Diyarbakır’da gizemli buluş! İşte 9 bin 500 yıl evvel insanların bir ortaya geldikleri dikkat çeken yapı
Ergani’de 12 bin yıllık olduğu bilinen, birinci ziraî faaliyetlerin başladığı yerlerden biri olarak kabul edilen ve neolitik periyodun izlerini taşıyan Çayönü Doruğu’nda 2025 yılı hafriyat çalışmaları devam ediyor. Bu yılki hafriyat çalışmalarında 9 bin 500 yıl öncesine ilişkin ‘kamusal yapı’ gün yüzüne çıkarıldı.
Yapının Çayönü’nün başka konut ve barınaklarından farklı olarak toplumsal kullanım maksadıyla inşa edildiğini belirten Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Müzecilik ve Kültürel Miras İdaresi Kısmı Öğretim Üyesi, Hafriyat Lideri Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, “Yapının yaklaşık 9 bin 500 yıl evvel inşa edildiğini ve 150-200 yıl boyunca kullanıldığını öngörüyoruz. En az 4 kere taban boyasının yenilenmiş olması, yapının devir periyot yine işlevlendirilerek kullanıldığını gösteriyor. Bu yapı, bir mesken ya da barınaktan fazla toplantıların, ortak aktifliklerin yahut özel ritüellerin gerçekleştirildiği bir kamusal alan olarak dikkat çekiyor. Çayönü’nde bugüne kadar boyalı taban bulunmamıştı. Bu tarafıyla kırmızı tabanlı yapı, mozaikli tabanıyla bilinen ‘terrazzo yapısı’ üzere, Çayönü’nün en kıymetli simge yapılarından biri olma özelliği taşıyor” dedi.
‘7 BİN 600- 7 BİN 500’LERDEKİ HAYAT MODELİNİ ANLAMAMIZ AÇISINDAN SON DERECE DEĞERLİ’
ÇOMÜ’lü bilim insanlarının öncülüğünde yürütülen bu keşfin, Çayönü Tepesi’nin tarihî kıymetini bir sefer daha ortaya koyduğunu belirten Sarıaltun, “Bu yapı, Çayönü’nün kritik evrelerinden biri olan MÖ 7 bin 600- 7 bin 500’lerdeki hayat modelini anlamamız açısından son derece bedelli. İnsanların nasıl bir toplumsal nizam kurduğunu, hangi ritüelleri gerçekleştirdiğini ve kamusal alanı nasıl tanımladığını gözler önüne seriyor” diye konuştu.
