Kahveye protein tozu atıp içiyorlar! Jet süratiyle yayıldı: ‘İlk sinyali böbrek ve kalpte verir’

Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr – Toplumsal medya, her gün yeni bir çılgın akıma sahne oluyor. Üstelik bu trendler o denli tesirli ki sağlıktan giysiye, alışverişten beslenme alışkanlıklarına kadar günlük hayatımızı baştan sona şekillendiriyor. Bilinçli kullanıcılar neyin kendilerine düzgün gelip gelmeyeceğini tartsa da herkes bu mevzuda o kadar şanslı değil. Dünyayı kasıp kavuran bu toplumsal medya furyalarına artık bir yenisi daha eklendi: ‘Proffee’.

Adını protein ve coffee (kahve) sözlerinin birleşiminden alan bu akım, sade kahvenin içine protein tozu ekleyerek tüketmenin hem sağlıklı hem de tok tutucu bir formül sunduğunu öne sürüyor. Lakin bu karışım nitekim sanıldığı kadar pak mu? Aylarca tartışılan bu tanınan içeceği, işin uzmanına sorduk.

İÇİNE TATLANDIRICI DA EKLİYORLAR

Son devrin en dikkat çeken trendlerinden biri olan Proffee, toplumsal medyada her kullanıcı tarafından farklı tanımlarla paylaşılıyor. Proffee tüketenler, bu karışımın hem kas oluşumunu desteklediğini hem de kahvenin antioksidan tesiriyle birleşerek güç verdiğini ve metabolizmayı hızlandırdığını savunuyor. Ana materyalleri sade kahve ve protein tozu olan bu içecek, bilhassa günlük protein muhtaçlığını besinlerle karşılayamayanlar için tanınan hale geldi. TikTok’ta doğan bu akım, birinci başta protein alımını artırmak ve kahveyi daha istikrarlı bir içeceğe dönüştürmek maksadıyla ortaya çıktı. Lakin vakitle işin rengi değişti.

Bugün toplumsal medyada paylaşılan tanımlarda görsellik, içeriğin önüne geçmiş durumda. Kullanıcılar, kahvenin içine sadece protein tozu değil, birebir vakitte çeşitli tatlandırıcılar ve aromalar da eklemeye başladı. Hâl bu türlü olunca, bir vakitler sağlıklı olarak pazarlanan bu içecek, şeker yüklemesine dönüşmeye başladı. Bu da beraberinde şu soruyu getirdi: Proffee sahiden sağlıklı mı? Protein tozu kullanımı hâlâ tartışma konusuyken, onu kahveyle karıştırmak hakikaten gerçek mu? Tüm bu soruları Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Temiz ile konuştuk.

BÖBREĞE YÜK BİNİYOR OLABİLİR

Açıklamalarına protein tozu hakkındaki şimdi cevaplanmamış soruların cevaplarını vererek başlayan Prof. Dr. Temiz, “Proteinler vücudumuzın yapı taşları olduğundan doğal olarak en bilinen yararı, kas protein sentezini tetikleyerek kas kütlesinin artması ve güçlenmesine katkıda bulunmasıdır. Bilhassa idman sonrası kas ağrılarını azaltır ve güzelleşme sürecini hızlandırır. Bunun yanı sıra bilhassa diyet yapan insanlarda doyurucu tesiri sayesinde tokluk hissini artırabilir ve bu da kilo verme yahut kilo denetimi süreçlerinde çok karbonhidrat tüketimini azaltmaya yardımcı olabilir. Kas kazanımının bir sonucu olarak kemik sıhhatini da olumlu tarafta etkileyebilir ve yaşlılarda kas kaybı ve bunun sonucunda gelişebilecek kırık ihtimalini azaltabilir. Ancak öte taraftan böbreğin iş yükünü artırarak ya da bilhassa yatkınlığı olan hastalarda taş oluşumunu artırarak böbrek sıhhatini olumsuz etkileyebilir” dedi.

Prof. Dr. Gökhan Temiz, “Protein tozu ve kahve ikilisini birleştirmenin böbrekler üzerindeki potansiyel tesirleri, içerdiği bileşenlerin ölçüsüne ve kişinin mevcut böbrek sıhhatine bağlı olarak hem olumlu hem de olumsuz istikametler taşıyabilir“ dedi. Sağlıklı bireylerde, Proffee’nin böbrekler üzerinde direkt bir olumsuz tesir yaratmasının kısa periyotta beklenmediğini ileten Prof. Dr. Temiz, “Aksine muhakkak durumlarda yararlar sağlayabilir. Örneğin Proffee’nin içindeki protein, kas kütlesinin korunmasına ve idman sonrası tamirine yardımcı olabilir. Atletler için idman yapılan periyotlarda kâfi protein alımı hayli kıymetlidir lakin çağımızda hayatın çok süratli akması bazen diyet dengesizliklerine ve yetersiz ya da eksik beslenmeye yol açabilir“ dedi.

‘YÜKSEK PROTEİN KRONİK BÖBREK HASTALIĞINI İLERLETEBİLİR’

Bununla birlikte kahvede bulunan polifenol ve başka biyoaktif bileşenlerin, antioksidan özellikleri sayesinde hücresel hasarı azaltarak böbrekler de dahil olmak üzere genel organ sıhhatini belirli bir noktaya kadar destekleyebileceğinin altını çizen Prof. Dr. Temiz, “Ancak bütün bunların yanısıra ölçüsüz ve çok protein alımı, böbrekler üzerinde artan bir süzme yükü oluşturabilir. Her ne kadar sağlıklı böbrekler bu artan yükü çoklukla tolere edebilirken, uzun periyodik ve çok yüksek protein alımı bilhassa altta yatan bir böbrek hasarı da varsa böbrek işlevlerinde ilerleyici bir düşüşe katkıda bulunabilir. Kronik böbrek hastalığı (KBH) olan bireylerde, yüksek protein alımı hastalığın ilerlemesini hızlandırabilir“ diyerek mevzunun değerini vurguladı.

Özellikle kahvaltı yapmaya vakti olmayanlar ya da sabah antrenmanını tercih edenler için istikrarlı formda hazırlanmış bir bardak Proffee’nin hem zihinsel berraklık hem de fizikî dayanıklılık açısından güne güçlü bir başlangıç yapmanın pratik bir yolu olduğuna inanılıyor. Prof. Dr. Temiz bu durumu, “Günümüzün bence temel sorunu trend olan bir şeyin çok abartılarak tüketilmesi. Proffee üstte da bahsettiğim üzere aşikâr ölçülerde ve sıhhati buna uygun olan bireylerde kullanılırsa keyif verici olabilir lakin unutulmamalı ki suyun bile fazlası vücudumuz için zararlı“ diyerek yorumladı.

KAHVEYE LİMON KATAN DA VAR HİNDİSTAN CEVİZİ EKLEYEN DE

Üstelik kahvenin içine sadece protein tozu eklenmiyor. Sosyal medyada kahveye limon, Hindistan cevizi üzere besinlerin eklendiği tarifler de var. Peki özellikle aç karnına içildiğinde daha tesirli olduğu düşünülen bu karışımları tüketmek gerçek mu? Prof. Dr. Temiz, “Kahvenin içine limon, Hindistan cevizi üzere besinler eklemek asla sağlıklı bir öğünün yerine geçemez. Aç karnına kahve tüketmek bilhassa sabah kalkar kalkmaz kahve tüketmek kan şekerinde dalgalanmalara, kortizol düzeyinde artışa, mide asiditesinde artışa ve insülin direnci üzere durumlara yol açabilir. Kahvenin kendisi de oksalat içerdiğinden çok tüketilmesi durumda ya da yatkınlığı olan bireylerde böbrek taşı gelişimini kolaylaştırabilir” diyerek kelamlarını noktaladıç