Kainatın en aç kara deliği keşfedildi: 3.000 Güneş tüketiyor!
Evrenin derinliklerinde yeni bir keşfe imza atıldı. Astronomlar, dünyamızdan 12.8 milyar ışık yılı ötesinde yer alan RACS J0320-35 isimli bir kuasarın merkezinde bulunan muhteşem kütleli kara deliğin alışılmış kuralları bozarak harika süratte büyüdüğünü tespit etti. Büyük Patlama’dan sırf 920 milyon yıl sonra gözlemlediğimiz bu kara delik, Güneş’in yaklaşık bir milyar katı kütleye ulaşmış durumda.
Asıl dikkat alımlı nokta ise büyüme suratı. Olağanda kara deliklerin yutabileceği unsur, “Eddington limiti” ismi verilen bir istikrarla sonlandırılır. Lakin Chandra X-Işını Teleskobu datalarına nazaran RACS J0320-35 bu limiti 2.4 kat aşarak, her yıl 300 ila 3.000 Güneş kütlesine muadil maddeyi tüketiyor. Bu, kozmosun birinci milyar yılında tespit edilen en süratli büyüme oranı.
Keşfin ehemmiyeti burada bitmiyor. Bugüne dek bilim insanları, erken cihanda görülen milyar Güneş kütleli kara deliklerin lakin devasa gaz bulutlarının direkt çökmesiyle, başlangıçta çok büyük kütlelerle doğmuş olabileceğini düşünüyordu. Lakin RACS J0320-35’in süratle büyüyen yapısı, çok daha küçük kara deliklerin bile kısa müddette devasa boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor.
İtalya’daki Brera Gözlemevi’nden Alberto Moretti, “Kara deliğin kütlesini ve büyüme suratını biliyorsak, geriye yanlışsız hesap yaparak doğum anındaki kütlesini iddia edebiliriz. Bu da kara deliklerin nasıl doğduğuna dair farklı senaryoları test etmemizi sağlıyor” diyor.
Bu keşif, sadece bir rekor kırmakla kalmıyor, tıpkı vakitte kara deliklerin cihandaki doğuşu ve gelişimiyle ilgili teorileri de kökten sarsıyor. Şayet sıradan yıldız vefatlarından oluşan küçük kara delikler bile gerçek şartlar altında bu kadar süratli büyüyebiliyorsa, erken cihanda devasa kara deliklerin ortaya çıkışı düşündüğümüzden çok daha doğal olabilir.
Yine de yanıtlanmamış sorular var: RACS J0320-35 bu süratte yüz milyonlarca yıl boyunca büyüyebiliyor mu, yoksa yalnızca kısa periyodik bir “aşırı beslenme dönemi” mi yaşıyor? Bunun cevabını bulmak için bilim insanları, Chandra ve yakında faaliyete geçecek yeni teleskoplarla daha fazla “kural bozan” kuasar arayacak.
