Emeklilerin meskenine tebligatlar gidiyor! SGK incelemeye aldı

Milliyet.com.tr/ÖZEL Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emeklilerin geçmişe dönük prim ödemelerini takibe aldı. Bu kapsamda usulsüzlük kuşkusu bulunan şahısların konutlarına tebligatlar gönderildiği belirtiliyor. Kimi durumlarda şahıslar rastgele bir işte çalışmamasına karşın emeklilik için kendisini sigortalı olarak gösterebiliyor, ‘naylon şirketler’ üzerinden emekli olabiliyor.

3 İŞ GÜNÜ İÇİNDE

SGK’nın gönderdiği tebligatlarda ise bireylerin 3 iş günü içerisinde SGK ilçe müdürlüklerine çağrılıyor. Pekala SGK’nın geçmişe dönük prim ödemelerini incelemesi yeni bir şey mi? Usulsüzlük yaptığı tespit edilen emeklilere ne çeşit cezalar kesiliyor? Meskenine tebligat gelen bir kişi nasıl bir yol izlemeli?

Konuyla ilgili merak edilenleri Toplumsal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, Milliyet.com.tr’ye kıymetlendirdi. Yılmaz prim incelemesinde ‘zaman aşımı’ ayrıntısına dikkat çekti.

SGK’NIN TEBLİGATLARI YENİ BİR UYGULAMA MI?

Emin Yılmaz’ın açıklamaları şu halde: “SGK tebligatları yeni bir uygulama değil. Çalışma ve emeklilik hakkı toplumsal güvenliğin temel taşlarından bir adedidir. Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun 5 yıllık yapılan 2024-2028 stratejik planına baktığımız vakit gerek kontrol, teftiş ve sektörel olarak incelemeleri ile ilgili ayrıntıları yakalayabilmekteyiz. Bu kapsamda iş yeri kontrollerinin de her an olabildiğini de söylemek isterim.

USULSÜZ EMEKLİLİĞİN CEZASI NE?

Usulsüzlük tespit edilen kişi şayet emekli ise emekliliğinin iptali, sıhhat harcamalarının tedavi ve eczane maliyetlerinin geri istenmesi kelam konusu. İşletmelerde ise usulsüzlüğün gerçekleştiği devirlerde prim bildirgelerinin iptali, idari para cezası, alınan bir teşvik varsa bunların yanması münasebetiyle faizi ile birlikte geri alınması kelam konusu. Bilhassa halk ortasında düzmece sigortalı yani ‘naylon sigorta’ diye bilinen ‘naylon sigorta’lıktan ötürü hem emekçi hem de patronlar için sürecin savcılığa hata duyurusuna kadar gidebildiğini hatırlatmak isterim.

HİZMET DÖKÜMLERİNDEKİ HARF KODLARINA DİKKAT!

Özellikle emekli olmadan evvel çalışma hayatında iken e-Devlet’te bulunan hizmet dökümlerinin yanında S (sahte iş yeri), Ş (şüpheli iş yeri) ve K (kontrollü iş yeri) harfleri kodlanmaktadır. Bu harflere çok dikkat etmek gereklidir. Burada bir inceleme süreci olabilmektedir.

EVİNE TEBLİGAT GİDENİN EMEKLİLİĞİ İPTAL OLUR MU?

Ayrıca her tebligat giden sigortalının emekliliği iptal edilecek diye bir kıstas yoktur. Münasebetiyle tebligatı dikkatli incelemelerini gerekli olan yönlendirmelere uymalarını tavsiye ediyorum.

Özellikle kontrolün yapıldığı periyotta çapraz sorgulamalar olacaktır. Birebir periyotta çalışan öteki çalışanları tanıyor musun? O devirde o iş yerinde hangi işi yaptın? Aldığın fiyatın banka dekontları var mı? İşçi özlük evrakındaki evrakların incelenmesi, iş yerinin resmi defterleri ve bunların muhasebe kayıtları örtüşüyor mu? Formunda denetimler ve sorular olacaktır.

Burada kontrol sonucu denetmenin kanaati kıymet teşkil edecektir. Hakikaten o periyotta çalıştı ise bireylerin korkmalarına gerek yoktur. Tam aksisi bir durumda ise almış oldukları emekli maaşlarının iptali ve o periyotta sıhhat harcamaları geri talep edilmektedir.

‘EMEKLİ DAVA AÇABİLİR’

Ayrıca emekli araştırma sonucunda olumsuzluk ile karşılaşırsa burada dava sürecine de gidebileceğini belirtmek isterim.

İNCELEMELERDE VAKİT AŞIMI VAR MI?

Aslında bir vakit aşımı bulunmamaktadır. Lakin uygulamada genel geçer bir durum mevcuttur. Yalnızca burada oluşan maddi kayıp kurum alacağı ile alakalı bir durum olabilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 93. Unsuruna nazaran, Kurumun prim ve öteki alacakları ödeme müddetinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Kurum kusuru var ise 5 yıl, kişi yani sigortalı emeklinin kusuru var ise 10 yıl geriye gitmektedir.

Tahsil zamanaşımı ne demektir? Tahsil zamanaşımı 6183 Sayılı Kanunun 102. Hususuna nazaran Amme Alacağı, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden yıl başından itibaren 5 yıl (SGK alacakları için ise 5510 Sayılı Kanunun 93. Hususuna nazaran 10 yıl) içinde tahsil edilemezse zamanaşımına uğrar der. Lakin para cezalarına ilişkin özel kanunlarındaki zamanaşımı müddetleri mahfuzdur (koruma) biçiminde yazmaktadır.”