Hoca kovmada üstümüze yok! Süper Lig’de büyük kıyım

Avrupa futbolunda ekiplerin gerçekleştirdikleri teknik yönetici değişiklikleri her vakit dikkat alımlı olmuştur. Bilhassa dönem ortasında meydana gelen değişimler, takımların gayret ettikleri turnuvalardaki gidişatlarına yönelik değerli göstergeler oluyor.

Kıta futbolunda yaşanan bu teknik adam değiştirmelerin sayısı ise her geçen gün artıyor. Çabucak çabucak her dönem üst giden bir ivmeyle kulüplerin, daha sık bir halde antrenörlerini yeniledikleri görülüyor. Rekabetin artması, ekonomik telaşların öne çıkması ve taraftar baskısının yükselmesi üzere faktörler bu değişiklik sayılarının artmasındaki temel faktörler olarak öne çıkıyor.

Takımların düşük performanslarının sorumluluğunun faturası genel olarak birinci evvel teknik adamlara kesiliyor. Baş antrenörün performans kıymetlendirilmesi her geçen, uzun vadeli kadro gelişiminden çok giderek daha fazla kısa vadeli performanslara bağlı olarak ölçülmeye başlıyor. Uzun müddetli ve bağlayıcı mukavelelerle kulüplere bağlanan futbolcuların her birini değiştirmenin zorluğu göz önünde bulundurulduğunda, faturayı çalıştırıcılara çıkarmak daha kolay ve tercih edilir bir seçenek haline geliyor.

Bu açıdan Türkiye, tüm bir kıta futbolu içerisinde özel bir yerde konumlanıyor. Bir evvelki dönem olan 2023-24’te Süper Lig, en çok teknik yönetici değişikliğine giden ülke ligi olarak birinci sırayı aldı. Tüm dönemi toplamda 35 teknik adam değişikliği ile tamamlayan Süper Lig takımlarında, kulüp başına 1.8 değişiklik oranına çıkıldı, ligdeki gruplar yüzde 90 oranında bir değişikliğe imza attı.

İçerisinde bulunduğumuz 2024-25 dönemi devam ederken, Avrupa’da bu bahiste an prestijiyle durumun ne olduğuna yönelik bir araştırma gerçekleştirdim. Ortaya çıkan datalara göre Türkiye ligi bir defa daha teknik adam değiştirmede Avrupa’nın doruğunda yer alıyor. 19 gruplu Üstün Lig’de bu dönem şu ana dek 11 ekip, döneme başladıkları hocalarla yola devam etmedi ve değiştirme yoluna gitti.

Teknik adam değişikliği sırasında, süreksiz bir müddetliğine kadroları devralan hocalar dışarıda bırakıldığında, ligdeki takımların başında 31 teknik adam vazife yaptı. 11 grup toplamda 20 defa hoca değikliğine gitti. Beşiktaş ve Trabzonspor üzere dört büyükler içerisinde yer alan grupların de içerisinde yer aldığı bir çok kulüp, ekiplerinin başarısız performanslarının faturasını teknik adamlara çıkardı.

Beşiktaş ile başladığı dönemde Hollandalı çalıştırıcı ile yolları ayırmasının akabinde, grubu süreksiz bir müddetliğine Serdar Topraktepe’ye emanet etti. Siyah-beyazlılar sonrasında yola Norveçli Ole Gunnar Solskjaer ile devam etti. Trabzonspor iki sefer hoca değişikliği yaptı, dönem içinde toplamda üç kalıcı antrenöre sorumluluk verdi. Abdullah Avcı ile başlanan dönem kulübün efsanelerinden Şenol Güneş ile devam etti, tecrübeli ismin akabinde kadronun başına Fatih Tekke geçti.

Bordo-mavililerin yanı sıra Kasımpaşa, Alanyaspor, Sivasspor, Bodrum FK, Kayserispor, Hatayspor, iki kez hoca değişikliği yapıp toplamda üç hocayla çalıştılar. Beşiktaş ile birlikte Antalyaspor ve Konyaspor ise birer hoca değikliği yapıp ikinci teknik adamlarıyla döneme devam edenler oldu. Ligden düşmesi katılaşan Adana Demirspor ise 3 hoca değişikliği yaptı ve şu an bu sezonki dördüncü teknik adama kadrosu emanet etmiş bir biçimde yoluna devam ediyor. Michael Valkanis, Serkan Damla, Mustafa Kolcu, Alper Avcı lacivert-mavili grupta misyon aldılar.

Avrupa’nın önde gelen on liginde Türkiye’nin akabinde en çok hoca değiştiren ülke ligi olarak Yunanistan ikinci sırada geldi. Yunan liginde 8 kadroda 9 teknik yönetici değişikliği yaşandı. Üçüncü sırada Portekiz 8 kadroda 8 değişiklikle Yunanistan’ı izledi. Belçika’da 7 kadroda 8 değişiklik, İtalya’da 6 kadroda 7 değişiklik, İngiltere’de 6 kadroda 6 değişiklik, Fransa’da 5 ekipte 5 değişiklik, Hollanda’da 4 takımda 4 değişiklik, İspanya’da 4 ekipte 4 değişiklik, Almanya’da 4 grupta 4 değişiklik meydana geldi.

Adana Demir’de değişim rekoru

Adana Demirspor dört teknik adamla birebir dönem içinde çalışarak ligde bu istatistikte birinci sırayı aldı. Büyük ekiplerden Trabzonspor’da üç, Beşiktaş’ta iki farklı antrenör kalıcı olarak vazife aldı.

Süper Lig’de en çok hocanın vazifesine son veren ve en çok farklı teknik adamlarla çalışan ekipler ortasında ligden düşmesi katılaşan Adana Demirspor birinci sırayı aldı. 2024-25 dönemine Yunan asıllı Avustralyalı eski teknik yönetici Michael Valkanis ile başlayan Güney grubu sonrasında yerli isimler Serkan Damla ve Mustafa Kolcu ile devam etti. Şu an ise grubun başında Alper Avcı bulunuyor.

Trabzonspor’da sırasıyla Abdullah Avcı, Şenol Güneş, Fatih Tekke teknik adamlık titrine sahip oldular. İhsan Derelioğlu da süreksiz antrenör olarak bordo-mavilileri bir mühlet yönetim etti. Kasımpaşa’da Sami Uğurlu, Hakan Keleş, Burak Yılmaz isimlerine süreksiz olarak Barış Kanbak da eklendi.

Hatayspor’da Özhan Pulat, İstek Çalımbay, Murat Şahin; Kayserispor’da Burak Yılmaz, Sinan Kaloğlu, Sergej Jakirovic; Bodrum’da İsmet Taşdemir, Volkan Demirel, Jose Morais; Sivasspor’da Bülent Uygun, Ömer Erdoğan, İstek Çalımbay; Alanyaspor’da Fatih Tekke, Sami Uğurlu, Joao Pereira misyon yaptılar.

Sezon boyunca bir kere teknik yöneticisini değiştirip toplamda iki antrenör ile üç grup çalıştı. Onlardan biri olan Beşiktaş’ta Giovanni Van Bronckhorst ve Ole Gunnar Solskjaer’e kulübe teslim edildi, Serdar Topraktepe ise süreksiz iş başına geldi. Antalyaspor Alex de Souza ile döneme başladı, Emre Belözoğlu ile sürdürdü; Konyaspor’da Ali Çamdalı ve Recep Uçar isimlerini gördük.

Benzer tablo, birebir ülkeler

Teknik adam değişikliklerinde klasik olarak üst sıralarda yer alan Portekiz, Yunanistan ve Belçika üzere ülkeler bu mevzudaki istikrarını sürdürdü. Türkiye’nin 35 sayısıyla öne çıktığı 2023-24 döneminde Portekiz 27, Yunanistan 23, Belçika 21 sayılarıyla sırasıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci olarak sıralanmıştı. 2024-25’te şu ana kadarki tabloya göre Yunanistan ligi 17 ile ikinci, Portekiz 16 ile üçüncü, Belçika 15 ile dördüncülükte konumlandı.

İtalya frene bastı

İtalya Serie A’da hoca yenileme konusunda kıymetli bir değişiklik meydana geldi ve Çizme grupları bu dönem, evvelkine nazaran çok daha büyük bir oranda varolan hocalarını korudular. İtalya, 2023-24 döneminde Türkiye’nin akabinde en çok teknik adam değişimi yapan ikinci ülke ligiydi. Yüzde 85’lik bir oranla İtalyan grupları o dönem çalıştırıcılarını yıl içinde yenilerken, bu dönem ise yalnızca 6 ekip teknik adam değişikliğine gitti, toplamda 13 isim ligde vazife yaptı.

Juventus Thiago Motta ile başladığı döneme Igor Tudor, Milan Paulo Fonseca ile start verdiği macerasına Sergio Conceiçao ile devam etti. Roma’da sırasıyla De Rossi, Ivan Juric, Claudio Ranieri olmak üzere toplamda üç isim yedek kulübesinde yer aldı. Bu büyük kulüplerin yanı sıra Lecce, Parma, Genoa teknik yönetici hareketliliği yaşanan öteki Serie A takımları oldu.