Müşteriyken ‘ürün’ olduk

MİTHAT YURDAKUL / HİLAL ÖZTÜRK- E-ticaretten aboneliklere kadar internette pek çok yerde paylaşılan ferdî bilgiler, pazarlama teknikleri için şirketler tarafından depolanıyor. Bu durum güvenlik açısından risk oluşturuyor. Son olarak iki global markanın Şahsî Bilgileri Muhafaza Kurumu’na (KVVK) yaptığı bildirim, büyük bilgi hırsızlıklarını ortaya çıkardı.
Adidas tarafından yapılan bildirimde 17 Mayıs’ta ihlalin tespit edildiği, olayın bir kişinin Adidas müşteri datalarına sahip olduğunu sav etmesiyle açığa çıktığı belirtildi. İnceleme sonucunda şahıs tarafından paylaşılan evrakın büyük olasılıkla Adidas müşteri datalarını içerdiği ve Türk müşterilerin de olaydan etkilendiği tespit edildi. İhlalden etkilenen kişi sayısının 544 bin 395 olduğu belirlendi. Sızıntıdan etkilenen şahsî bilgilerin; isim, e-posta adresi, cinsiyet, doğum tarihi ve telefon numarası olduğu belirtildi.
Fidye istediler
Christian Dior tarafından Kurul’a iletilen bildiriminde ise 26 Ocak’ta müşteri münasebetleri idaresi veritabanında tutulan etkin, pasif ve potansiyel müşterilere ilişkin şahsî bilgilere yetkisiz erişim gerçekleştiği kaydedildi. Bildirime nazaran siber saldırıyı gerçekleştiren şahıs, dataları ifşa etme tehdidinde bulunarak fidye talep etti. İhlalden etkilenen kişi sayısı kesin olarak tespit edilemedi. Sızıntıdan etkilenen şahsî bilgilerin; isim, cinsiyet, doğum tarihi, yaş, adres, e-posta telefon numaraları, şifre, pasaport bilgileri, kimlik evrakları, genel tercih dataları (yeme-içme, etkinlikler, hobiler vb.), satın alma geçmişi üzere bilgiler olduğu tespit edildi.
UZMANLAR DEĞERLENDİRDİ

Milliyet, şahsî bilgiler nasıl çalınıyor, bu datalar neden değerli, sızıntıyı önlemek mümkün mü, bilgilerin maddi kıymeti nedir sorularını uzmanlara yöneltti…
Etik Hacker Tamer Şahin: Artık data, petrolün yerini aldı. Evvelce nasıl petrol bulmak kolay lakin çıkarmak zorsa, artık de bilgi bulmak kolay fakat amaçlı data bulmak ve bu datayı manalandırmak güç. O yüzden firmalar yanlışsız müşteriye ulaşmak ve onunla bağlantısı devam ettirmek için farklı kaynaklardan topladıkları bilgileri, data madenciliği teknikleri ve yapay zekâyı da birleştirerek işliyorlar.
Kullanıcı çaresiz
* Müşterilerin kendini korumak için yapabilecekleri fazla bir şey yok. Firmalar kimi vakit satın alma sürecinde, kimi vakit kampanyalar sunarak bu bilgileri topluyor. Tek yapılabilecek KVKK kapsamında ellerindeki tüm ferdî bilgilerimizi silmelerini istemek. Ancak bu durumda bile kimi bilgiler sistemlerinde kalıyor.
* Yeme alışkanlığı, tatil alışkanlığı, marka gibi alışkanlıklar… Bu mu kıymetli olan? Evet. Bilhassa maddi durumu belirleyen kimi göstergeler dikkat çekiyor. Bu datalar kitlesel siber ataklarda ve öteki devletlerin toplum mühendisliği alanındaki operasyonları için çok değerli.
* Şöyle düşünelim İstanbul’un Etiler, Nişantaşı üzere bölgelerinde oturan 45-65 yaş ortasında ve lüks segmentte araba kullanan şahısların bilgilerinin fiyatı milyon liraları bulabiliyor. Değerli olan gayeli ve işlenmiş, doğrulanmış bilgi. Öbür şahsî datalar ise tanesi 2-3 dolardan satılabiliyor. Bu satışlar DeepWeb yahut kapalı öbür platformlar üzerinden yapılıyor.

‘Dolandırıcılar satın alabiliyor’
Siber Güvenlik Mühendisi Sedat Özdemir: Bir kişinin tam profili (adı, soyadı, e-posta, telefon, adres, kredi kartı üzere bilgiler) ortalama 5-50 dolar ortasında alıcı bulabiliyor. Veritabanları halinde satıldığında bu sayılar yüz binlerce doları bulabiliyor.
* Dataları satın alanlar ekseriyetle kimlik avı (phishing) saldırısı yapacak dolandırıcılar, toplumsal mühendislik teknikleriyle şirket içi sızmalara hazırlanan hacker kümeleri, geçersiz kredi kartları üretip kara para aklayan yapılar, spam ve reklam emeliyle pazarlama yapan yasa dışı tertipler. Yani sizin bir alışveriş sitesine üye olurken verdiğiniz bilgiler, öteki bir ülkede bir dolandırıcının cep telefonuna düşebiliyor. Bu da sizi, bir hata zincirinin halkası yapıyor.
Bir link yeterli
* Saldırganlar birçok vakit çalışanların e-posta adreslerine düzmece link gönderiyor, bir belge indirtip içeri sızıyor. Bazen de yanlış yapılandırılmış sunucular, eski yazılım sürümleri ya da yetersiz log idaresi üzere ihmaller, saldırganlara davetiye çıkarıyor.
Korsanlardan korunma kılavuzu
* Her platform için farklı ve güçlü şifreler kullanın.
* İki faktörlü kimlik doğrulamayı etkin hale getirin.
* Alışveriş sitelerinde kart bilgilerinizi kayıtlı tutmayın.
* Hangi sitelere kayıt olduğunuzu takip edin, gerekirse üyeliklerinizi silin.
* İnternet tarayıcısı üzerinden kayıtlı çerezleri silmek, çerezleri baştan reddetmek de tedbirler ortasında.