‘Doğal tuz’lar daha mı yeterli?
Didem Seymen – Bir periyot ekranlardaki şeflerin ‘deniz tuzu, pembe kaya tuzu, fleur de sel (tuz çiçeği)’ üzere “gurme” tuzlarını, gösteri hareketleriyle yemeklere serpmesi, bu doğal tuzların sıradan sofra tuzundan daha sağlıklı olduğuna dair bir algı oluşturdu. Lakin İngiliz “Guardian” gazetesine konuşan beslenme uzmanı Sonia Pombo bu görüşe katılmıyor. Pombo, “Aşırı tuz tüketiminin tansiyonu yükselttiği çok net. Kimi markalar daha sağlıklı olduklarını öne sürse de, bu tuzlarda potasyum ve magnezyum ölçüsü çok az. Mineral almak istiyorsanız meyve yiyin. Değerli olan, tuz alımını azaltmak. Ekmek ve hazır soslar üzere eserlerdeki zımnî tuzlara da dikkat edilmeli” dedi.
‘Azı karar birçok zarar’
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Gürbak, doğal tuzlara dair sıhhat algısının abartıldığını düşünüyor: “Pembe Himalaya tuzu, kaya tuzu ve deniz tuzu üzere ‘doğal’ tuzlar, daha sağlıklıymış üzere sunuluyor. Meğer bu tuzların içerdiği potasyum yahut magnezyum düşük ve kalp-damar sıhhati açısından sofra tuzuna nazaran üstünlükleri yok. Ayrıyeten bu mineraller için tuz tüketmek, yüksek sodyum alımına neden olarak daha fazla ziyan verebilir. Türkiye’de kişi başı günlük ortalama tuz tüketimi 14.8 gram. Bu, Dünya Sıhhat Örgütü’nün önerdiği 5 gramlık üst sonun üç katı. En büyük tuz kaynakları ekmek, meskende eklenen tuzlar ve işlenmiş besinler. Hangi cins olursa olsun tuz tüketimi azaltılmalı. Hipertansiyon, inme, kalp yetersizliği üzere hastalıklarla direkt bağlı. ‘Hangi tuz?’ sorusunun cevabı net: Az tuz.”
‘Ölçüyü kaçırmayın’
Diyetisyen Ersin Özdemir ise rafine edilmemiş tuzları savunuyor: “Rafine edilmemiş, doğal kaynaklardan gelen tuzları her vakit öneririm. Rafine tuzlara beyazlatıcı olarak alüminyum yahut topaklanmayı önlemek için siyanür bazlı katkılar eklenebiliyor. Ambalajda daha cazip görünmeleri için öteki kimyasallar da katılıyor.
Kaya tuzu, Himalaya tuzu, okyanus ve kaynak tuzları daha uygun. Bu, pazarda hormonlu elma yerine hormonsuz elmayı seçmek üzere. Fakat tuz fazla tüketilmemeli. Tuzun büyük kısmı ister sofra tuzu ister kaya tuzu olsun sodyum klorürdür. Doğal tuzlarda sodyum biraz daha düşük olabilir lakin bu fark çok büyük değil. Sorun istikrar. Tuzun doğalı tercih edilmeli lakin ölçülü kullanılmalı.”
