Öğrenciler için büyük kaygı: Yapay Zeka eğitim sistemini öldürüyor mu?

Yapay zeka artık hayatımızın çabucak hemen her alanında karşımıza çıkmaya başladı. Cebimizdeki aygıtlara kadar giren ve sayısı binleri geçen yapay zeka uygulamaları, sağladığı yararların yanında kaygıları de beraberinde getiriyor. Uzmanalra nazaran birçok işleyişte büyük kolaylık sağlayan yapay zeka uygulamaları için en büyük tehlike ise öğrencileri tembelliğe itmesi. Bu kaygıların büyük bir eğitim sorununu de beraberinde getirebilceğinden korkuluyor.

Ortaöğretim ve yükseköğretimde yapay zekanın durumu üzerine geçtiğimiz günlerde yayınlanan çok uluslu bir çalışma, teknolojinin öğrenme üzerindeki tesirini irdeledi. Gelen raporlar ise biraz karamsar, zira akademik yöneticiler ve eğitimciler öğrencilerin tembelliğe alıştığı konusunda daha fazla telaş duymaya başlamış.

Yedi ülkede 3.500 akademik yönetici, öğrenci ve eğitimcinin katıldığı ankete dayanan çalışma, beş öğrenciden üçünden fazlasının (%64), eğitimcilerin %50’sinin ve akademik yöneticilerin %41’inin ise eğitimde yapay zeka kullanımından kaygı duyduğunu ortaya çıkarıyor.

Oakland’da akademik dürüstlük ve kıymetlendirme tahlilleri şirketi Turnitin için gerçekleştirilen ankete nazaran, eğitimciler ve öğrenciler için en büyük yapay zeka riskleri teknolojiye çok güvenilmesi ve kritik düşünme hünerlerinin ortadan kaybolması üzerine. Turnitin’in Müşteri İlgileri Kıdemli Yöneticisi Patti West-Smith, “Öğrencilerin kaygılı olmasına şaşırmadım, lakin tasalarının derinliği beni şaşırttı” diyor.

Güney Kaliforniya Üniversitesi Annenberg İrtibat ve Gazetecilik Okulu’nda klinik bağlantı profesörü olan Karen Kovacs North, öğrencilerin yapay zeka konusunda telaşlı olmaları durumunda, bunun ödevlerini tamamlamak için onu kullanmalarını engellemediğini tabir etmiş. Tabi yapay zeka araçlarının tıpkı vakitte öğrencileri düşünmekten uzağa ittiğine dair bir durum da kelam konusu.

Ankete katılan öğrencilerin neredeyse yarısı (%49) yapay zekaya çok bağımlı olmaktan kaygı duyduklarını söylerken, yarısından fazlası ise (%59) yapay zekaya çok bağımlı olmanın eleştirel düşünme hünerlerini azaltacağından telaş ediyor.

YAPAY ZEKANIN ÇOK KULLANIMI DÜŞÜNME MARİFETLERİNİ ZAYIFLATIYOR MU?

Los Angeles’ta yapay zeka dayanaklı bir öğrenme platformu olan StudyFetch’in kurucu ortağı Ryan Trattner, “Eleştirel düşünmeyi bir kas olarak düşünüyorum. Tertipli olarak çalıştırılması gerekiyor. Öğrenciler bilgileri sistemli olarak yanlışsız halde akıl yürütüp değerlendirmiyorsa, bu kas zayıflayacaktır.” dedi.

TechNewsWorld’e verdiği demeçte, “Herhangi bir gayret sarf etmeden sihirli bir biçimde yanıtları ortaya çıkaran bir kuşak öğrenci görmeye başlıyoruz. İnternette gezinirken ve yanıt ararken, hala bir kütüphaneye benziyordu. Bilgileri bulup okumanız gerekiyordu, fakat bu tam olarak sorunuza karşılık vermiyordu, bu yüzden yorumlamanız, anlamanız ve sonra öğrendiklerinizi bir soruyu cevaplamak için uygulamanız gerekiyordu. Yapay zekada durum bu türlü değil, zira burada sıfır eleştirel fikirle kolay bir kopyala yapıştır yapılıyor.”

Ankete katılanların ezici bir çoğunluğu (%95), yapay zekanın berbata kullanıldığını düşünüyor. Boston’daki Northeastern Üniversitesi’nde gazetecilik profesörü olan Dan Kennedy konuyle ilgili şöyle diyor, “Öğrencilerin yazılarının birçoklarını sınıfta yapmaları yararlı olabilir, zira yakalanma riskleri olduğu için yapay zekayı kullanmaları daha zordur, fakat savunmacı bir biçimde mi öğretmeliyiz ve hile yapmayı öngören stratejiler mi geliştirmeliyiz? Tahminen öğrencilerin yarıyıl başında sınıfta birkaç yazı örneği üretmeleri yararlı olabilir, lakin genel olarak öğrencilerimin kopya çekeceğini varsayma fikrinden rahatsızım.”

Yapay zeka, üniversitelerdekiler için büyük bir zorluk, zira öğrencilerin ödevlerini süratli bir formda yapmaları çok cazip diyen North, “Öğrencileri bir meseleye eşsiz ve ferdî bir biçimde yaklaşmaya zorlayacak ödevler bulmak öğretim görevlilerine yük bindiriyor. Her vakit yapay zekanın çözmesi çok sıkıntı olacak meseleler bulmaya çalışırım, lakin yapay zekayı nasıl atlatacağımızı anlamaya çalışmak nitekim yorucu.”

Anket ayrıyeten, kuruluşların AI’ya hazır bir gelecek iş gücü bekleyebilecekleri halde, ankete katılan öğrencilerin üçte ikisinden fazlasının (%67) AI kullanarak öğrenmelerini kısıtladıklarını hissettiklerini belirtiyor. Buna ek olarak, öğrencilerin %50’si çalışmalarında AI’dan en fazla faydayı nasıl elde edeceklerini bilmediklerini belirtmiş.

YAPAY ZEKA ÇAĞI İÇİN EĞİTİMİ YİNE TASARLAMAK GEREKİYOR

New Jersey Teknoloji Enstitüsü’nün Bilgi Bilimi Enstitüsü müdürü David Bader, toplumun, mevcut çerçeveye yapay zekayı diğer bir araç olarak eklemekten fazla, eğitimi yine tasarlamayı gerektiren bir dönüm noktasında olduğunu savunuyor. “Ana soru, yapay zekanın kullanılıp kullanılmayacağı değil, öğrencileri yapay zekanın her yerde olduğu bir dünyaya hazırlamak için eğitimin nasıl geliştirileceğidir. Bu vurguyu, gerçekleri ezberlemekten, yapay zeka yetenekleriyle rekabet etmekten çok onları tamamlayan üst seviye düşünme marifetlerine kaydırmak manasına geliyor.”

“En değerlisi, eğitimin eşsiz insan taraflarına – yaratıcılık, etik akıl yürütme ve bariz formda odaklanmaya devam etmeliyiz. Yapay zeka bu yetenekleri değiştirmemeli, onları güçlendirmelidir.”

Yapay zeka kullanımının tüm dallar üzere eğitim kurumlarını, akademisyenleri ve tabi ki öğrencileri değiştirdiği bir gerçek. İnternetin yaygınlaşması ile büyük bir değişim geçiren eğitim sistemi, anlaşılan ortadan geçen yaklaşık 30 yılın akabinde yeni bir eşik atlamak üzere.