Son dakika! Erdoğan Lozan tartışmalarına noktayı koydu: Benden bu türlü bir şey duydunuz mu?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk ziyareti sonrası ortalarında Milliyet Gazetesi Müellifi Zafer Şahin’in de olduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklaması şöyle: Kıymetli basın mensupları, sizleri en kalbi hislerimle, muhabbetle selamlıyorum. Arnavutluk’un konut sahipliğinde düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğunun 6. doruğuna katılmak üzere Tiran’a yaptığımız ziyareti tamamlamış bulunuyoruz. Dorukta 50’ye yakın devlet ve hükümet başkanı ve uluslararası kuruluş temsilcisi ile birlikte “Yeni bir dünyada, yeni Avrupa” temasıyla Avrupa’nın karşı karşıya olduğu sınamaları ele aldık. Avrupa’nın ekonomik ve askeri güvenliği, rekabetçiliğin korunması ve göç üzere ortak sınamalar ve bunlara mukabelede bulunmak üzere iş birliği usulleri değerlendirildi. Malumunuz Avrupa Siyasi Topluluğunun 2022 yılında Prag’da yapılan birinci tepesi ile geçtiğimiz yıl Kasım ayında Budapeşte’de düzenlenen 5. tepesine de iştirak etmiştim. Her iki tepe toplantısında da bölgesel ve global bağlamda karşı karşıya kaldığımız meseleleri ve tahlil yollarını aktarmıştım. Tiran Tepesinde de Türkiye’nin Avrupa’nın güvenliği, refahı ve istikrarı için kilit rolünün altını çizdim.

Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için son günlerde sürdürdüğümüz temaslara dair bilgi paylaştım. Avrupa’da barış ve istikrarın yine tesisi için, yapılması gerekenlerin ve ülkemizle iş birliğinin ehemmiyetini bir defa daha vurguladım. Avrupa Güvenlik Mimarisi ve Savunma Sanayii alanındaki düzenekleri tekrar ele aldığımız bu günlerde, Türkiye’nin Avrupa’nın geleceğindeki vazgeçilmez rolünü söz ettim. Bedelli basın mensupları, tüm bu alanlarda daha derin iş birliğinin önündeki siyasi manilerin ve ön yargılı tavırların artık geride bırakılması vakti gelmiştir. Aksi takdirde Avrupa’nın çok muhtaçlık duyduğu dönüşümü yakalaması mümkün olmayacak ve rekabet gücü her manada çok daha azalacaktır. Amerikan Lideri Sayın Donald Trump, Rusya Devlet Lideri Sayın Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenskiy ile Ukrayna’da barışın bir an evvel tesisi maksadıyla yürüttüğümüz hassas sürece, Avrupa Birliği dahil ilgili tüm tarafların takviyesini bekliyoruz. Bugün yaptığım hitapta ve ikili temaslarda Gazze’de yaşanan insanlık dramı ve Batı Şeria’ya yönelik taarruzlar karşısında Avrupa’nın sessiz kalma lüksü olmadığını tekrar vurguladım. Netanyahu hükümeti üzerindeki baskının artırılması için eldeki tüm araçları kullanmaya devam edeceğiz. Suriye’nin terörden temizlenmesi, yaptırımların kaldırılarak tekrar inşa faaliyetlerine başlanması için, Avrupa’nın da sorumluluk alması gereklidir. ABD Lideri Sayın Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması kararını bu bağlamda çok kıymetli ve manalı buluyorum. Dostum Trump’ın kararının, Avrupa Birliği başta olmak üzere ilgili tüm taraflara örnek olmasını temenni ediyorum. Bu kanılarla ziyaretimizin ve istişarelerimizin hayırlara vesile olmasını diliyorum. Hepinizi sevgi ve hürmetle selamlıyorum. Teşekkür ediyorum.

 SORU – CEVAP

PKK’NIN FESİH KARARI: ORİJİNAL BİR  DEVRİN KAPISI ARALANACAK

Sayın Devlet Bahçeli’yle birlikte 50 yıllık bir kâbusu bitirdiniz. Bu, aslında Nobel Barış Mükafatı gerektiren bir adım, bir ihtilal. Zira PKK, tarihinde birinci sefer, fesih ile birlikte, silah bıraktığını açıkladı. Bundan sonra beklenti ya da beklentilerimiz ne olacak? Tam olarak ne olduğunda biz “tamam işte oldu” diyeceğiz?

Terörsüz Türkiye’nin kesin maksadı muhakkaktır. Silahları gömmek. Terör örgütünün silahlarını büsbütün bırakması, fesih kararının eksiksiz biçimde uygulanması, illegalitenin terk edilmesi koşul. Alınan kararların tatbikini çok yakından takip edeceğiz. Şehitlerimizin manevi anısına, şehit yakını ve gazilerimizin haklarına halel getirmeden terörsüz Türkiye’ye kavuşacağız. Terörün, Türkiye’nin gündeminden büsbütün çıkmasıyla birlikte orijinal bir periyodun kapısı aralanacaktır. Bakın, terör belası yıllarca bu ülkenin ayağına vurulmuş bir prangaydı. Süratimizi azaltan, ayaklarımızı bağlayan zincirleri kırmaya başladık. Terör örgütünün, bulunduğu bölgeleri terk etmesiyle Güneydoğu’da, Doğu’da halaylar niçin çekildi? Bütün bu halayların bir manası vardı. Artık Doğu’ya, Güneydoğu’ya huzur geldi diye benim vatandaşım orada halaylar çekti. Bölgeye gelen bu huzuru, bu refahı Tayyip Erdoğan kendi için istemiyor, ülkesi için istiyor, bölgesi için istiyor. Şunu bir kez çok düzgün bilmemiz lazım. Bütünüyle bu bölgede ekonomik ayağa kalkış, bu huzur iklimiyle bir arada olacak. Benim Doğu’daki, Güneydoğu’daki halkımın hayatı çok daha farklı bir hale gelecek. Hem ticari hayat canlanacak hem de benim vatandaşım caddelerde, sokaklarda nefes alacak. Yaylalar canlanacak, ayağa kalkacak. Çobanlarımız yaylada sürüsüyle birlikte inançlı formda hayat sürdürebilecek.  Ülkemin dört bir yanında da artık huzur, tam manasıyla hissedilecek. Birkaç cılız ses çıkıyor, vatandaşımız sürece sahip çıktıkça bu sesler de kesilecek. Beklentimiz, terör defterinin bir daha açılmamak üzere kapanmasıdır.

Bu sürecin devamı için, Suriye’de Şam idaresi ile yapılan mutabakatın sonuçlarına mı bakılacak? Yeniden Bağdat ve Erbil idarelerinin teröristlerin silah bırakması ve bu silahların teslimi ile ilgili süreçlerdeki rolleri neler olacak?

Bundan sonra örgütün feshi ve silahların teslimi ile ilgili çalışmaların nasıl yapılacağı, devletimizin güvenlik ünitelerinin takibindedir.  Hudutlarımız dışındaki teröristlerin silahlarının ne formda teslim edileceği ile ilgili komşularımızdaki muhataplarıyla da görüşmeler yürütülüyor. Bağdat ve Erbil idaresinin bu süreçte nasıl yer alacağına ait planlamalar var. Silahların teslimi ve örgütün büsbütün tasfiyesi gerçekleştiğinde ise birlik ve beraberliğimizi güçlendiren adımlarla terörün büsbütün Türkiye gündeminden çıkışı sağlanacaktır. Annelerin, babaların yüreklerine su serpilecektir. Şiddetin büsbütün devreden çıkması, sivil siyasetin güçlenmesini beraberinde getirecek. Türkiye’nin amaçlarına daha kolay ulaşması mümkün olacaktır. Bu adım, tıpkı vakitte Irak ve Suriye’nin de huzuruna, kalkınmasına, istikrarına hizmet edecektir. Biz halihazırda Suriye idaresi ile çok yeterli münasebetlere sahibiz.   Suriye Cumhurbaşkanı Sayın Ahmed Şara iki kere Türkiye’ye geldi. Son derece verimli görüşmelerimiz oldu. Sorduğunuz soruyla ilgili birinci etapta Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan, İstihbarat Liderimiz İbrahim Kalın ve Savunma Bakanımız Yaşar Güler görüşmeler yaptılar. Temaslarımız sürüyor. İnşallah umduklarımıza vasıl olacağız.

“MİLLETİN TAMAMININ BAŞARISI”

Sayın Cumhurbaşkanım son küme konuşmanızda Terörsüz Türkiye ile ilgili gelinen noktayı çok başarılı bulduğunuzu söylemiştiniz. Bu muvaffakiyetin altında da 86 milyon nüfusumuzun yattığını vurgulamıştınız. Bu mevzuyu biraz açabilir misiniz? Bu başarıda milletin ne cins bir işlevi, rolü oldu?

Milletin içinde olmadığı, milletin işlevsel olmadığı bir zafer düşünülebilir mi? Şu anda benim en Doğu’dan en Batı’ya, en Kuzey’den en Güney’e vatandaşım bu işin içinde. Millet bu işin içinde. Bu kararlılıkta milletimin çok çok büyük hisseleri var. Allah milletimden razı olsun. Daima bir arada bu gelişmeleri, bu oluşumu paylaşıyoruz ve paylaşmaya da devam edeceğiz. Hakikaten bu sürecin içerisinde şayet büyük bir heyecanla, büyük bir coşkuyla Doğu, Güneydoğu halay çekebiliyorsa, Hakkâri’ye kadar, Iğdır’a kadar bu halaylar çekiliyorsa, demek ki artık bu iş onların ciğerlerinden geliyor. Bu heyecanı, bu coşkuyu işte caddelerdeki halaylarla lisana getiriyorlar. Teröre karşı milletimizin tamamı dimdik durdu. Terörle çabada elde ettiğimiz muvaffakiyetler yalnızca devlet siyasetleriyle olmadı; milletimizin kararlılığı ve dayanışmasıyla da oldu. Bu uğraşın sonucu bizi Terörsüz Türkiye’yi inşa sürecine getirdi. Münasebetiyle bu sonuç, milletin tamamının başarısıdır. Bu başarıda hiçbir ayrıma, hiçbir istisnaya yer yoktur. Terörle uğraştaki başarımızda, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da terör örgütüne karşı devletinin yanında yer alan bölge insanımızın hissesi vardır. Karadeniz’e teröristlerin girmesine mahzur olan insanımızın hissesi vardır. Kimi devirler çabucak her gün şehit cenazelerinin kalktığı İç Anadolu insanımızın hissesi vardır. İktisada katkısıyla savunma endüstrimizin gelişmesini sağlayan Marmara’nın, Ege’nin, Akdeniz’in hissesi vardır. Milletimizin başarısı derken 86 milyonun ortak kararlılığıyla elde edilen bir muvaffakiyetten kelam ediyorum. Malazgirt ruhuyla geleceğimizi daima birlikte inşa ediyoruz ve edeceğiz. Gençlerimiz, çocuklarımız terörün gölgesinde değil; özgür, huzurlu ve inançlı bir ortamda yaşamalıdır. İktidar ve ittifak olarak tek dileğimiz, onlara huzurlu ve inançlı bir Türkiye; inançlı ve müreffeh bir bölge bırakmaktır.

“BENDEN BU TÜRLÜ BİR ŞEY DUYDUNUZ MU?”

PKK terör örgütünün yapmış olduğu son açıklamada, biliyorsunuz Lozan’a bir vurgu yapılmıştı. Bu Lozan’a vurgu yapılması sonrasında güya bu açıklamayı iktidar yapmışçasına yansılar gelmeye başladı, tenkitler gelmeye başladı. Hatta muhalefet Lozan’la ilgili çok bu türlü sert tepki gösterirken CHP lideri Özgür Özel, “Bu açıklamanın altında Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli’nin imzası var” dedi. Halbuki siz son küme toplantısında hani tabiri caizse 10 adım daha muhalefete yaklaşmıştınız ve orada bu sürece CHP’nin lideri Özgür Özel’in de vermiş olduğu takviyesi takdirle yad etmiştiniz. Ama sizin bu açıklamanızdan sonra bu türlü bir açıklama geldi. Bunu nasıl değerlendireceğiz? Bu lisan bu türlü mi devam edecek?

Ben hiçbir konuşmamda bu gelişmelerin Lozan’la ilişkisinin olup olmadığına dair en ufak bir söz kullanmadım. Sizler duydunuz mu benden? Ne millete seslenişlerde bu türlü bir beyanım oldu, ne dar kapsamlı toplantılarda bu cins bir açıklama yaptım. Böyle bir şey düşünmedik. Bunun Terörsüz Türkiye ile yakından uzaktan alakası yok. Bunlar maalesef duymuyorlar, uyduruyorlar. Bu gelişmeler karşısında Doğu ve Güneydoğu’daki halkımın yaklaşımını çok önemsiyorum. Onlar da esasen Diyarbakır’da gereken yanıtı verdi. Bizim muhatabımız milletimizdir, bölgedeki kardeşlerimizdir. Bizim ne dediğimiz, neyi desteklediğimiz, neyi öncelediğimizi de milletimiz çok güzel bilir. Bizim gündemimizde, terörün büsbütün devre dışı, saf dışı bırakılması var. Terör örgütünün kendini feshetmesi, silahı bırakması var. Bunun eksiksiz, meselesiz ve yol kazası yaşanmadan gerçekleşmesine odaklanıyoruz. Devletimizin birliği, bütünlüğü, üniter yapısı, rejimi, bayrağı, resmi lisanı üzere bahislerin tartışmaya açılmasına istek göstermeyiz. Kimsenin tereddüdü olmasın, devletimiz, hükümetimiz gündemine hakimdir. Cumhur İttifakı tam bir dayanışma içindedir.

 “ARABULUCUK  ROLÜMÜZÜ SÜRDÜRMEYE KARARLIYIZ”

İstanbul’da Rusya Devlet Lideri Sayın Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenskiy arasındaki görüşme ihtimali tarihi bir fırsat olarak görülmüştü. Siz, gerek arabuluculuk noktasında gerekse kalıcı bir ateşkes ve barışın sağlanması noktasında dünyada en samimi ve ağır çabası gösteren dünya önderisiniz. Bu görüşmelerin gerçekleşememesi, Putin ve Zelenskiy ortasındaki görüşmenin olmaması hangi faktörlere bağlı sanki? Nerede aksaklık yaşandı? Bundan sonra sürecin yeniden olumlu bir noktaya gelinebilmesi için hangi adımların atılması gerekir? Sizin beklentiniz nedir efendim?

Burada bizden kaynaklı rastgele bir durum kelam konusu değil. Burada etkin pozisyonda olan önderler kimlerdir diye baktığımız vakit, Sayın Putin burada önemli bir başat aktör. Sayın Trump da aynı biçimde başat aktör. Sayın Zelenskiy de aynı durumda. Biz bunların hepsine davetimizi yaptık. İstanbul’da iki ülkenin heyetlerini bir ortaya getirmemiz 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın sona ermesi ve bölgede barışın tesisi için son derece değerli. Biz başından beri savaşın sona ermesi için ağır bir efor sarf ediyoruz. Bu tepe de çabalarımızın nihayetinde barışın kapılarını açacak kıymetli bir adım olarak planlandı. Türkiye olarak adil ve kalıcı barış için uğraş gösteriyoruz. Yalnızca “savaş bitsin” demekle kalmıyor, bunun için metot öneriyor, taban hazırlıyor, davetler yapıyoruz. Öncelikle savaşın sona ermesi için silahların susması, diplomasinin konuşması lazımdır. Barış müzakereleri başlamalı, bu fırsat kaçırılmamalıdır. Bu savaşın çatışmalarla, silahlarla bir sonuca ulaşması mümkün değildir. Barış görüşmelerinden kesin bir sonuç almak en büyük isteğimiz. Hasebiyle biz bu savaşın nihayete ermesi için arabuluculuk rolümüzü sürdürmeye kararlıyız. Taraflar ortasında diyalog kanallarının açık tutulması ve müzakerelerin devam etmesi için her türlü çabayı göstereceğiz.

 ABD direkt Hamas ile görüşerek Hamas’ın elindeki Amerikalı vatandaşı hür bırakması Netanyahu’yu açıkçası biraz kızdırdı. Netanyahu’ya yönelik Avrupa’dan da tepki sesleri artmış durumda. Siz de son konuşmanızda “Gazze için yüreklere su serpen müjdeli haber almayı umut ediyoruz” dediniz. Gazze’ye sizin teşebbüsleriniz sayesinde Kurban Bayramı’ndan evvel müjdeli bir haber gelebilir mi?

Biz şu anda Kızılay’ımızla, kendi altyapımızla Gazze’ye her türlü besin yardımını yapıyoruz, yapmaya devam ediyoruz. 7’den 70’e o çoluk çocuk, bayan, erkek Gazzelilerin ellerinde tencere, tava ile nasıl yemek sırasına girdiklerini görüyorsunuz. Orada adeta açlığa mahkûm edilen bir millet var ve bunlara yönelik neler yapıldığını görüyoruz, görüyorsunuz. Elimizden gelen her şeyi yapıyoruz ve bölgeye yönelik besin yardımını yapmış durumdayız. Sağ olsun Kızılay’ımız orada çok önemli bir misyon icra ediyor. Ellerinde önemli ölçüde konserve kavurma var. Bu konservelerle Kızılay o yoksul fukaranın, aç açıkta kalmış olanların imdadına yetişmenin uğraşında. İşte Kurban Bayramı geliyor. Kurban Bayramı ile birlikte de tekrar inşallah bölgeye gerek et olarak, gerek kurban olarak yardımlarımızı ulaştırmanın uğraşı içindeyiz. Tıpkı formda yeniden konserve çeşidi yardımlarla oralara ulaşmanın uğraşı içerisinde olacağız. Gazze bu noktada nitekim çok mağdur, çok yoksun. Allah yardımcıları olsun. Gazze’nin bir gün bile kaybedecek vakti yok. Bunu her platformda lisana getiriyoruz. Biz görüştüğümüz her başkana, her muhatabımıza bunu anlatıyoruz. Gazze’deki İsrail saldırganlığı durdurulmalı. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz. Bölgede kalıcı barışın yolu iki devletli tahlilden geçer. 1967 hudutlarında, başşehri Doğu Kudüs olan, coğrafik bütünlüğü haiz Filistin devletinin kurulması en aktif yoldur. Daha fazla yıkımla, bombayla, vefatla varılacak bir yer yok. İsrail vatandaşlarının güvenliğini, her gün onlarca Gazzeli çocuğu, bayanı, pakı katlederek sağlayamaz. Bu cinnet halini ne kadar erken terk ederlerse, herkes için o kadar âlâ olur.

Gazze konusundan sonra aslında onunla çok ilintilenecek bir husus Keşmir sorunu. Türkiye, Hindistan ve Pakistan ortasında kronikleşmiş daha çok kere savaş sebebi olmuş Keşmir probleminde de bir arabulucu vazifesi üstlenecek mi?

Bu hususla ilgili de elimizden gelen çabası gösteriyoruz. Hakikaten bu son gelişmelerde biz Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile her türlü görüşmeleri yaptık. Ne yapabiliriz? Biz size nasıl yardımcı olabiliriz? Bunları kendileriyle konuşarak planladık. Ona nazaran adımlarımızı attık. Hamdolsun aşikâr bir yere de iş geldi. Sonunda barıştılar. Sükûnet ortamı neyse ki sağlandı. Tansiyonun tekrar tırmanmaması için sorunların itidalli bir biçimde ele alınması tarafları tahlile yaklaştırabilir. Türkiye olarak milletlerarası kuruluşların da dahil olduğu, insan haklarını temel alan bir yaklaşımla sorunun tahlile kavuşmasını dilek ediyoruz. Taraflardan talep gelmesi halinde biz natürel ki üzerimize düşeni yaparız. Biz barış istiyoruz, iki komşu ortasında tansiyon olmasın istiyoruz.

 “CAATSA SÜRECİNİ DAHA SÜRATLİ AŞACAĞIZ”

ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’ye 300 milyon doları aşan havadan havaya füze satışına onay verdiğini açıkladı. Bu CAATSA yaptırımlarının aşılması manasında bir birinci adım mıdır? Devamı gelir mi? F-35 süreci hızlanır mı? Ve onun ötesinde son periyotta yaşanan gelişmeler Türkiye-Amerika münasebetleri açısından iş birliğinin daha da güçleneceği manasına mı geliyor? Yeni bir periyoda mi giriliyor?

CAATSA’da şunu rahatlıkla söyleyebiliriz, bir yumuşama var. ABD Lideri Sayın Donald Trump ile ve Türkiye’ye yeni atanan ABD Büyükelçisi Tom Barrack’ı kabulümüzde kendisiyle bunları görüştük, konuştuk. O denli zannediyorum ki CAATSA sürecini de çok daha hızlı aşacağız. Bizim iki büyük müttefik NATO üyesi olarak ortamızda savunma alanında hiçbir kısıtlama, mani olamaması lazım. Alınan karar, bu bakımdan çok isabetli bir karardır. Stratejik iştirakimizin ruhuna muhalif olan tüm manilerin kaldırılması, en büyük beklentimiz. Bu tarafta atılan her olumlu adım bizim için değerli. Devamının geleceğine de inanıyorum. Dostum Trump’ın vazifeye gelmesiyle birlikte bu mevzularda daha açık, daha yapan, daha samimi bir irtibata kavuştuk. Savunma sanayiinden ekonomik alakalara, bölgesel güvenlikten global problemlere kadar Amerika Birleşik Devletleri ile ortak çıkarlarımız var. İş birliğimizi her vakit olduğu üzere karşılıklı hürmet ve anlayış temelinde devam ettireceğiz. Bölgemizde ve dünyada istikrarın tesisi için Türkiye-ABD paydaşlığı hayati değere sahip. Bu doğrultuda, yapan ve sonuç odaklı bir diyalog tabanı oluşturmanın çabasındayız.