Okullarda yeni tehlike! ‘Magandacılık’ oyunu
OZAN ÖMER KADÜKER- Okullarda süratle popülerleşen oyuncak kelebek bıçak, birinci bakışta çok suçsuz bir oyuncağa ya da kalemtıraşa benziyor. Kesici bir özelliği bulunmuyor lakin elde bıçak üzere çevirmek için kullanılıyor. Çocuklar böylece kelebek bıçak çevirmeyi öğreniyor. Adeta magandalık provası yaptıran oyuncakla çocuklar, birbirlerini bıçaklama oyunu oynuyor, en hoş bıçak çevirme yarışları yapıyor, yol kesip para istiyor. Oyuncağı sivrileştirmeye, süratlice kullanıp arkadaşına ziyan vermeye çalışanlar da var. Anaokuluna giden çocukların bile aldığı oyuncak, okul etraflarındaki birçok kırtasiyede 15-50 TL ortasında satılıyor. İnternette ise fiyatları 100 TL’ye kadar çıkıyor.
Suça teşvik ediyor
Bazı veliler çocuklarının ellerinde gördüğü oyuncağın ne işe yaradığını dahi anlamıyor. Lakin tehlikeyi fark edip oyuncağı yasaklamaya başlayan okullar ve öğretmenler de var. Toplumsal medyada ve veli kümelerinde birbirlerini uyaran velilerin görüşleri şöyle:
*Oyuncak ismi altında üretilmiş suça teşvik çalışması. Bu büsbütün şuur altına cürmü yerleştirmek.
* İlkokullarda servis hostesiyim servisimdeki bütün öğrencilerde mevcut ve beni tehdit ediyorlar; ‘abla bana para ver, şu koltuğa oturt’ üzere.
* Okul kantinlerinde de var, neden denetlenmiyor?
* Okulumuzun kapısında her gün seyyar satıcı gelip bunları satıyor.
Normalleştiriyor
Bu biçim oyuncaklar nedeniyle çocukların kaba, saldırgan ve şiddet eğilimli davranışlar sergileyebileceğine dikkat çeken uzmanlar ise şunları söyledi:
Uzman Psikolog Kerem Gümüş: Şiddet içerikli oyunlar, çocukları duygusal ve davranışsal olarak kimi sorunlara sürükler. Yapılan birçok araştırma, uzun müddetli şiddet içeren oyunlar oynayan çocukların oyunun akabinde kaba, saldırgan ve şiddet eğilimli davranışlar sergileme mümkünlüğünün arttığını gösteriyor. Zira çocuklar, oyunlarda gördüklerini gerçek hayatta taklit etme eğilimindedir. Şiddet içerikli ya da şiddeti anımsatan bu üzere aletlerle oynanan oyunlar ‘ayna nöronların’ tesiriyle çocukta sıkıntılı davranışların gelişmesine yol açar, agresif davranışları arttırır. Bu tıp içerik, şiddeti olağanlaştırır ve sevgi, empati, şefkat, merhamet ve vicdan üzere insani hisleri azaltır. Beyne işlenen olağan algısı, ileriki yaşlarında karşılaştığı sorunları şiddet ile çözebileceğini zanneden bir zihin yapısı ortaya çıkarır.
‘Ucunu sivrileştirdim’
Sosyal medyada da çocuklar, bıçak en yanlışsız nasıl çevrilir başlıklarıyla görüntüler çekip birbirlerini puanlıyorlar. Görüntüler yüz binlerce görüntülenme alırken çocukların yaptıkları kimi yorumlar ise şöyle:
*Okul bunlarla dolu. 25 TL’ye alıyorlar, 50 TL’ye satıyorlar.
*Ben ucunu sivrileştirip gerçek bıçak yapıyorum.
*Plastik şişeleri rahat kesiyor, süratli saplarsan kızartır.
*Müdür yardımcısı hepsini topladı.
‘Yasaklanması gerek’
Uzman Psikolog Ayşe Selin Kalan: Şiddet içerikli oyuncaklar bilhassa küçük çocuklarda agresyonu açığa çıkarabilir ve endişe duygusu yaratabilir. Küçük çocuklar şimdi soyut düşünebilme marifetine sahip olmadığından gerçek ile oyuncağı ayırt edemeyip bu usul oyuncakları gerçek olarak algılayabilirler. Bu şekil oyuncaklar çocukların şiddeti modelleyen oyunlar geliştirmesine ve normalleştirmesine sebep olabilir. Çocuklar güç ve denetim hissini gündelik hayatlarında deneyimlemek istediklerinden bu ve gibisi oyuncakları daha çok kullanmak isteyebilirler. Özellikle toplumsal şiddet olayları son derece artmışken bu şekil oyuncakların yasaklanması gerektiğini düşünüyorum.
