NEXT Toplumsal nasıl doğdu? Selçuk Bayraktar: Dijital tahakkümün yıkılmasını istiyoruz

CNN Türk’te Fulya Öztürk’ün moderatörlüğünde Milliyet Gazeteci Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir ve Hürriyet Gazetesi Muharriri Abdulkadir Selvi sordu. BAYKAR Yönetim Kurulu Lideri Selçuk Bayraktar yanıtladı. Bayraktar, kısa bir müddette ulaştığı kullanıcısı sayısı ile dikkat çeken NEXT Toplumsal için “Yıllardır düşündüğümüz bir projeydi. Teknofest girişimcilerinin kurduğu teknoloji şirketinde teknik alt yapısını kurduk. Açık kaynaklı bir yolla gittiler. Toplumsal medyanın nasıl yönetildiği konusunda da şeffaf bir platform” tabirlerini kullandı. 

Bayraktar’ın açıklamaları özetle şöyle: NEXT toplumsal açık kaynaklı bir platform. Birinci kez bugün topluma duyurduk. Çift kaynak temelli bir platform. Açık kaynaklı toplumsal medya geliştirmek isteyen herkes kullanabilecek. Proje bu gayeyle açık kaynaklı geliştirildi. 

Bugün toplumsal medya toplumu birbirine düşürmek için kullanılan bir mecra. Vakit zaman devlet liderlerinin toplumsal medyadan atıldığını gördük. Bir taziye yayınladığım için hesabımın kapatıldığına şahit oldum. NEXT’teki ortak akıl bu ismi koydu. İngilizce olmasının nedeni global manada yayılması için. Dijital tahakkümün yıkılmasını istiyoruz. İsteyen alsın dilerse üniversiteler kullansın.  İsim tekliflerine de açığız. Halihazırda global manadaki tarafı için NEXT dedik lakin Türkiye tarafı için ismi değiştirebiliriz.

NEXT Toplumsal’ın genç yazılımcısı Mert Delibalta ile birlikte programa katılan Bayraktar, Delibalta’nın Teknofest ile büyüyen genç bir yazılımcı olduğunu aktardı. Delibalta, “Bugün bir atak yaşadık. 20 dakika kadar kapalı kaldık. Dışarıdan hücum yaşadık” dedi.

Programda sorulara da cevap veren Bayraktar, Milliyet Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir’in ‘Ne için bu türlü bir şeye gereksinim duydunuz?’ sorusuna şu cevabı verdi:

İnsanoğlu için tüm yazılı kuralların, anlayışın, barış ve huzur için her türlü kuralın yıkıldığını görüyoruz. Dünyada soykırım yapan ülkeleri eleştirmeye kalktığınız vakit (Gazze’ye en büyük yardımı yaptık) toplumsal medyada görünmediğinizi görüyorsunuz. İnsanoğlu 200 bin yıldır bu dünyadaysa birinci insan dahi daha uygardı. Tüm dünyada tertibin altüst olduğu ve dehşetli bir karanlığa yanlışsız gittiğini görüyoruz. Toplumsal medya da bunların bu manipülasyonun bir kesimi. Burası dijital bir hegemonya. Bunu pandemide de gördük. Dünyanın en yetenekli mühendislerinin bir tarafta ilaç geliştirmektense Instagram filtreleri geliştirdiğini de gördük. Bir yandan teneffüs aygıtı yetersizliğinden ölen insanları da gördük.

Next Toplumsal kullanıcı sayısı canlı yayın sırasında tırmanışa geçti

‘DIŞARIDAN AKIN BEKLEDİK, İÇERİDEN SALDIRANLAR OLDU’

X mecrasının geçmişine bakacak olursanız, toplumları birbirine kırdırmak, yan yana duran iki adamı birbirinden nefret edecek hale getirmek için kuruldu ve bunu da başardı. O niyetle kullanıldı. Kimse bu türlü bir dünyada emniyet içinde yaşayamaz. Tüm dünya tehdit altında. Bu mecrayı eleştirdiğimiz için bizim mecramız kapanıyor. Biz dünyayı yine inşa edersek buradan çıkabiliriz.

Siz dünyayı inşaa etmedikçe eleştirseniz de bir şey söz etmiyor. Hakikati hakırmaya kalktığınızda hakikat kendine bir yer bulamıyor. Ben inanıyorum ki medeniyetimizin adalet güzellik ve merhametinden ilham alarak memleketimizin çocukları yapacak. Elbette birileri mahzur olmaya çalışacak. biz 10 gün oldu NEXT’i topluma duyuralı. Dışardan taarruz bekledik fakat içerden saldıranlar da oldu. SİHA üretildiğinde rahatsızlığın neydi? Bir siyasi saik yine aynı sözleri tekrar ediyor.

EKİP KİMLERDEN OLUŞUYOR?

15 kişilik teknik ve 30 kişilik istekli bir takım. Bunu misyon edinmiş durumda beşerler. Kendi mecramız olsun istiyorlar. Ne üzere şeyler kural ihlali olsun diye çalışıyorlar.

NEXT’İN FARKI NE OLACAK?

Yani bu biçim manipülasyonlara ve dezenformasyona karşı özel dizaynlar çalışıyor arkadaşlarımız. Elbette yani bir mecranın özgür olabilmesi için. Artık muhakkak kuralları çalıştı arkadaşlarımız. Dendi ki bu çok çok bu türlü yasaklayıcı bir şey olmamalı. Çok fazla ayrıntılı olmamalı. Biraz da cemiyetle birlikte yaşamalı. Yani toplumla bir arada yaşamalı. Hasebiyle yani birine iftira atıyorsanız işte hukukun hukukî yolla paylaşımı kaldırtabilirsiniz. Fakat işte kritik altyapıyla alakalı, afetle alakalı insanları bu türlü mevte sevk edecek, insanların ölmesine vesile olacak, can kaybına neden olacak bir şey yapılıyorsa mecranın en azından aşikâr bir müddet durdurması gerekir.

Bununla alakalı bilhassa büyüdükçe yapay zeka önlemlerinin de getirilmesi gerektiğini düşünüyor arkadaşlarımız. Düşünüyoruz. Zira yapay zeka insanın söylediğini yani artık on binlerce yüz binlerce paylaşım yapıldığını düşünün. Hepsini tek tek okumak da mümkün değil. Yayılımını lakin makinenin kendisi süratlice tahlil edebilir.  Şu anda da lisanı manaya konusunda çok büyük yol aldı. Yapay zeka o tahminen tümüyle paylaşımı kaldırmak değil de dezenformasyon bir denetimden geçirebilir. Mesela bilhassa Mert’in geliştirdiği bu deneysel chatbotu küfürettirmeye çok zorladılar. Bir örnek vereyim. Ve hatta olağan küfür değil de bu türlü astrokrişli küfrettirmeye. O tuzağa düşmedi.

Mert’in geliştirdiği bir manada üstüne inşa ettiği diyelim sıfırdan da geliştirmedi. Bir şey var olan şeyleri birleştirdi. Üzerine inşa etti bildiğim kadarıyla. Doğal farklı farklı versiyonlarını da yapacak. Düşünün ki o süratli içerik denetimi yapar. Yani bilhassa bu acil durumlarda ve insan hayatını etkileyebilecek durumlarda tahminen yayılımını yavaşlatır. kullanıcıya da yani tümüyle bir manada özgürlüğü de kısıtlamayacak biçimde.  Kamuoyunda çok tanınan isimler değil de mesela sade bir vatandaş olduğunuzu düşünün fakat işte mesela Evladınızla alakalı bir şey yayıldı. Birisi iftira attı. Şu an toplumsal medyada bir karşılık bulamıyorsunuz bununla alakalı. Daima şikayet ettiğinizde zira esasen tanınan da değilsiniz lakin orada kalıyor ve size çok dokunuyor. Ağır bir itham tahminen sizinle alakalı ne bileyim namusunuzla alakalı olabilir. Bu türlü şeylerde bizim toplumumuz hassas. Bunlara da bence dikkat etmesi gerekir.

Parayla kiralanmış troller bunlar. Ya gerçek insan da değil. Onlar daima bir şey yayıyorlar. Ya propaganda yapıyorlar ya dezenformasyon yani gerçek kullanıcısı o mecrada zati çok az faal kullanıcısı ve beşerler olağan insan olarak girmeye de korkuyor. Yalnızca bakıyorlar. Rastgele bir şey yazmıyorlar. Yani düşünün ki en tehlikeli yerde bile beşerler gezebiliyor fakat toplumsal medyada hiçbir şey söylemiyorlar. Konuşmuyorlar. Niçin? Zira ya linç edilecekler ya küfür yiyecekler. Bazıları para verdiği halde yiyecek. Münasebetiyle aslına bakarsanız bu da hiçbir manasıyla bizim kültürümüze uygun değil.

‘UZAYA YATIRIM YAPIYORUZ’

Mevcut toplumsal medya monopollerine başkaldırıdır. İçinden itiraz ettiğinizde işe yaramıyor, yine dünyayı inşa etmeden talihiniz yok. Elinde sopa olan soykırımı da yapacak, kuralı da koyacak, ne kadar haklı olursanız olun sesinizi insanlara ulaştıramayacaksınız, insanlığın gereksinimi olduğuna inanıyoruz, 37 ülke ile çalışıyoruz. SİHA’larla ilgili de bir çok tenkit geldi, motoru yerli değil, kamerası dışarıdan, takoz koyanlar, siyasi saiklerle saldıranlar, sistematik bir formda devam edenler, sonra alkışlayanlar. Bugüne kadar bir kuruş hibe dayanak almadı. Bu gelirlerle uzay üzerine, Türkiye teknoloji Kadrosunun tek fonlayıcısı, TEKNOFEST’in fonlayıcısı, kazandırdığı gelirlerle yapıyoruz, uzaya yatırım yapıyoruz, kendi jet motorumuzu yapıyoruz, Kızılemla, Bayraktar T, Bayraktar TB3. Bu da bu türlü bir öykü. Bunlar ulusal güvenlikle ilgiliydi, bu da toplumun bekasıyla ilgili. Toplumsal medya toplumu birbirine kırdırdı. En makus küfürleri anneme yazıyorlar, şikayet ediyorum, bu bizim kurallarımıza uygun diyor. Tehdit var, en makus küfür var. Diğerine yapıldığında kaldırıyorlar, ben hakkımı nerede savunacağım. Toplum ne yapacak? Herkes birbirini kessin, doğrusun, bunun için kurulmuş. Geçmişlerine bakın, istihbarat servislerinin ruhsal harekât için kurduğu bir mecra. Bu ulusal güvenlik sorunu ve emperyalizmin kullanışlı bir aracı. Bu mecralara para veriyorsun, bir de üstüne küfür yiyorsun.

ELON MUSK SATIN ALMAK İSTERSE SATAR MISINIZ?

Almak istemez, burası para kazandıran bir yer değil. Kardeş coğrafyaların e ticaret yapabildiğiniz, irtibat kurabildiğiniz, kendi kendini döndürecek bir mecra haline gelsin. Türkiye’yi, dost ve kardeş coğrafyaları kaldırsın, milyarlarca dolar dışarıya gideceğine içlerinde kalsın. Bunu elbette isteriz. Bu vakit alacaktır, para kazansın diye değil özgürlüğümüz elimizden alındığı için yaptık.

“SABAHLARA KADAR UYUMADIK”

Parayı en değersiz şey olarak görüyorum. Beşerler buna vakitlerini, emeklerini verdiler. Sabahlara kadar uyumadık. Evladımız üzere, merhum babamı da Sariyer Garipçe’nin bayanları bakmış, babaannemim iki çocuğu ölmüş, babam doğduğunda bu da ölür mü diye 40 gün bakmışlar. Babam yaşamış, hayatını memleketine adayan bir mühendis olarak adamış, 50 yaşından sonra dağa bayıra gitmiş, Gabar’a, Şırnak’a gitmiş. Ben de tıpkı biçimde Boston’dan Şırnak’a döndüm, Şırnak’ın en tehlikeli tugayına gittim, her gün şehit oluyor, bu örnekleri gördükten sonra olağan hayatımıza devam edemeyiz, kanlı üniformasını ailesine veriyorsunuz. Bütün bu teknolojiyi geliştirirseniz varlıklı de olursunuz lakin burada yara varken bu zenginlik ne tabir ederken. Bunlar bu ruhla yapıldı, artık de dijitalde yaptık. Dünyada bize İHA vermediler, ne vakit SİHA’mız oldu, terörün belini kırdık. Artık oralar huzurun, barışın olduğu hale dönüştü. Tıpkı gereksinim burada var, dünyayı yine inşaa etmezsek dünyayı müthiş bir karanlık esir alacak. Bu milletimiz için de bu türlü. Yarın orda soykırım oluyor, yarın bizim evlatlarımıza da olabilir.

HERKESE KAPIMIZ AÇIK

Tümüyle herkese açık. Hatta şunu da gördük arkadaşlarımız muhalif bölümden insanların linçlenmeye çalışıldığını hatta küfür edilmeye çalışıldığını gördüler. O küfürlerin hepsini kaldırdılar. Linçlenmeye de kültür olarak tümüyle karşı olmalıyız diye değerlendiriyorum. Linçlenme kültürüne. Fakat mesela kutsalınıza hakaret edildi. Çok ağır bir hakaret edildi. Yani bunu toplumumuz kaldırmaz bizim.

Çok kıymetli yani siyasi olarak özgür, herkese açık. Bakın artık olağan bu türlü yayıyorlar. Bak muhalif sayfalar linçlenmiş ve oradaki küfürler kaldırıldı diyor. Bu türlü böyle yayıyorlar. Bir yandan da şunu görüyoruz. Birebir siyahlarda olduğu üzere sistematik bir akın görüyoruz. Siyasi saiklerle işte bir partinin temsilcisinin belediye meclis üyesinin gidip koşa koşa işte bak burası sizin bilgilerinizi kullanıyor. Artık bunda sorun yok bir manada biz açıktan söylüyoruz aslında lakin onun sıkıntısı ne? Buranın önünde takoz döşemek. Zihniyeti ne? Yani asıl rahatsız eden bu. Yoksa mastodonun kullanıldığını birinci günden açık kaynaklama bunun üzerine inşa edildi. Hatta bu prensibin benimsendiği birinci günden ilan edilmiş. Lakin onun kederi ne? Burayı bir halde akamete uğratmak. Oraya gelip paylaşım yapma şeyi var mı? Yok. Yıkmak sadece  Gel kendini inşa et. Sen yap. Yapıyor musun? Yok. Lakin öbür tarafta yabancının platformunu kullanıyorsun. Bayıla bayıla kullanıyorsun. Bütün datan da gidiyor. Onun bir yerliliği var mı? Tezi var mı? Senin fikri dünyanı söz ediyor mu? Senin bebeğini öldürmeye kalktıklarında sesini çıkartabilecek misin? 

Dünya bu türlü bir tehdit altında. Sen hangi hesapla yapıyorsun bunu? İşte burayı kuranlar senin partine mensup değil. Niçin saldırıyorsun? Bu çoluk çocukların bir partisi mi var? Burada bu işi yapanların var mı? Bu türlü yaparsan zati senin tarafına hiç geçmeyecekler. Bunu da bil. Bu türlü yaptığın sürece senin tarafın bir öykün var geçmişten gelen. Asla senin mecrana akmayacaklar. Daima takoz olmuşsun. Zira sistematik bir biçimde saldırmışsın. Biz bu türlü bir ayrımı hiçbir kuruluş kurduğumuz hiçbir kuruluşta yapmadık. Ne Baykar’da yaptık, ne T3 Vakfında yaptık, ne can sıhhatinde ne kümede ne de burada yapıyoruz lakin senin bütün öykün yıkmak üzerine. Geçmişin de bunun üzerine. Niçin bu türlü? Bir sorgula.
Sorgula. Sistematik olarak değiştim diyorsun. Ben değiştiğini görmüyorum. Birebir halde saldırıyorsun. 20 yıldır de saldırıyordun. Niçin saldırıyorsun? Nedir senin kaygının? Bu ülkeyle alakalı projen ne? Dünya yıkılıyor, dünya yanıyor, bebekler ölüyor. Senin projen ne? Bunu söyle. Yaptığın ne? Bir iş yapmaya kalktığında ülkenin gençlerine gidip iftira atmak, gidip manipülasyon yapmak. Oturduğun yerden bir şey inşa etmeden, hiçbir şey yapmadan, hiçbir emek sarf etmeden oturduğun yerden karalamak, kara çalmak. Ne sıkıntının var? Bu türlü böyle idaresi ele geçireceksin. Geçiremezsin ki. Bu türlü yönetemezsin. Bu jenerasyonu da kazanamazsın. Bir şey inşa etmen lazım. Bir fikirle gelmen lazım. Bir projeyle gelmen lazım. Yani bırak aslında beni ikna etmeyi onlara asla ikna edemezsin.

ÖZGÜR ÖZEL’İ DAVET ETTİK

Biz Özgür Özgel’e platformumuza davet eden bir mektup yolladık. Bütün bütün siyasi partilerine ülkemizin davet yolladık. Yalnızca siyasi partilerine değil tüm siyasi tüm STK’larına tüm oluşum tüm kurumlara, tüm cemiyetlere davet yolladık. Doğal daha yeni bir platform bu. İşte çok yüklendiği vakit da vakit zaman sorunlar oluyor. Herkese açık. Ha birinci size davet yolladı mı bilmiyorum. Biz dedik ki bak bu Türkiye’nin platformu herkese açık. Baykarı ziyaret etmek istese elbette kapımız sonuna kadar açık. Elbette yani. E niçin olmasın?

Baykar’da bu türlü bir ayrım asla yapmadı ki. Ha Baykar’ın içine her türlü her mezhepten her siyasi görüşten, her hayat görüşünden insan girebilir ancak palavra giremez. Palavra giremez yani. Tutup karalayacaksan palavra söyleyeceksen uçak uçuramazsın. Fizik kanununa uymuyorsa uçak uçmaz. Bu işleri de yapamazsın. O da tavsiyemdir. Yani bu işlerin hiçbirini palavrayla inşa edemezsin. İftirayla inşa edemezsin. Karalamayla inşa edemezsin. Kimse peşinden gelmez. O itimadı veremezsin. Tutup gecesini gündüzüne katmış insanların emeğine bu türlü kara çalarak var olamazsın. Palavra, köksüz, çürümüş bir ağaç üzeredir. Hiç ne meyve verir, ne filiz.

YERLİ INSTAGRAM GELECEK Mİ?

Arkadaşlarımız önemli çalışmalar yaptı, dizaynlar yaptı. Insragram modeline benzeri ancak özgün bir tasarım var. Hali hazırda eksik gideriyorlar. O özelliklerde yakında gelir.

KIZILELMA SENEYE ENVANTERDE OLACAK

Vizyonumuz tam bağımsız savunma sanayii. Değerli olan makinalardan çok, donanımlı jenerasyon. Türkiye’de motor teknolojisi artık var. Motorun katma kıymeti çok düşük, biz temel yazılıma kıymet veriyoruz. Mesela ASELSAN’ın yaptığı radarın katma bedeli çok daha yüksek. Kızılelma hem ulusal hem de en ileri teknoloji. Seri üretime geçildi. Şu an 6. Kızılelma bantta. Seneye envanterde olacak.

REKOR ARTIŞ

Kullanıcı sayısı CNN Türk canlı yayınında rekor artışla 675 bin oldu.

NEXT TOPLUMSAL’IN GÜVENLİĞİ

T3 Vakfı Kurucusu Mütevelli Heyeti Üyesi Aykut Fırat: Bu çeşit sistemlerin en büyük sorunu kapalı bir kutu olması. Yankı odaları oluşturup insanları uç fikirlere yönlendirebiliyorsunuz. Komik olan bizi MASTADON’a şikayet ettiler. Kaynaklarımızı yayınlamadığımız için. Bugün de yayınladık.