın ‘Gülen Buda’ kod ismini verdiği birinci nükleer silahını test etmesinin akabinde başladı. Bu gelişmenin akabinde, Pakistan Başbakanı Zülfikar Ali Butto, ülkesi için derhal nükleer silah geliştireceği kelamını verdi. Butto, bu husustaki kararlılığını “Ot da yeriz, yaprak da yeriz, aç da kalırız lakin nükleer bombayı yapacağız” kelamlarıyla gösterdi. Bu kararlılığa öbürleri da sahipti ve bu isimlerden biri de Pakistan’ın nükleer silah programının mimarı olan Dr. Abdul Kadir Han’dı.
AVRUPA’DAN DÖNÜP NÜKLEER SİLAH PROGRAMININ BAŞINA GEÇTİ
Han, 1 Nisan 1936’da İngiliz Hindistanı’nın Bhopal kentinde doğdu. Hindistan ile Pakistan’ın 1947’de bağımsızlıklarını kazanmasının akabinde ailesi ile 1952’de Pakistan’a göç etti. Karaçi Üniversitesi Metalürji Kısmı’ndan 1960’ta mezun olan Han, bu tarihten sonra yüksek eğitimine Batı Almanya ve Hollanda’da devam etti. Han, 1972’de Belçika’daki Katolik Üniversitesi’nden Metalürji Mühendisliği kısmında doktora derecesini elde etti. Uranyum zenginleştirmeyi araştırmak ve geliştirmek üzere İngiltere, Almanya ve Hollanda iştirakinde işletilen URENCO nükleer konsorsiyumunda 1972’de çalışmaya başladı. Başarılı bir çalışan olması, onu Han, burada elde ettiği başarılı çalışmalarla tesisin en kıymetli alanlarına ve kapalı dokümanlara erişim müsaadesine sahip bir yetkili haline getirdi.
Takvimler 1974 yılını gösterdiğinde Hindistan birinci nükleer silah denemesini yaptı. Han URENCO’da çalışmaya devam ediyordu ve Hindistan’ın nükleer silah elde etmiş olması canını sıkmıştı. Ülkesinin Hindistan’ın gerisinde kalmamasını düşünüyordu. Han, 1976 yılında ‘Pakistan’dan reddedemeyeceği bir teklif aldığını’ söyleyerek URENCO’dan ayrıldı ve ülkesine döndü. Bu dönüş, Pakistan’ın nükleer silaha sahip olmasıyla sonuçlanacak bir sürecin başlangıcıydı.
Han, 1976’da Pakistan Atom Gücü Komitesinin (PAEC) üyesi oldu. Tıpkı yıl Han, “Han Araştırma Laboratuvarı”nı kurdu. Han, Hollanda’dan ülkesine dönmesinin akabinde, URENCO tesislerinde bilinmeyen alanlara ve uranyum zenginleştirme santrifüjlerinin planlarına erişebiliyor olması sebebiyle 1979’da “uranyum zenginleştirme teknolojisini çalmak’la suçlandı. 1985’te lokal bir Hollanda mahkemesi Han’ı gıyabında 4 yıl mahpus cezasına çarptırdı. Bu kararı temyize götüren Han, bir mühlet sonra bu suçlamadan aklandı.
PROGRAM UZUN MÜDDET NASIL BİLİNMEYEN İLERLEDİ?
Pakistan’ın nükleer silah geliştirme programı uzun mühlet büyük bir kapalılıkla ilerledi. Kurulan paravan şirketler aracılığıyla Dr. Abdul Kadir Han’ın gereksinim duyduğu bileşenler ithal edildi. Pakistan’da gizlice yürütülen çalışmalar birçok askeri yetkili tarafından biliniyor olsa da hükümette bu mevzudan haberdar olan tek kişi Başbakan Zülfikar Ali Butto’ydu. Bu yıllarda Pakistan’ın Çin ve ABD’den de bu bahiste kıymetli dayanaklar aldığı tez edildi.
Buna nazaran Çin, Pakistan’a zenginleştirilmiş uranyum ve teknik dayanak sağlıyordu. ABD ise Soğuk Savaş yıllarında kıymetli bir müttefik olduğu için Pakistan’ın yanındaydı. ABD’nin Pakistan’a sağladığı dayanak 1979 yılında kesilmiş olsa da kısa müddet sonra Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgal etmesi sebebiyle iki ülke arasındaki iş birliği tekrar başladı. ABD, 1980’lerde Pakistanlı nükleer bilim beşerlerine gizlice teknik eğitim verdi ve bu programa göz yumdu. 1990 yılında Soğuk Savaş’ın kazananının ABD olacağı netleşmeye başlayınca, Pakistan’a yapılan ekonomik ve askeri yardımlar nükleer silah çalışmaları sebebiyle durdu. Pakistan, nükleer silah geliştirme programının durduğunu açıklamıştı. Lakin Han çalışmalarına bâtın biçimde devam ediyordu.
Pakistan, yapılan çalışmalar sonucunda 1998 yılında birinci nükleer silah denemesini yaptı ve dünyanın yedinci nükleer gücü oldu. Han, 1990’larda ABD tarafından nükleer savaş başlığı taşıyabilen füzeler karşılığında Kuzey Kore’ye son derece hassas nükleer teknoloji satmakla suçlandı. Han’ın daha sonra misal biçimde İran ve Libya’ya da nükleer çalışmalarında yardımcı olduğu argüman edildi.
ÖNCE KABUL ETTİ, SONRA ‘ZORLA YAPTIRILDI’ DEDİ
Bu yıllarda Han’ın Orta Doğu ziyaretleri Mossad tarafından da yakın takibe alındı fakat bir sonuca ulaşılamadı. ABD tarafından 2003’te Pakistan’a nükleer teknolojinin yayılımında Han’ın rolüne yönelik ispatlar gönderildi. Gözaltına alınan Dr. Abdul Kadir Han, 2004 yılında İran, Kuzey Kore ve Libya’ya nükleer teknoloji konusunda yardım ettiğini itiraf etti. Daha sonra bu açıklamanın kendisine zorla yaptırıldığını açıklayan Han, 2009 yılına kadar konut mahpusunda kaldı. Dr. Abdul Kadir Han, 10 Ekim 2021’de Kovid-19’a yakalandı ve berbatlaşan sıhhat durumu nedeniyle kaldırıldığı hastanede 85 yaşında hayatını kaybetti.
