Makarna ihracatı 720 milyon dolara ulaştı
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği ile Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği ortak yazılı açıklama ile “25 Ekim Dünya Makarna Günü”nü kutladı.
Türk makarna dalının teşebbüsleriyle 1997’den bu yana Milletlerarası Makarna Örgütü (IPO) tarafından kutlanan bu özel günde, üç kurum dünyanın en büyük makarna üreticilerinden Türkiye’nin sektörel gayelerini paylaştı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Ahmet Tiryakioğlu, IPO’nun 2022 bilgilerine nazaran, dünya makarna ticaretinde Türkiye’nin hissesinin ölçü bazında yüzde 24,9’a yükseldiğini belirterek, 2022’de 5 milyon ton olan dünya makarna ticaretinden yüzde 40 hisse alan İtalya’nın akabinde, yaklaşık 1,25 milyon ton makarna ihracatı ile Türkiye’nin 2. sırada geldiğini aktardı.
Tiryakioğlu, şunları kaydetti: “2014’te dünyadaki hissemiz tonaj olarak yüzde 17,9 düzeyindeydi, 2022’de bu bilgi yüzde 24,9’a geldi. Hububattan üretilen eserler konusunda dünyanın en esaslı mutfağına sahip Türkiye’de makarnacılık alanında dünya çapında markalar var. Yurt geneline yayılan yatırımlarıyla, direkt ve dolaylı olarak yaklaşık 50 bin şahsa istihdam sağlayan makarna dalımız, iç ve dış ticaret hacmi ile her yıl 2 milyar dolarlık ekonomik kıymet yaratıyor. Yılın 9 ayında 720 milyon dolar fiyatında makarna ihracatı yaptık, ortalama ünite fiyatlarındaki düşüşe karşın ihracatımızı bedel bazında yüzde 6,4 daha artırdık. Dalımızın 1970’te 13 ton ile başladığı makarna ihracatı seyahati, bu yıl sonunda 1,5 milyon tona ulaşacak. Bu da global pazardaki hissemizin yüzde 30’lara yaklaşacağı manasına geliyor.”
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Aykut Göymen de Türkiye’de makarna bölümünde faaliyet gösteren 25 makarna fabrikasının toplam üretim kapasitesinin 3 milyon ton olduğunu kaydetti.
Göymen, Türkiye’de yılda ortalama 2 milyon ton makarna üretimi yapıldığı bilgisini paylaşarak, şunları kaydetti: “Toplam üretimin 3’te 1’ine denk düşen 750 bin ton kadarlık kısmı yurt içinde tüketiliyor. Bir kişinin yıllık makarna tüketimi Türkiye’de 8,5 kilogram civarında iken, İtalya’da 23 kilogram seviyesinde. Makarnanın besleyici olması, doyuruculuğu, tek yemek olarak yenebilmesi, pişirme kolaylığı, çeşitliliği, ekonomik, uzun müddet koruma edilebilen, sürdürülebilir ve bitkisel bazlı bir besin hususu olması dünyadaki makarna tüketimini her geçen yıl artırıyor. Bu alandaki ticari potansiyeli gören Türk firmaları gerek yatırımlarını gerekse teknolojilerini yenileyerek kapasitelerini kıymetli ölçüde üstte taşıyor. Makarna fabrikalarımız coğrafik olarak durum buğdayının yetişme alanları olan Orta Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Batı Anadolu’da ağırlaşıyor. Dünya için kıymetli bir üretim bölgesi olan Gaziantep, Türkiye’nin toplam kapasitesinin yüzde 53’üne konut sahipliği yapıyor.”
Yüksek üretim kapasitesi ve üst seviye kalite anlayışıyla Türkiye’nin dünyada makarnanın marka ülkesi olduğunu anlatan Göymen, şu an için yurt içi ve yurt dışındaki talebe bağlı olarak, makarna üretim kapasitesinin 1 milyon tonluk kısmının atıl durumda olduğuna dikkati çekti.
Göymen, “Bu alandaki potansiyelimizi yeni pazarlara gerçek yayabilmek için Türkiye’nin marka ülke kimliğini sağlamlaştırmak istiyoruz. Dünya Makarna Günü’nü, kurucu üyesi olduğumuz IPO aracılığıyla 1997’de biz tescilledik. Bu özel günü dünyaya armağan eden Türkiye makarna sanayicileri olarak, 2025’te Dünya Makarna Günü kutlamalarının 3’üncü defa İstanbul’da bölümümüz konut sahipliğinde kutlamak üzere hazırlıklarımızı sürdürüyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“İhracatta ölçüye ve markalaşmaya birebir derecede ehemmiyet vermeliyiz”
Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği Başkanı Nihat Uysallı da Türk makarna bölümünün ihracat konusunda başta endüstriciler olmak üzere, tüm paydaşların yıllar süren uğraşıyla kıymetli muvaffakiyet elde ettiğini ve Türkiye’nin bugün dünya makarna pazarında değerli bir pozisyonunda olduğunun altını çizdi.
Uysallı, şunları kaydetti: “Ülkemiz durum buğdayının anavatanı, bu açıdan çok şanslı bir bölümüz. Bununla birlikte sahip olduğumuz ham husus ve ileri teknolojili sanayi tesislerimizle, dünya makarna ticaretindeki hissemizi daha da artırabilecek potansiyelimiz var. Bu potansiyelimizi harekete geçirmek için ‘Türk Makarnası’ imajını güçlendirmeli ve katma pahalı ihracatımızı daha da artırmaya yönelmeliyiz. İhracatta ölçüye ve markalaşmaya birebir derecede ehemmiyet vererek ve markalaşmaya odaklanarak dünya makarna pazarından daha fazla hisse alabilir, bölümümüzün gelişimine ve ülke ekonomimize daha fazla katkı sunabiliriz.”
Türkiye’nin bugün besin güvenliği manasında dünyanın en önde gelen ülkesi sayılan Japonya’ya makarna ihraç ettiğini belirten Uysallı, hangi fiyat ve kalite aralığında olursa olsun, dünyanın her yerindeki makarna talebinin ülke sanayicisi tarafından karşılanıyor olmasının kendilerinin tercihi olduğunu aktardı.
Uysallı, “Dünyadaki talebe nazaran kalite standartları üretmemiz gerekiyor. Bunun yanında dünyanın en özel coğrafyasında dünyanın en özel makarnalık buğdayını üretebiliyorken ve Japonya üzere bir muvaffakiyet örneği varken Türk makarnasını hak ettiği yere ulaştırabileceğimize eminiz.” tabirlerini kullandı.
