Robot çağı başlıyor mu? Amazon, 1 milyon depo robotuna ulaştı
Ersin Kılıç/ Amazon’un depo robotları, otomasyonda ulaşılan iş gücünün ne kadar yükseldiğinin değerli bir delili oldu. Büyük firmaların robotik sistemlere daha fazla yük verdiği günümüzde, gidişat bu şekil işlerde robot çağının başlayacağına işaret ediyor. Gerçekten Amazon, 1 milyonuncu robotunu devreye aldığını duyurdu. Bu gelişme artık Amazon’un robotik çalışan sayısının insan çalışan sayısına yaklaşması manasına geliyor.
Şirketin 1 milyonuncu robotu, Japonya’daki bir sipariş karşılama merkezinde misyona başladı. The Wall Street Journal’ın haberine nazaran bu sayı, robotların Amazon’un tesislerindeki insan çalışanlarla neredeyse başa baş hale geldiğini gösteriyor.
ÜÇ YILDA 650 BİN ROBOT VAZİFEYE BAŞLADI
Amazon’un robot yatırımı aslında yıllardır devam ediyor. 2021 yılında 350 bin robotu olan firma, yalnızca üç yılda bu sayıyı neredeyse üç katına çıkardı. Yani yılda ortalama 160 binden fazla robot, firmanın sistemlerinde devreye alındı. Üstelik bu robotlar her geçen yıl daha da gelişiyor. 2012’de kullanılan ve rafları taşıyan Roomba gibisi birinci modellerin yerini, artık insan üzere yürüyebilen, eğilebilen, kavrama hareketleri yapabilen gelişmiş insansı robotlar almış durumda. Örneğin, 2023’te tanıtılan Digit, 1.75 metre uzunluğunda ve 65 kilogram yükünde. Bu robot, çift ayak üzerinde yürüyebiliyor, objeleri tutabiliyor ve istikamet değiştirebiliyor.
Mayıs ayında tanıtılan Vulcan isimli robotik kol ise Amazon’un şimdiye kadar geliştirdiği en gelişmiş sistemlerden biri. Vulcan, dokunma hissine sahip birinci robot kol olma özelliğini taşıyor. Şu anda kullanıldığı depo merkezinde, bulunan 1 milyon farklı eserin %75’ini inançlı formda yerleştirme ve taşıma yeteneğine sahip.
Amazon’un robotik altyapısına entegre ettiği bir öteki yenilik ise DeepFleet ismini taşıyan yeni yapay zekâ sistemi. Bu sistem, tüm robot filosunun depo içinde daha verimli hareket etmesini sağlayacak biçimde rotaları optimize ediyor. Amazon’a nazaran bu sayede robotların seyahat müddeti %10 oranında kısalmış durumda.
İşin uygulama tarafına baktığımızda ise sayılar çok daha çarpıcı bir hale geliyor. Bugün Amazon’daki her dört teslimattan üçünde robotlar etkin rol oynuyor. Otomasyonun artmasıyla birlikte depo başına düşen insan çalışan sayısı da son 16 yılın en düşük düzeyine (ortalama 670 kişi) gerilemiş durumda. Birebir vakitte çalışan başına taşınan paket ölçüsü da 2015’teki 175’ten bugün 3.870’e çıkmış.
Başta da belirttiğim üzere robotik çağ, bilhassa bu stil iş güçlerinde şimdiden başlamış durumda. Tesla üzere firmaların insansı robotlarının daha da yaygınlaşması ile birlikte muhtemelen iş gücünün daha farklı alanlara gerçek kaydırıldığını göreceğiz. Birinci etapta büyük fabrikalar, Amazon’un devasa depoları üzere alanlarda başlayan bu robotlaşma süreci, farklı bölümlere kayacak. İnsansı robotların ve robotik uygulamaların devreye girmesi ile birlikte firmaların iş gücünden feragat etmesi, daha fazla gelir elde etmelerini sağlayacak üzere duruyor. Tabi robotların üretimi, bakımı üzere ögeler yeni iş kollarını ortaya çıkaracak lakin daha fazlası kaybedilecek. Hakikaten Amazon örneğine baktığımızda, firmanın şu anda yıllık 10 milyar dolara kadar tasarruf sağlayabileceği öngörülüyor. Tüm bu ilerleme süreci insan çalışanların geleceği konusunda tasaları de beraberinde getiriyor.
Amazon, 2019’dan bu yana 700 binden fazla çalışanını “ileri teknoloji alanlarında” eğittiğini ve robotların getirdiği dönüşümle birlikte yeni insan rolleri de oluşacağını belirtiyor. Lakin birtakım iş kayıplarının kaçınılmaz olduğu da açıkça ortada.
Üstelik bu tehdit yalnızca depo çalışanlarıyla sonlu değil. CEO Andy Jassy, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, önümüzdeki yıllarda birtakım beyaz yaka durumlarının da yapay zekâ tarafından devralınacağını söylemişti.
