CANLI Son dakika… Bursa’da yangın 4’üncü gününde! Köyler boşaltıldı, yollar kapatıldı: İşte son durum…
Bursa’nın Orhaneli ve Harmancık ilçeleri ortasındaki orman yangını 4. gününde havadan ve karadan müdahaleyle denetim altına alınmaya çalışılıyor.
Orhaneli ilçesine bağlı Yakuplar Mahallesi’ndeki ormanlık alanda 26 Temmuz’da başlayan ve Harmancık ilçesine hakikat ilerleyerek burada tesirli olan yangına, Orman Bölge Müdürlüğü ve itfaiye takımlarının müdahalesi sürüyor.
Gece saatlerinde alevlerin yükseldiği ve dumanların ağırlaştığı Çakmak ve Çamoğlu mahalleleri ortasındaki ormanlık alanda gruplar büyük uğraşlar verdi. İki mahalle ortasındaki yola kadar inen yangına süratli müdahale eden takımlar, alevlerin ortasında kalmaktan kurtuldu.
Gece karadan devam eden çalışmalara, günün ağarmasıyla uçak ve helikopterler de katılıyor.
Ekiplerce yürütülen çalışmalarla yangının ilerleyişi durdurulmaya çalışılıyor. Bölge halkı da traktörlerinin artlarına bağladıkları su dolu tankerlerle takımlara dayanak veriyor.
Öte yandan yangın nedeniyle süreksiz olarak trafiğe kapatılan Orhaneli-Harmancık kara yolunda ulaşım gece tekrar sağlanmaya başlandı.
Bursa’nın Orhaneli ve Harmancık ilçeleri ortasında 26 Temmuz’da başlayan ve rüzgarın tesiriyle büyüyen yangın nedeniyle Harmancık ilçesine bağlı kırsal Dutluca, Ilıcaksu, Çamoğlu, Çatalsöğüt ve Çakmak, Orhaneli ilçesine bağlı Yakuplar ve Büyükorhan’ın Gedikler Mahallesi önlem gayeli tahliye edilmişti. Yangına ait gözaltına alınan kuşkulu Ufuk A. ise çıkarıldığı nöbetçi sulh ceza hakimliğince tutuklanmıştı.
Diyarbakır’ın Ergani ve Lice ilçelerinde meydana gelen yangınlar söndürüldü.
Ergani ilçesinin Devekuşu Mahallesi ile Lice ilçesinin Türeli ve Esenler mahalleleri ortasında dün akşam saatlerinde şimdi belirlenemeyen nedenle yangın çıktı. İhbar üzerine bölgelere Orman İşletme Müdürlüğü grupları ve araçları, itfaiye ve jandarma takımları sevk edildi.
Yangınlar, takımların gece uzunluğu süren müdahalesiyle sabaha hakikat denetim altına alınarak soğutma çalışmaları yapıldı.
Yangınların çıkış nedeninin belirlenmesi için çalışmalar sürüyor.
Türkiye’nin yaklaşık 23 milyon hektarlık orman alanının yüzde 55’inin yangın riski taşıdığı belirtildi. Bu oran, yaklaşık 12,5 milyon hektarlık alanın yüksek risk altında olduğunu gösterirken, yangınların çıkış nedeninin yüzde 98 insan kaynaklı olduğu bildirildi.
Türkiye’de yıllık ortalama 14 bin hektarlık ormanlık alan yanarken, bu da yılda ortalama 2 bin 200 orman yangınına denk geliyor. Lakin bu yıl, yanan alan ölçüsünün 40 ila 50 bin hektar ortasında olduğu iddia edilirken yalnızca ormanlar değil, tarım toprakları ve yerleşim yerleri de yangınlardan ziyan görüyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Mühendisliği Kısmı Orman Entomolojisi ve Muhafaza Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kadir Alperen Coşkuner, Türkiye’nin coğrafik pozisyonu nedeniyle orman yangınlarına en açık ülkeler ortasında yer aldığını söyledi. Coşkuner “Ülkemiz, bulunduğu coğrafik pozisyon prestijiyle orman yangınlarına son derece hassastır. Yaklaşık 12,5 milyon hektarlık orman alanı yangın riski altındadır. Bilhassa Hatay’dan başlayıp Batı Karadeniz’e kadar uzanan kıyı şeridi boyunca bu ormanlık alan, uzun yangın dönemi olarak tanımladığımız periyotta yangınlara açık hale gelir. Mayıs ayından Ekim ayına kadar süren bu devir, yangın dönemi olarak kabul edilmektedir. Farklı periyotlarda yangınlar çıkmakla birlikte, bilhassa 2021 yılında vakit zaman ekstrem hava şartları yaşanmıştır. Örneğin, Temmuz başı ile Haziran sonu ortasındaki dönemde İzmir’in Çeşme bölgesinde önemli yangınlar meydana gelmiştir. Bu periyotta poyrazın tesiriyle rüzgar suratının 50 kilometrelere, hatta rüzgar atılımı dediğimiz ani artışlarla 80 kilometreye ulaştığı görülmüştür. Birebir vakitte hava sıcaklıklarının çok yüksek, bağıl nemin ise çok düşük olduğu bu süreçte, yanıcı unsurların nem oranı da azaldığı için olağandışı ve şiddetli yangınlar meydana gelmiştir” dedi.
“BU YIL VARSAYIMI OLARAK 40-50 BİN HEKTAR CİVARINDA BİR ALANIN YANGINLARDAN ETKİLENDİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM”
Bu yıl 40-50 bin hektar civarında alanın yangından etkilendiğini belirten Coşkuner, “Ülkemizde toplamda yaklaşık 23 milyon hektarlık orman alanı bulunmaktadır ve bunun yüzde 55’i orman yangınlarına hassastır. Uzun yıllara ilişkin istatistiklere nazaran, yılda ortalama 14 bin hektarlık orman alanı yanmakta, bu da yaklaşık 2 bin 200 orman yangınına denk gelmektedir. Lakin bu yıl yanan alan ölçüsünün epeyce fazla olduğunu, varsayımı olarak 40-50 bin hektar civarında bir alanın yangınlardan etkilendiğini düşünüyorum. Bu alanlara yalnızca ormanlar değil tarım alanları ve yerleşim yerleri de bu kapsama dâhildir” diye konuştu.
YÜZDE 98’İ İNSAN KAYNAKLI
Yangınların yüzde 98’inin insan kaynaklı olduğunu kaydeden Coşkuner, “Ülkemizdeki orman yangınlarının yüzde 98’i insan kaynaklıdır. Kimi istatistiklerde bu oran yüzde 80-90 ortasında gösterilse de, temel kıymetlendirme yanan alan ölçüsü üzerinden yapılmalıdır. Yangın sayısı değil, yanan alan daha belirleyicidir. Bu kapsamda yalnızca yüzde 2’lik bir kısmın yıldırım üzere doğal nedenlerle çıktığını söyleyebiliriz. Geri kalan büyük çoğunluk, maalesef insan kusurundan kaynaklanmaktadır. Orman yangınlarını bina yangınlarından ayırmak gerekir. Bina yangınları daha statik, denetim altına alınabilirken, orman yangınları açık alanda özgür yayılma eğilimindedir ve atmosferik şartlardan direkt etkilenir. Şayet yangına birinci müdahale sırasında denetim sağlanamazsa ve yangının ilerlediği istikamette rüzgar tesiriyle birlikte çok ölçüde yanıcı unsur bulunuyorsa, yangını durdurmak epey zorlaşır” halinde konuştu.
EN BÜYÜK KAYIP: İNSAN HAYATLARI
Yangınların en acı tarafının can kayıpları olduğunu tabir eden Coşkuner, “Bu tıp olaylarda en büyük sorun, insan kayıplarıdır. Yangını süratlice denetim altına almak için uğraş edenler, vakit zaman yangının içinde kalabilmektedir. Yüksek ısı nedeniyle beden sıcaklığı artar ve kişi fark etmeden şuur kaybı yaşayabilir. Birebir anda ağır duman da görüşü engellediğinden, olay öngörülemez bir hale gelir. Çoklukla evvel dumandan zehirlenme gerçekleşir, akabinde şuur kaybı sonrası yangın vücudu tesirler. Ne yazık ki bu süreç genelde bu türlü ilerlemektedir” sözlerini kullandı.
