Kentsel dönüşümde çok ‘enerjik’ fırsat
Duygu Erdoğan – Kentsel dönüşüm ve sarsıntı bölgesinin tekrar yapılanma sürecinin birebir vakitte yapıların güç verimli hale getirilmesinde kritik bir süreç olarak gören uzmanlar; kıymetli bir sorun haline gelecek güç kıtlığı için tasarruflu ve akıllı bina sistemlerinin kıymetine dikkat çekiyor.
Türkiye’de kullanılan gücün yüzde 33’ü binalarda tüketiliyor. Türkiye, 2053 net sıfır iklim maksatları doğrultusunda geçtiğimiz yıl yeni bir güç verimliliği hareketi başlatmıştı. Türkiye’nin Güç Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 yılları ortasında uygulanacak olan II. Ulusal Güç Verimliliği Aksiyon Planı’na nazaran 10 stratejik gaye ve 23 maksat belirlendi. Aksiyon Planı ile 2030 yılına kadar güç tüketiminin yüzde 16 azaltılması ve 100 milyon ton emisyon azaltımına katkıda bulunulması öngörülüyor. Bu sayede kamu ve özel bölüm birlikte 2030 yılına kadar 20.2 milyar dolarlık güç verimliliği yatırımı gerçekleştirecek. Bu yatırımlar sayesinde ise 2040 yılına kadar 46 milyar dolar pahasında güç tasarrufu sağlanması hedefleniyor.
‘Yapı statiğini etkilemiyor’
Eski yapıların yönetmeliklere uygun olduğu ve sarsıntıya karşı inançlı olduğunun süratle test ettirilmesi gerektiğini belirten İzocam Genel Yöneticisi Murat Savcı, sarsıntı bölgesindeki yeni yapılanmanın bu unsurlarla devam ettiği bilgisini verdi. Yalıtım için sıkça lisana getirilen ‘dübel uygulamasının yapı statiğini bozup bozmadığı’ konusuna ise bir araştırma ile son verildiğini anlatan Savcı, “İZODER ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nin iş birliğiyle ‘Dübelleme Uygulamasının Yapı Statiğine Tesirleri Araştırması’ gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Yapı ve Sarsıntı Mühendisliği Laboratuvarı’nda mevcut ve yeni binaları temsil eden 23 farklı senaryo için numuneler hazırlanmış, çalışma sonucunda mantolama sistemlerinde yer alan dübel uygulamasının yapı statiğini etkilemediği belgelenmiştir” diye konuştu.
Su korozyonuna dikkat
İZODER Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği Yönetim Kurulu Lideri Emrullah Eruslu, bilhassa yapılarda standartlara uygun biçimde ısı ve su yalıtımı ile korozyondan korunulması gerektiğine dikkat çekti. Eruslu, “Suya maruz kalan bir donatı taşıma kapasitesinin tamamını 24 yılda kaybediyor. Türkiye’de 10 milyonun üzerinde bina, 30 milyonu aşan hane var. Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği’nin yürürlüğe girdiği 1 Haziran 2018’den itibaren inşa edilen ve mecburî olarak su yalıtımı yapılan bina sayısı toplam yapı stokunun yalnızca yüzde 5-5.5’ini oluşturuyor. Kentsel dönüşümün bir yandan inançlı kentler sağlarken başka yandan etrafa hassas, güç verimli, konforlu yapılaşma için de büyük bir fırsat barındırdığını unutmamak gerekiyor” dedi.
‘Maliyet yanıltıyor’
Yeşil binaların yüksek maliyetli olduğu istikametindeki yanlış algının, güç verimli yapıların yaygınlaşmasının önündeki en büyük mahzurlardan biri olduğuna dikkat çeken sürdürülebilirlik idare şirketi Altensis’in Yönetici Ortağı Dr. Emre Ilıcalı, “Gelinen noktada bu bahisler aslında zarurî hale geldi. Bu sebeple ek bir maliyet değil, doğal bir maliyet olarak değerlendirilmeli. Yeşil binalarda uygulanan verimlilik stratejileriyle uzun vadede büyük tasarruf sağlanıyor. Bu sebeple günümüzde standartlara uygun inşa edilen yeşil binalar, ek maliyet değil sürdürülebilir bir yatırım manasına geliyor” diye konuştu.
Evde güç tasarrufu için 10 adım
■ İlkbahar ayları yalıtım yaptırmak için en uygun vakit; kamu bankalarının yalıtım kredilerinden yararlanın.
■ Kullanmadığınız lambaları kesinlikle kapatın, güç tasarruflu ampuller kullanın.
■ Çok ampullü avize aydınlatma için daha fazla güç kullanır, daha az ampul yuvası olan avize tercih edin.
■ Gereksiniminiz dışındaki elektrikli aygıtların fişlerini prizden çıkarın.
■ Radyatörleri mobilyaların ardına saklamayın.
■ Meskende uygun sıcaklık 22 derece olarak kabul ediliyor. Türkiye’de 24 dereceye çıkıyor. Sıcaklığı bir derece azaltın yüzde 7 tasarruf edin.
■ Harekete hassas ışık sensörü ile ek yüzde 75’e varan güç tasarrufu sağlanır.
■ Masaüstü yerine dizüstü bilgisayar tercih edin, daha az elektrik harcar.
■ Gereksinime uygun büyüklükte TV tercih edin.
■ Şarj aletlerini kullanıldıktan sonra prizde bırakmayın.
