Gazze’deki soykırımın sesi nohut tarlasında! Lübnan için 32 yıl evvel bir dilek tuttu
Derleyen: Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Bazen mesleğini icra eden beşerler eksiksiz bir ruhsal güce sahip olamaz. Bir doktor için hastasının hayata gözlerini yumduğuna şahit olmak yaralayıcı olabilir. Bir itfaiye için yanan yuvalar ve hayatlar gözyaşlarını elindeki su fıskiyesinden güçlü akıtabilir. Bir gazeteci için savaşta ölen çocukların, yok olan ailelerin ve bir milletin yıllardır bitmek bilmeyen bir zulmün içinde olduğunu yazmak, sözlerle anlatılmayacak hislerin sözü haline gelebilir. Henüz 5 aylıkken babasını II. Dünya Savaşı’nda kaybeden bir müzisyen içinse Gazze’deki soykırım, çocukluğunun, yaşama sebebinin ve en değerli davasının sembolü oldu. İlk günden beri, hatta 30 yılı aşkın müddettir bitmek bilmeyen zulmün en değerli protestocularından olan Pink Floyd’un kurucusu, rock yıldızı Roger Waters Lübnan’ı da, Gazze’yi de 32 yıl evvel savunmaya başlamıştı. Onun yaşanan acımasız ‘savaş’ karşısındaki çabası de şimdi 5 aylık bir bebekken babası Eric Fletcher Waters’ı, Anzio Muharebesi’nde kaybetmesiyle başladı. 6 Eylül 1943’te dünyaya gözlerini açan ve babasını hiç tanıyamayan Waters, kendi yaşadıklarını yaşayan çocuklar olmasın diye hiç susmadı. Onun 81 yıllık uğraşının sesi, bugün gitarından, Gazze ve Lübnan için yükseliyor!
HER ŞEY II. DÜNYA SAVAŞI’NDA BABASIYLA BAŞLADI
“The child is grown, dream is gone”… Roger Waters’ın ‘The Wall’ albümünün ‘Comfortably Numb’ modülündeki bu sözlerde dediği üzere, çocuk büyümüş ve artık hayaller gitmişti. 7 Ekim 2023’ten sonra Gazze’deki çocuklar da olması gerekenden süratli ve çok erken büyüdü. Onlar küçücük vücutlarıyla, şimdi 5 aylıkken babasını II. Dünya Savaşı’nda esir düştüğü için kaybeden Roger Waters’ın gitarıyla anlattıklarını yaşayanlardı. Waters onları çok yeterli anlıyordu, zira babasının bir mezarı olmamıştı. Onun üzere insanlığı, barışı ve dostluğu benimsemiş bir müzisyen için dinin, lisanın ve ırkın ne olduğunun da bir kıymeti yoktu. Tüm müzik faaliyetlerinin önüne taş koymaya çalışan dünya devlerine inat, Waters dev direnişin sesi olmuştu. Üstelik İsrail’in hastaneleri, okulları, sivilleri ve hatta çocukları vurduğu savaş Lübnan’a sıçramadan 32 yıl evvel, müziğinde ‘Lübnan’ın mutluluğunu’ dilemişti.
Waters, 7 Eylül 1992’de yayınlanan ‘Amused to Death’ albümünde, Birinci Körfez Savaşı’na yönelik tenkitler de dahil olmak üzere çok sayıda politik ve toplumsal temayı ele aldı. O periyotta ABD, Irak’ın İsrail-Filistin siyasetindeki durumundan tasa duyuyordu. ABD ayrıyeten Irak’ın Filistinli kümelere verdiği dayanağı beğenmiyordu. Bu da Irak’ın Aralık 1979’da ABD’nin gelişmekte olan ‘Terörizm Destekçisi Devletler’ listesine dahil edilmesine yol açtı. Birçok Filistinli, fedaileri özgürlük savaşçıları olarak görürken, İsrailliler onları terörist olarak görüyordu. Bu fikirlerle başlayan olaylar da başı sonu belirli olmayan acıların, ‘savaş’ ismi altında televizyonlarda canlı yayınlanmasına yer hazırlamıştı. Halbuki Filistin ulusal hareketinin sembolleri olarak kabul edilen Filistin fedaileri, yalnızca işgal edilen topraklarını korumak istiyordu. Waters, bu albümünün ‘Three Wishes’ yani ‘3 dilek’ isimli modülünde, lambadan çıkan cinin 3 dileğini sorması üzerine, “Keşke herkes Lübnan’da keyifli olsaydı. Keşke birisi bu şarkıyı yazmama yardım etse, keşke gençliğimde babam gitmeseydi” karşılığını vermişti. Takvimler 2024’te başlayan İsrail’in Lübnan akınlarından 32 yıl öncesini gösterdiğinde de dilekler değişmemişti.
GAZZE’NİN BAHT ÇİZGİSİ: BATI ŞERİA DUVARI
Ülkelerin güvenlik nedeniyle sonlarına duvar ördüğünü pek çok kişi bilir. Filistin’deki ‘Ayrım’ ya da ‘Batı Şeria Duvarı’ ise İsrail tarafından Filistin topraklarına örülen bir ‘esaret’ çizgisi. Toplam 708 kilometre uzunluğundaki duvar 2000 yılından sonra inşa edilmeye başladı ve Filistinlileri kendi topraklarında birbirinden ayırdı. Duvarın içinde kalanlar dışarı çıkamaz, dışında kalanlarsa içine giremez hale geldi. 3 milyona yakın Filistinli, Batı Şeria’nın etrafına örülen duvar nedeniyle Kudüs’ün de dahil olduğu bölgelere geçemiyor. 2 milyona yakın Gazzeli ise abluka nedeniyle Filistin’in öbür bölgelerine gitmek bir yana, dünyanın hiçbir yerine seyahat edemiyor. İsrail, kendisini etraf ülkelerden, Filistinlileri de birbirlerinden ayıran bu duvarın inşa münasebetini ‘güvenlik’ diye açıklıyordu. İsrail hükümeti duvarı inşa ederken milletlerarası toplum tarafından sert tenkitlere maruz kalmış olsa da, geri adım atmamıştı. Çünkü Siyonistler için bu duvarın kıymeti büyüktü.
Binyamin Netanyahu liderliğindeki İsrail hükümetinin Gazze Şeridi etrafında inşa ettiği devasa duvar, 2016 sonlarında İsrail ordusu tarafından inşa edilmeye başlandı. Üstelik bu duvar sadece Gazze’yi bölmüyordu. Siyonistlerin işgali hedeflediği ve takvimler 2024’ü gösterdiğinde sivilleri de bombalayacağı Lübnan’ı da kesiyordu. İsrail hükümeti Mayıs 2017’de Lübnan’da Re’s en-Nakura ile İsba el-Celil bölgeleri ortasına 6 metre yüksekliğinde tel örgü inşa etmeye başladı. İsrail basınında çıkan haberlerde bu tel örgülerin, Lübnan’dan sızmalara karşı güvenlik gerekçesiyle kurulduğu söz edilmişti. Meğer bu Roger Waters’ın müziklerinde anlattığı işgalden ve onun çocukluğunda yaşadıklarından farksızdı. İsrail’in duvarlarla çevrelediği yerlerde yaşayan çocuklar ise ailelerini kaybetmenin yanında, vefatla burun buruna gelmek üzereydi.
NOHUT TARLASINDA İSRAİLLİLERE SESLENDİ
Roger Waters 21 Haziran 2006’da konser için gittiği bölgedeki bu duvarın üzerine Filistin’in özgürlüğü için sloganlar yazmıştı. Batı Şeria Duvarı’na ‘Duvarı yık’ ve ‘Düşünce denetimi yok’ sözlerini kırmızı sprey boyayla yazdı. On binlerce İsrailli hayranının önünde sahne alan Waters, İsrail’i Batı Şeria’nın birtakım bölgelerini çevreleyen devasa beton duvarı yıkmaya çağırdı. İsrail’in orta kısmındaki Neveh Shalom isimli Yahudi-Arap Köyü’nün yanında çabukla hazırlanan açık hava konserine ise yaklaşık 60 bin kişi katılmıştı. Konserin bitmesinden çabucak evvel Waters izleyicilerine söylediklerini de bir röportajında anlattı. Waters, “Ayağa kalkıp ‘Siz, komşularınızla barış yapmak zorunda olan genç İsrailliler neslisiniz’ dediğimde, dinleyicilerin coşkusu kısa müddette sessizliğe dönüştü” demişti.
Konserden evvel sahnenin çabukla hazırlanmasının nedeni ise Waters’ın, İsrail’in Filistinlilere yönelik siyasetlerine karşı olduğunu münasebet göstererek Tel Aviv’deki açık hava konserlerinin düzenlendiği yerlerde sahne almayı reddetmesiydi. Çünkü Waters, İsrail’deki Hayarkon Parkı’ndaki yerin Filistinlilerin mezarları üzerine inşa edildiğini öğrenmişti. Üstelik Waters İsrail’in yıllar süren zulmünün farkında olduğundan o gün ve sonraki 18 yılda İsrail’de sahne almadı. 2006’daki konserse bir otoyolun kenarında bulunan ‘nohut tarlasında’ yapıldı. 2005’te de, Batı Şeria’daki bir şenliğe katılan Filistinli çocuklar, İsrail’in Batı Şeria’nın etrafındaki duvarını protesto etmek için ‘The Wall’ albümünden ‘Another Brick in the Wall Part 2’ müziğini kullanmıştı.
ROGER WATERS: ‘BİR TÜRK OLABİLİR…’
Roger Waters son olarak, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı tarafından İsrail’in Filistin’e akınlarının birinci yılına ait paylaşılan görüntüden çok etkilenmiş ve toplumsal medya hesaplarından görüntüyü paylaşmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk halkına teşekkür eden Waters’dan çabucak sonra Erdoğan da Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı tarafından yayımlanan görüntüyü toplumsal medya hesabından paylaşan Waters’a teşekkür etti. Waters da bunun üzerine ‘X’ hesabından yaptığı paylaşımda, “Hayır efendim, asıl biz size ve Türk halkına Filistin’deki kardeşlerimizin soykırımına karşı batıda tek ses olarak durduğunuz için teşekkür etmeliyiz. Yaptığınız sinema zekice, hâlden anlayan, hoş ve gerçek. 2040 yılında da hatırlanacak. Teşekkürler Türkiye” bildirisini yayınladı. 15 Haziran 1987’de Roger Waters, bundan 37 yıl evvel Pink Floyd’dan ayrıldıktan sonra birinci solo albümünü çıkardığında, tekrar savaşlara dikkat çekmişti. ‘Radio KAOS’ isimli albümün ‘Home’ yani ‘Ev’ anlamına gelen parçasındaki sözleri ise son derece dikkat cazipti. Waters için dünyanın her yerindeki insanların ‘ev’ dediği bir yer vardı ve müzikte Türklerin ismi şöyle anılıyordu:
“Bazıları Kudüs olabilir ya da Kahire olabilir / Berlin olabilir ya da Prag olabilir / Moskova olabilir, New York olabilir / Llanelli olabilir ve Warrington olabilir/ Varşova olabilir ve Moose Jaw olabilir / Roma olabilir/ Herkesin yuva dediği bir yeri var…Baban olabilir ve annen olabilir/ Kız kardeşin olabilir, erkek kardeşin olabilir / Bir itfaiyeci olabilir, bir Türk olabilir… Bomba nişangahının ortasındaki çocuk olabilir / Bir fanatik olabilir, bir terörist olabilir / Bir dişçi olabilir, bir psikiyatrist olabilir / Mütevazı olabilir, gururlu olabilir / Kalabalıkta bir yüz olabilir / Beyaz kravatlı asker olabilir / Meskende kalan kim / Kahkahaların çalan zille kesilip gözyaşlarının döküldüğü…”
