Kültür & Sanat

Işıltısını tevazu ve hamasetten alıyor

Efnan Atmaca  – Nesrin Topkapı, ülkemizin kültür tarihinin en değerli figürlerinden biri. Yaşı 50’nin üzerinde olanlar onu bir yılbaşı gecesi TRT ekranındaki dans gösterisiyle hatırlar. Daha büyükler için hem dansıyla hem sesiyle bir periyoda damga vurmuş kıymetli bir isimdir. Pekala daha küçükler… Onlar da Topkapı’yı “Otobiyografi” ismini verdiği kitapla tanıyabilirler. Ve tahminen de en gerçekçi buluşma onların ortasında olur. 

Konservatuvara alınmıyor 

Kitabın ismi Topkapı’nın ‘görkem’li görünüşüne inat çok sade ve net. Büyük büyük isimler bulmaya çalışmamış o hayatına, yaşadıklarına. Kitabı da o sade tondan yazmış. Türk kültür tarihinde seyahat üzere Topkapı’nın biyografisi. Tanıdık isimler, tanımadık müsabakalar, yaşamak için verilen çaba, pırıltı hayatın gerisindeki paslı gerçekler ve bırakın Yeşilçam’ı, Hollywood’a bahis olacak kıssanın tam ortasında yiğit mu mert bir genç kız, vaktinden evvel bayan olmuş bir çocuk. Topkapı’nın kitabının en etkileyici yanı hiç kuşkusuz onun hamaseti. 1951’de Beyoğlu’nda başlıyor her şey. Nesrin Topkapı, sanatçı bir anne-babanın çocuğu. Annesi ile babası birbirlerine mi daha âşık, sahnelere mi muhakkak değil. Fakat mutlaka çocukları birinci sıralarda değil. Aslında onun öyküsü annesinin fecî geçmişiyle yazılmaya başlıyor. Çocukluğu Kemalettin Tuğcu romanları üzere geçen ve maalesef sonu da tıpkı romanları andıran annesi acılarını sanatla sağaltırken aşk onu yine yaşama bağlıyor. Sanatla haşır neşir lakin maddi olarak zorluklarla dolu bir konutta büyüyor Topkapı. Dansa yatkınlığı küçük yaştan fark ediliyor. Hatta konservatuvar imtihanlarına bile giriyor lakin fiziki nedenlerle alınmıyor. Birinci şaşkınlık burada. Demek ki torpildi haksızlıktı ta o yıllardan hayatımızda. Okullu dansçı olması engellenen Topkapı sahneye birinci defa Adana’da altı-yedi yaşlarında çıkıyor, akabinde yer kapanıyor ancak hoş bir hatıra olarak kalıyor bu macera. Sonra sinema dünyasına giriyor Topkapı küçük yıldız olarak. Yılmaz Güneyli “Bu Vatanın Çocukları”nda da oynuyor. Filmin yönetmeni Atıf Yılmaz’ın şahsen çocuk yıldızla ilgilenmesine karşın bu son sineması oluyor. 

Altın çağ 

Babasının vefatının akabinde ekmek arbedesi başlıyor Topkapı için. Yaş 15! O yaşta tanışıyor hayatın acımasızlığıyla. Evvel sahneyi düşünmüyor ancak arka arda yaşadığı tacizler nihayet kendisini sahnede bulmasını sağlıyor. Dedim ya aslında çocuk yaşta büyümek zorunda kalıyor Topkapı. Hem bir çocuk sevinciyle dans etmekten büyük keyif alıyor hem de daima kendini dışarıdaki tehlikelere karşı müdafaaya çalışıyor. Kitaptan öğreniyoruz ki aslında o Yeşilçam sinemaları hiç de abartı değil. Bir bayan olarak ayakta kalmak daima çok sıkıntı. O bahadır ve istekli çocuk çok da İngilizceye hâkim değilken çalışmaya Londra’ya gidiyor. Ortada ufak bir Finlandiya macerası… Altı yıl vatandan uzak ayakta kalıyor. Nihayetinde Türkiye’ye dönüyor. Sonra ver elini gazinolar… Gazinoların altın yıllarında ismi yaldızla yazılıyor tabelalara Topkapı’nın. İzmir Fuarı’nın tanınan olduğu yılları da unutmayalım hani. Elbette sahnede yaldızlar olsa da biraz kazıyınca altından çıkanlar pek parlak değil onun anlattıklarına nazaran. Tüm aksilikleri tevekkel bir tonla anlatıyor Topkapı. Aşk acısını bile olgunca geçiyor güya canı hiç yanmamış üzere. Sıhhat sıkıntıları baş gösterince dans ile ortasına aralık koyuyor lakin sevgisi hiç bitmiyor. Hiç kopmuyor. Öğrenciler yetiştiriyor, kostümler dikiyor, koreografiler yapıyor, dünyayı dolaşıp bildiklerini herkese gösteriyor. Bilgi Üniversitesi’nde bu mevzuda ders veriyor. Yaptığı tüm bu büyük işleri o denli sıradan ve kolaymış üzere anlatıyor ki ona hayranlığınız arttıkça artıyor. Meğer o Nesrin Topkapı… Bir periyodun parlayan ışığı ve dans sahneleri onun üzere pırıltılısını tahminen bir daha hiç görmedi. Türk kültür tarihinin en kült figürlerinden biri. Arasını her vakit gerçek ayarlayan, kimseye yaslanmadan ayakta duran, çalışkan, mert bir bayan. Artık 74 yaşında Topkapı. Onun biyografisi de Türkiye’nin cümbüş kültür tarihinin tanıklığı. 

“Oryantal dans erotikleştirilince küçümsenir oldu”

Nesrin Topkapı kitabın önsözünde “Peki neleri yazmalı neleri yazmamalıydım? Gündeme gelmeyi de hiç sevmiyorum. Aslında istediğim kadar bilindim. Dev bir yılbaşı ağacının renkli süslerinden biriyim. Ancak o ağacın her kısmı hayat damarım oldu, müzik oldu, dans oldu, müzik ve kelam oldu. Karnım da ruhum da doydu” diyor. Oryantal dans ile ilgili “Oryantal dans erotikleştirilince küçümsenir oldu. Pavyonda konsomasyona sahnede ise soyunmaya ve abartılı yer figürlerine mecbur bırakıldı ya da sansasyon için şahsen uygulandı” yorumu da dikkat çekiyor.

İlgili Makaleler