Son dakika: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’dan CNN TÜRK’te kıymetli açıklamalar

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, CNN Türk’te Tarafsız Bölge’de Ahmet Hakan’ın sorularını yanıtlıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın açıklamaları şöyle:

ŞAM ZİYARETİ

O gün doğal uçak müsait olmadığı için havalimanı çalışmıyordu, daha yeni tahminen bugünlerde çalışmaya başladı. Karayoluyla gitme durumunda kaldık. Hatay’dan itibaren, sondan geçtiğimiz andan itibaren, İdlib tarafı düzgündü esasen. İdlib’e evvelden de gittik geldiğimiz bir yerde lakin daha sonra Hama, Humus ve Şam’a. Halep’ten geçmedik. Hama, Humus üzerinden. …ve Şam’ın eteklerine gelene kadar daima bir yıkım vardı aslında.

Önceki üzere sarsıntıdan çıkmış üzere.  Aslında öteki taraftan rejimin kendi halkına karşı ne kadar zalim ve acımasız olduğunu da görüyorsunuz. Bir yerde çatışan güçler var, onların bulunduğu yerde sivil halk var. Rastgele bir ayrım yapmadan orayı top ateşiyle, yerle bir ateş altına alması, yahut varil bombalar atması yahut hava kuvvetleriyle bombalaması, yok etmesi. Olağan büyük bir acımasızlık örneği.

ŞARA İLE NE KONUŞTU?

Görüşmemiz uzun sürdü. Her türlü mevzuyu ele aldık. Açıkçası bundan sonra Suriye’de ne yapılmalı, nasıl yapılır, kendi görüşleri bu hususta ne, nasıl bir süreç idaresi zihninde var, Türkiye’nin bu bahisteki tavsiyeleri ne? Ve daha doğrusu aslında ben oraya gitmeden evvel memleketler arası toplumla yaklaşık 10-11 gün süren ağır bir maraton, diplomasi maratonu yaptım Dışişleri Bakanlarıyla. Dışişleri Bakanlarıyla, Arap dünyasıyla bir ortaya geldik, Batı dünyasıyla bir ortaya geldik. Bizim ortaya koyduğumuz bir tez vardı. O da şuydu, yani biz Şam’daki yeni idare hiçbir biçimde yargılamadan ne istediğimizi birinci evvel kendi ortamızda kararlaştıralım, kozmik taleplerimizi. Ondan sonra gidelim diyelim ki biz memleketler arası toplum olarak senden bunu görmek istiyoruz, bizim tavsiyemiz bu. Onlar da muhakkak esasen, 4-5 unsur bizim çıkardığımız hususlar, hem Batı’lılar hem Doğu’lular herkes buna zati evet dedi. Yani Suriye’nin komşuları için tehdit olmaktan çıkması, hiçbir biçimde teröre yer veren, başta DEAŞ ve PKK olmak üzere bir alan olmaması, azınlıkların can, mal ve hayatı için güvenliğin sağlanması, makûs muameleye tabi olmaması, ülkenin toprak birliğinin bütünlüğünün korunması bahisleri başta olmak üzere ve bu çeşitten unsurlarımız vardı.

İlk kriz çıktığı esnada herkes şaşkındı. Nasıl bir siyaset lisanı kullanılacak? Ne yapılacak? Yani burada yeni bir idare var. Yani bunlara nasıl hal alınacak? Burada bir telaffuz oluşturulması gerekiyordu. Biz Türkiye olarak herkesin kabul edeceği, aslında vicdanen ve aklen de, hukuken de geçerli olan bir söylemi ortaya koyduk, teklif ettik aktörlere. Herkes bunu kabul etti. Ve bunun etrafında oluşan söylemi biz aldık, Şam’a götürdük, Şara’ya da bunları anlattık. Yani hem bölgedeki Arap ve Müslümanlar hem Türkiye, hem de memleketler arası toplum senden bunu bekliyor. Ben de bu fikirdeyim dedi, bunda hiçbir şeyim yok, itirazım yok dedi.

TÜRKİYE’NİN ÖNCELİKLERİ NELER?

Birincisi, Türkiye olarak biz 3,5 milyon Suriyeli kardeşlerimize konut sahipliği yapıyoruz. ikincisi, terör örgütü PKK’nın Suriye’deki varlığının ne biçimde sona erdirileceği sorunu. 

Açıkçası ben Şara’yı pek düzgün gördüm. İdib’te geçirdiği yılların kendisine yaramış olduğunu gördüm. Uzun yıllardır bir tecrübesi var aslında İdib’ten. Benim onunla ilgili müşahedelerim var vakit zaman güncellediğim. Geldiğimiz noktada hakikaten hem sorumluluğunun farkında, hem Suriye’nin kendisinden beklentilerinin farkında, hem bölgenin kendisinden beklentilerinin farkında, hem de hem fırsatların hem kısıtlamaların farkında. Yani rasyonel, oturaklı bir başkan.

SURİYE HALKI İDARESİ SAHİPLENDİ

Ben ortaya konan hareketlere, siyasetlere, hareketlere bakaraktan karar verme taraftarıyım. Yani bu halde de hareket ettiğimiz vakit aslında öbür muhataplarımız için de ikna edici oluyoruz. Geldiğimiz noktada dediğim üzere şu anda azınlıkların garantisi olma durumunda bir ezası yok. Lakin yarın bir gün ülkede ulusal güvenliği ve bütünlüğü sağlamada badireler olabilir mi? Olabilir. Yani bölgede aşikâr uyuşmazlıklar olabilir mi? Olabilir. Suriye üzerinde diğerlerinin hesabı olup karıştırmaya gidebilirler mi? Gidebilirler. Bütün bunların da farkında olmak gerekiyor. Fakat hoş olan şu, Suriye halkı kendinden olan bir idaresi sahiplendi ve umudunu ona bağladı. Bize de bu umudu desteklemek, beslemek düşüyor ve yanlışsız olanı tavsiye etmek düşüyor.