Kenevir rotayı ilaca çevirdi
Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Endüstriyel kenevir üretimine yönelik yükselen talep ve üretime yönelik telkinlerin sonuç vermesiyle tıbbi kenevir konusunda da harekete geçildi. AK Parti Küme Lider Vekili Leyla Şahin Usta, 29 husustan oluşan ‘Sağlıkla İlgili Kimi Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni TBMM Başkanlığı’na sunduklarını açıkladı. Şahin Usta, dünyada kenevirin sıhhat alanındaki yararları gözetilerek ilaç aktif unsuru elde etmeye yönelik kenevir yetiştiriciliğinin kapsamının tıbbi eser, sıhhat ve takviye eserleriyle şahsî bakım eserleri elde etmeye yönelik kenevir yetiştiriciliği olarak genişletildiğini hatırlatırken, “Bu kapsamda kenevir ham hususunda bulunan gereksinimin denetimli olarak ülkemizdeki üretimden karşılanması amaçlanmaktadır. Kelam konusu ürünleri sadece eczanelerde satış yapılmasına müsaade verilecek” dedi.
Otomotivden ilaca
Kenevir, araba dalında doğal fiber kesimler, ağaç sürece endüstrisi, kenevir talaşından doğal inşaat materyalleri, ahşap gereç, kumaş ve kanvas eserler, gemi halatı, izolasyon gereçleri, kozmetik eserler, biyodizel, biyokütle yoluyla güç üretimi, kenevir yağı, besin ve yem, kağıt endüstrisi, banknot ve sigara kağıdı, çay poşeti üzere çok geniş alanda kullanılıyor.
Amasya, Antalya, Bartın, Burdur, Çorum, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kütahya, Malatya, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Uşak, Yozgat ve Zonguldak’ta müsaadeli kenevir yetiştiriciliği yapılabiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı yetkisiyle gerek oldukça farklı kentler de üretime dahil edilebilecek. Buna nazaran tüm Anadolu toprakları kenevir ekim ve randımanı için uygun özellikte bulunuyor.
Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan “İlaç Faal Hususu Üretimi Hedefli Kenevir Yetiştiriciliği ve Denetimine Dair Yönetmelik” ise geçen yıl yayınlandı. İlaç faal hususu üretimi emelli kenevir yetiştiriciliği yapmak isteyen gerçek ve hükmî şahıslar TMO’ya müracaatta bulunuyor. Buna nazaran, ilaç aktif hususu üretimi gayeli kenevir yetiştiriciliğinde ülke toplam kotası 5 bin metrekare yetiştiricilik alanında yıllık 120 bin kök ile sonlu olacak.
Çalışmalar sonuç verdi
Türkiye’de kenevir üretimi lif ve tohum bazında yıllık 10-15 bin tona yakınken 2001 yılındaki süratli düşüşle birlikte 2018’e kadar neredeyse sıfırlanıyor. Epey hudutlu alanda birkaç bin tonluk üretim kalıyor. Lakin kenevirin bahtı, pek çok bölümdeki aktifliğinin bilimsel çalışmalarla da görüldüğü, tekrar küresel ölçekte dikkat çeker hale gelmesiyle değişti. 2019 yılında ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın çiftçilere kenevir ekilmesi telkiniyle birlikte bu alana yönelik yüksek bir talep oluştu. Aşikâr alanlarda üretimine müsaade verilen kenevirde son 5 yılda süratle yükseklen bir grafik meydana geldi. Buna nazaran lif ve tohum olmak üzere 2020’deki üretim 280 tonu aşarken; 2023’te bu oran 700 tona, 2024’te ise 1.700 ton üzerine çıktı.
‘Ürüne kadar planlanmalı’
Türkiye’de kenevir çalışmalarının kıymetli isimlerinden Prof. Dr. Selim Aytaç, dünyadaki gelişmeler ve ilerlemelerden geri kalmamak için Türkiye’nin ilaç endüstrisinde de kenevir kullanımına yönelik yapacağı çalışmaların kıymetli olduğunu söyledi. Güvenliği, takibi sağlandığı sürece üretim alanları konusunda tüm Anadolu topraklarının verimli olduğunu vurgulayan Aytaç, “Hemen her bölümde kullanım alanını biz de dünyada olduğu üzere en güzel halde değerlendirmeliyiz. Hem üreticinin, hem ülkenin kazanması için son esere kadar planlamalarımızı yapmalıyız. Bu biçimde katma kıymetli bir kazanım elde ederiz” dedi.
