Erman Öner yazdı: Bir yarıştan fazlası!

Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Çeşidi (TUR) bu yıl 60. sefer düzenlendi. Bu uzun seyahat, sadece bir spor tertibinin değil, Türkiye’nin gelişen bisiklet kültürünün, tabiatının, beşerinin, tarihinin ve hayallerinin de öyküsü. TIP, pedal çeviren bacakların gücünden, yollara dizilen izleyicilerin alkışına, tarihi köprülerin altından geçen konvoydan, küçük bir çocuğun gözlerinde parlayan ilhama kadar uzanıyor. Hasılı, bu yarış bir rotadan değil; bir ruhtan oluşuyor. Bunun için Yarış Yöneticisi Keyifli Erçevik’in kelamlarına kulak vermek kâfi.

Antalya’da düzenlenen yarışın basın toplantısında konuşan Erçevik, TUR’un nasıl bir tesir yaratabildiğini duygusal bir biçimde ortaya koyuyor:

“80’li yılların başıydı. Tekrar bir Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’ydu ve o vakitler küçük bir çocuktum. Benim izlediğim birinci bisiklet yarışıydı. Gelibolu Tekirdağ etabı… Bu bende hakikaten çok büyük izler bıraktı, çok etkilenmiştim. Ve bisiklet sporuna başlamama vesile oldu. Şu an TUR’un Yarış Yöneticisiyim ve bugün burada olmama vesile olan yarış Türkiye Turu’nun ta kendisiydi.”

Dünyaya Türkiye’den manzaralar

Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Tipi birinci defa 1963 yılında ‘Marmara Turu’ ismiyle düzenlendi. 1965’te milletlerarası statüye kavuştuğunda, şimdi Türkiye’de bisiklet sporu emekleme kademesindeydi. Fakat her yıl biraz daha gelişti, sonlarını genişletti ve bugün dünya sahnesinde ses getiren bir yarış haline geldi. Avrupa’nın değerli cinslerinden biri olarak gösterilen bu tertip, ülkemizin sadece sportif değil, kültürel ve ülke tanıtımı açısından da kıymetli bir vitrini.

Tur, birebir vakitte Türkiye’nin dünyaya açılan pencerelerinden biri. Her yıl milletlerarası bisiklet takviminde yer alan ve yüzlerce ülkede canlı yayınlanan bu dev tertip, Türkiye’nin eşsiz tabiatını, tarihini ve kültürel zenginliğini milyonlarca izleyiciye ulaştırıyor.

Yarış güzergâhı, sırf sportmenlerin uğraşına değil, Türkiye’nin dört bir yanındaki doğal ve tarihi hoşluklara de sahne oluyor. Etaplar boyunca yayınlanan havadan çekimler; turkuaz kıyılar, tarihi kaleler, antik kentler ve etkileyici dağ görünümleriyle Türkiye’nin turistik cazibesini gözler önüne seriyor. Ve bu imgeler, sadece bir yarışı değil, bir ülkeyi anlatıyor.

Eurosport, TRT Spor ve onlarca memleketler arası spor kanalında milyonlarca kişinin takip ettiği bu yayınlar, Türkiye’yi dünyanın dört bir yanındaki izleyicilere tanıtıyor. Her pedal darbesiyle yeni bir görünüm ekrana geliyor. Her etapta bir kent, bir kıssa, bir kültür gözler önüne geliyor. İşte bu yüzden Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Çeşidi, bir yarıştan fazlası.

Geleceğe pedallamak

Türkiye Bisiklet Çeşidi birebir vakitte Türkiye’de bisikletin gelişmesine de öncülük ediyor. Yeni bisiklet yollarının açılması, belediyelerin sürdürülebilir ulaşımı gündeme alması, gençlerin profesyonel bisiklet hayalleri kurabilmesi üzere katkılardan bahsedebiliriz.

Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nun 60. yılı geride kalırken, geleceğe umutla bakmak için çok nedenimiz var. Giderek artan izleyici kitlesi, genç bisikletçilerin yarışa olan ilgisi, medya takviyesi ve sürdürülebilirlik vizyonu, bu yarışın sadece geçmişe değil, geleceğe de taraf vereceğini gösteriyor

Türkiye’de bisiklete binmek, artık yalnızca bir spor değil; bir ömür üslubu. Bu yarış da o ömür şeklinin en itibarlı vitrini. CİNS artık yalnızca bir yarış değil… Bir yarıştan fazlası.

Sezonun birinci Büyük Tipi Arnavutluk’tan start aldı

Uzun bir bekleyişin akabinde, Büyük Çeşit takvimi Giro d’Italia ile başladı. 2025 İtalya Bisiklet Çeşidi, 9 Mayıs Cuma günü Arnavutluk’tan start aldı. Tam 21 gün sürecek yarışların akabinde, ikonik pembe mayo, 1 Haziran Pazar günü Roma’da genel klasman birincisine verilecek.

Arnavutluk’ta üç etapla koşulacak ve 2. etap başşehir Tiran etrafında bir vakte karşı. Yarış Apeninler’e ulaştığında yedi etaptan sonra yüksek dağlar belirecek ve akabinde Toskana’dan geçen bir gravel etapla yarışın birinci haftası tamamlanacak. Yarışın son haftası Colle delle Finestre, Passo di Mortirolo ve Monte Grappa üzere ünlü tırmanışlara uğrayacak.

Son şampiyon Tadej Pogacar, Giro tacını korumayacak. Onun yerine iki eski şampiyon Primoş Roglic ve Richard Carapaz başlangıç çizgisinde yer alacak. Genç UAE Team Emirates XRG lideri Juan Ayuso, Visma Lease a Bike ‘dan Simon Yates ve emeklilik dönemindeki Romain Bardet de genel klasman uğraşı verecek isimler ortasında.

XDS Astana ve Wout Poels hakimiyeti

2025 Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Tipi, hem sportif rekabetin hem de taktiksel ustalığın ön planda olduğu unutulmaz bir yarışa sahne oldu. Bilhassa yarışın 4. günü olan Marmaris Akyaka (Kıran) tırmanış etabı, 170 kilometrelik uzunluğu, sert eğimleri ve dar kırsal yollarıyla pelotonun hudutlarını zorladı. Wout Poels, bu etapta rakiplerini birer birer geride bırakırken, son tırmanışta yaptığı atakla yarışın yazgısını değiştirdi.

Poels’un güçlü tırmanış temposuna ne rakipleri ne de takip kümesi cevap verebildi. Etabı birincilikle tamamlayan Hollandalı bisikletçi, bu zaferle genel klasmanda liderliğe yükseldi ve akabinde bu liderliği son etaba kadar muhafazayı başardı

XDS Astana grubu yarış boyunca ortaya koyduğu üstün performansla dikkat çekti. Hollandalı bisikletçi Wout Poels’un ekip arkadaşı Harold Lopez de genel klasmanda ikinci sırayı alarak kadronun yarıştaki dominasyonunu pekiştirdi.

Yarışın son etabı olan İzmir’deki 8. etapta, Matteo Malucelli’nin etkileyici sprintiyle XDS Astana, TUR2025’i dört (Wout Poels, Harold Lopez, Lev Gonov ile birlikte) etap zaferiyle tamamladı.

Şampiyondan TUR2025’e tam not

1988 Paris Roubaix şampiyonu Dirk Demol, “Gerçekten geliştirilecek bir nokta olduğunu ya da şu yapılmalı diyebileceğim bir şey olduğunu düşünmüyorum” kelamlarıyla tertibin ne kadar uygun olduğunu kanıtladı

TUR’un son günü Çeşme’de ayaküstü sohbet etme bahtı bulduğum, 1988 Paris Roubaix şampiyonu Dirk Demol’e tertip hakkında görüşlerini sordum

Spor mesleğinin akabinde kadro aracına sportif yönetici olarak terfi eden bisikletin yaşayan efsanesi, “Bu Türkiye’ye üçüncü gelişim” diyor ve başlıyor yarışa dair görüşlerini samimiyetle aktarmaya:

“O günlerden bugüne hatırladığım en kıymetli şey, yarış sahiden çok düzgün organize ediliyor. Bana inanın ki birçok tertip için uygun bir örnek teşkil ediyor. Çok fazla transfer yok, her yere ulaşım kolay, oteller, havalimanı yakın, nitekim her şey çok güzel planlanmış.”

Demol üzere hem eski bir pro hem de sportif yönetici olarak günümüzde peloton içinde yer alan büyük bir tecrübenin, yarışı daha da ileri taşımak ismine tavsiyelerinin neler olduğunu soruyorum…

Demol’ün karşılığı şaşırtan olduğu kadar sevindirici de… “Gerçekten geliştirilecek bir nokta olduğunu düşünmüyorum. Sprint etapları, tırmanışlar… Genel çizgileri ile çok düzgün organize edilmiş bir yarış. Şu yapılmalı ya da yapılmamalı diyebileceğim bir şey olduğunu düşünmüyorum.”