Etkin fayların riski bilgilerle ölçülecek
Ocak 2024’te imzalanan protokolle üniversitenin Ayazağa Kampüsü’nde hayata geçirilen merkez, Marmara Bölgesi ve Türkiye’deki etkin fayların tehlike ve risklerini bilimsel temelde araştırmayı, değerlendirmeyi ve toplum faydasına sağlam datalar üretmeyi amaçlıyor.
Açılış merasiminde konuşan İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, afetlere karşı en güçlü teminatın bilim olduğunu vurgulayarak, “Bu merkezi yalnızca bir bina değil, farklı disiplinlerin, öğrencilerimizin, akademisyenlerimizin ve tüm paydaşlarımızın oluşturduğu yaşayan bir ekosistem olarak görüyoruz. Burada ortaya çıkacak çalışmalar karar vericilere sağlam ve dinamik datalar sunacak” tabirlerini kullandı. Mandal, şöyle devam etti:
“Bu merkezde yer bilimcilerden afet idaresi uzmanlarına, dijital teknolojilerden toplumsal bilimlere kadar pek çok alandaki bilgi disiplinler ortası bir yaklaşımla buluşacak. Ortaya çıkacak çalışmalar tehlikeleri evvelce öngörmeyi, riskleri gerçek tahlil etmeyi ve karar vericilere muteber, sayısal ve dinamik datalar sunmayı mümkün kılacak. Lisans düzeyinden doktora seviyesine kadar öğrencilerimizin sürece etkin iştiraki, bu yapının geleceğe dönük en güçlü taraflarından biri olacak.”
Kayıpları azaltabilir
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen de 6 Şubat zelzeleleri sonrası can kayıplarını önlemeye yönelik neler yapılabileceğini araştırdıklarını kaydederek, “Üniversite bünyesinde, çağdaş aygıtlar ve geniş sensör ağıyla çalışacak bu merkez, Marmara’da muhtemel sarsıntılarda can ve mal kayıplarının azaltılmasına katkı sağlayacak” tabirini kullandı.
MATAM’ın proje yürütücülüğünü üstlenen Prof. Dr. Cenk Yaltırak ise son yüzyılda zelzelelerde 126 bin canın kaybedildiğini lisana getirerek, merkezle ilgili şunları söyledi:
“Kurduğumuz bu merkez teknoloji açısından 21. yüzyılın ikinci yarısına ilişkin. Türkiye’deki tüm kurumlardan vizyon olarak 25 yıl ileride. Vakit içerisinde daha da güçlenecek. Riski hakikat öngöremezseniz plan yapamazsınız. Rastgele bir zelzelesi şayet modelleyemiyorsanız, bunun için sensörleriniz, müşahede ağlarınız yoksa hakikaten datayı ve bilgiyi kullanmıyorsanız bir yere ulaşmanız zordur. MATAM’ın en kıymetli özelliklerinden biri, bilgiyi ve bilgiyi görselleştiriyor olması.”
