Kreş ve çocuk bakımevlerinin yaygınlaştırılmasına ait genelge

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Hakkı Susmaz’ın imzasıyla dağıtılan genelgede, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran doğurganlık suratının 2001’de 2,38 çocukken, geçen yıl 1,48 çocuk olarak gerçekleştiği ve bu durumun, doğurganlık oranının nüfusun yenilenme seviyesi olan 2,10’un altında kaldığını gösterdiği söz edildi.
Genelgede, 12’inci Kalkınma Planı’nda, ulusal ve manevi kıymetlerin taşıyıcısı olan ailenin her türlü ziyanlı eğilimden korunması, sağlıklı kuşakların yetişmesi, dinamik nüfus yapısının ve kalkınmanın istikrarlı bir biçimde sürdürülmesini teminen aile kurumunun güçlendirilmesi, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyinin üzerinde tutulması ile çocuk bakım hizmetlerinin niteliği ve niceliği uygunlaştırılarak yaygınlaştırılması temel amaç olarak belirlendiği anımsatıldı.
Ailenin korunması ve güçlendirilmesine yönelik çalışmalara öncelik verilmesi emeliyle da 2025 yılının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleri ile “Aile Yılı” ilan edildiği hatırlatılan genelgede, şunlar kaydedildi:
“Bu doğrultuda sağlıklı jenerasyonların yetişmesi, dinamik nüfus yapısının ve kalkınmanın istikrarlı bir biçimde sürdürülmesini teminen ülkemizin doğurganlık suratının artışına olumlu tarafta katkı sağlanmasına yönelik teşvik edici uygulamalar hayata geçirilmektedir.
Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları tarafından sağlanan kreş ve çocuk bakımevi hizmetinden işçinin azami ölçüde faydalanabilmesi ve çalışan ailelerin mağduriyet yaşamaması emeliyle kurumların kreş ve çocuk bakımevlerinin kapasitelerinin artırılması ile yeni kreş ve çocuk bakımevlerinin faaliyete geçirilmesine yönelik çalışmalara değer verilmesi gerekmektedir. Ayrıyeten bilhassa işçi sayısının fazla olduğu ya da 7 gün 24 saat aslına nazaran çalışan kamu kurum ve kuruluşları bakımından, bakanlık merkez teşkilatları, üniversiteler, adliyeler, vilayet emniyet müdürlükleri, kent hastaneleri üzere, kâfi kapasitede ve gereken hallerde 24 saat hizmet verebilecek kreş ve çocuk bakımevi hizmeti sağlanması konusunda da gerekli ihtimamın gösterilmesi beklenmektedir.”
17 Mayıs 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tasarruf Önlemleri bahisli ve 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesiyle kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanarak kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanılması emeliyle kamu kurum ve kuruluşlarınca kreş ve çocuk bakımevi hizmeti sağlanmasına yönelik, arsa yahut arazi satın alınmaması ya da kamulaştırılmaması, yeni inşaata başlanılmaması yahut bu hedefle kiralama yapılmaması tarafında önlemlerin aldığına işaret edildi.
Genelgede, şu bilgilere yer verildi:
“Yukarıda da belirtildiği üzere dinamik nüfus yapısının korunması ve çalışma hayatının doğurganlık suratı üzerindeki tesirlerinin en aza indirilmesi gayesiyle kelam konusu Genelge uyarınca Cumhurbaşkanlığı müsaadesine tabi bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına, 21 Aralık 2024 tarihli ve 7535 sayılı 2025 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu’nun 8. hususunun yedinci fıkrası kararına uyulmak kaydıyla kreş ve çocuk bakımevi hizmeti verilmesi emeliyle arsa yahut arazi satın alınması ya da kamulaştırılması, yeni inşaata başlanılması yahut bu emelle kiralama yapılması konusunda müsaade verilmiştir. Kelam konusu müsaade kapsamında yeni faaliyete geçirilecek kreş ve gündüz bakımevleri en geç faaliyete geçtiği ay sonuna kadar Cumhurbaşkanlığına bildirilecektir.”
Genelgede, kreş ve çocuk bakımevi hizmetinin öncelikli olarak kurumların kendilerine ilişkin binalarda verilmesi, kurumlara ilişkin uygun yer bulunmaması halinde anılan hizmet için arsa yahut arazi satın alınması ya da kamulaştırılması, yeni inşaata başlanılması yahut kiralama yapılmasından evvel bu maksatla kullanılacak Hazineye ilişkin taşınmaz olup olmadığının tespit edilmesi ve yapılacak harcamalarda kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanılmasına dikkat edilerek azami tasarruf anlayışı içerisinde hareket edilmesinin gerektiği kaydedildi.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI YILMAZ’DAN AÇIKLAMA
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, toplumsal medya hesabından, genelgeye ait yaptığı açıklamada, doğurganlık oranlarını arttırmak, aile kurumunu güçlendirmek ve sağlıklı kuşakların yetişmesi için bugün çok değerli bir adımı daha hayata geçirdiklerini bildirdi.
Cumhurbaşkanlığı tarafından kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilen resmi yazıyla, kamu kurumlarında kreş ve gündüz bakımevlerinin yaygınlaştırılması ve kapasitelerinin artırılmasının istendiğini vurgulayan Yılmaz, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu adım, Nüfus Siyasetleri Konseyimizde uzun müddettir üzerinde çalıştığımız yapısal reformlardan biriydi. Bilhassa 7 gün 24 saat hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımız için inançlı ve nitelikli bakım ortamlarının yaygınlaştırılması büyük kıymet taşıyor. Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde 2025’in ‘Aile Yılı’ ilan edilmesiyle birlikte; çocuk bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması, doğum sonrası bayan istihdamının desteklenmesi ve bilhassa genç çiftlerin çocuk sahibi olmasının önündeki yapısal mahzurların kaldırılması tarafında adımları kararlılıkla atıyoruz. Kamuda hizmet veren tüm kurumlarımızın, bu düzenlemeyi süratle hayata geçirerek çalışan ailelerimize dayanak olması, hem toplumsal adaletin tesisi hem de nüfus siyasetlerimizin aktifliği açısından son derece değerlidir. Hayata geçirilen bu değerli adımın ülkemiz ve ailelerimiz için güzel olmasını diliyorum.”
BAKAN GÖKTAŞ’TAN KREŞ VE ÇOCUK BAKIMEVLERİNİN KAMUDA YAYGINLAŞTIRILMASI GENELGESİNE AİT AÇIKLAMA
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, kreş ve çocuk bakımevlerinin kamuda yaygınlaştırılması genelgesine ait, “Özellikle 7/24 temeliyle hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımıza yönelik nitelikli bakım imkanının yaygınlaştırılması büyük bir ehemmiyete sahiptir.” sözünü kullandı.
Göktaş, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, Aile Yılı’nda aileleri destekleyen kıymetli bir adımın daha atıldığını belirtti.
Aileyi güçlendirmek, çalışan ebeveynlere takviye olmak ve iş-yaşam istikrarlarına katkı sunmak emeliyle kamu kurumlarında kreş ve çocuk bakımevi açılmasının tasarruf genelgesinden istisna tutulması ve kapasitenin artırılmasının Cumhurbaşkanlığı tarafından tüm kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilen yazıyla istenildiğini tabir eden Göktaş, şunları kaydetti:
“Özellikle 7/24 temeliyle hizmet veren kamu kurumlarında, çocuklarımıza yönelik nitelikli bakım imkanının yaygınlaştırılması büyük bir ehemmiyete sahiptir. Bu kapsamda, Nüfus Siyasetleri Konseyimizde titizlikle üzerinde çalıştığımız düzenlemeyi hayata geçirdik. Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyonu ve tensipleriyle ilan edilen Aile Yılı vesilesiyle atılan bu değerli adımın, ülkemiz ve ailelerimiz için güzel olmasını diliyorum.”