İstanbul’da yer altında beton direklerle korunuyor: Birçok kişi bunun ne varlığından ne de kentin göbeğinde olduğundan haberdar

Tarihi Kapalı Çarşı altındaki ‘Pervane Bey Medresesi’ 1270’li yıllarda Müiniddin Süleyman Pervane tarafından yaptırıldı. 1277’de Moğollar tarafından öldürülen Müiniddin Süleyman Pervane’nin, inşa ettirdiği medrese de yeniden Moğollar tarafından yıkıldı. Vakitle toprak altında kalan yapının üzerine Kapalı Çarşı inşa edildi. 1985 yılında Kapalı Çarşıda yapılan onarım çalışmaları sırasında medresenin taşlarına rastlandı. Yapılan inceleme sonucunda yapının ‘Pervane Bey Medresesi’ olduğu anlaşılarak üzeri beton tabliye ve direklerle kapatılarak muhafaza altına alındı.

Tarihçi müellif Mustafa Cingil, medresenin turizme kazandırılması gerektiğini söyledi. Cingil, “Burada şu an bir medresenin içindeyiz. Şu anda bulunduğumuz yer, İstanbul Kapalı Çarşısından sonra Anadolu’nun en büyük çarşısı olan Kayseri Kapalı Çarşısı. Daha da değerlisi kuyumcular ve sarrafların ağır bir biçimde bulunduğu Kazancılar Çarşısı’nın çabucak altındayız. Bu medrese pek bilinmez. Kayserililer bile bilmez. Fakat burası yıllardır toprak altında kalmış çok değerli bir medresedir. Burası ‘Pervane Bey Medresesi’dir” diye konuştu.

‘TEKRAR İHYA OLMASI MÜMKÜN DEĞİL’

Medresenin üretimine ait bilgi veren Cingilil, “Müinüddin Süleyman Pervane tarafından yaptırılmıştır. Müinüddin Süleyman Pervane, Moğollar periyodunda misyon yapıyor. Müinüddin Süleyman Pervane ile tıpkı periyotta Hatiroğlu Şerafettin isyanı başlıyor. Hatiroğlu Şerafettin isyan hareketini başlatmak için kendisine de bir teminat oluşturmak ismine Mısır’daki Türk Memlük Devleti başındaki Baybars’la temasa geçiyor. Ondan da olur karşılığını alıyor. Bunu duyan Müinüddin Süleyman Pervane de tıpkı biçimde Baybars’la temasa geçiyor. Bunu Moğolların öğrenmesiyle canıyla ödüyor. Şu anda içinde bulunduğumuz medresesi de Moğollar tarafından yıkılıyor. O denli bir yıkılıyor ki tekrar ihya olması mümkün değil” sözlerini kullandı.

‘TABLİYE VE AYAKLARLA SABİTLENMİŞ’

Yıkılan medresenin vakit içerisinde kentin yükselmesiyle toprak altında kaldığını belirten Cingil, “Yaklaşık 300 yıl sonra da tam üzerine ağır ağır Kapalı Çarşı kuruluyor. Burası 1985 yılında Kapalı Çarşı’nın kuzey tarafı Bayındırlık tarafından, onarıma alınıyor. Bu onarım çalışmaları sırasında bir çöküntü oluşmasıyla buranın taşları ortaya çıkıyor. Daha sonra araştırıldığında kayıtlarda sık sık geçen medresenin burası olduğu görülüyor ve burası muhafaza altına alınıyor. Çok da hoş bir muhafaza sistemi kurulmuş. Bildiğimiz AVM’lerin garajları üzere üstüne hoş bir tabliye ve ayaklarla sabitlenmiş” dedi.

‘TURİZME KAZANDIRILMASI LAZIM’

Medresenin yine ayağa kaldırılamayacağını belirten Cingil, şöyle konuştu:

“Dolayısıyla artık bu medresenin tekrar ihya olması mümkün değil. Ancak burada birçok kişi bunun ne varlığından haberdar ne de kentin göbeğinde yer altında bu türlü bir medresenin olduğundan haberdar. Buranın bir an evvel halka ulaşması lazım. Turizme kazandırılması lazım. Şu andaki yapısı buna çok müsait. Çok fazla bir masraf gerektirmeden ortaya çıkarılabilecek, halka açılabilecek bir durumda. Bunun için bu çalışmaların acilen yapılması gerekmektedir. Bu medrese yaklaşık 800 yıllık bir tarihi olan çok değerli bir medresedir. 800 yıllık tarihi ve öyküsü de olan bu medrese bir an evvel halka açılması gerekmektedir.” (DHA)