Boşluğu gördü, 24 yaşında işveren oldu! Ailesi oyun sanmış: ‘Tekne kiralamak aslında ucuz’
Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr – Mert Güler (26), Üsküdarlı esnaf bir ailenin en büyük çocuğu ve ‘Teknevia’ ile ‘Ismarlıyo’ teşebbüslerinin kurucusu. 1999 doğumlu Güler, lise yıllarında tekne tertipleri yapmayı sevdiği için İTÜ Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliğini tercih etti. Mert, üniversiteye geçince yapmak istediği mesleğin bu olmadığını, İstanbul Boğazı’nda tekne tertibi yapmakla uzun yol tekne kaptanlığının birebir olmadığını anladı. Böylelikle girişimciliğe olan ilgisini fark etti.
‘LİSELERDE TEKNECİ MERT OLARAK ANILMAYA BAŞLADIM’
Lise yıllarında Üsküdar Öğrenci Temsilciliği yapan Mert Güler, “Bu sayede liseler ortasında tanınan birisiydim. Lisede toplumsal birçok faaliyet yapıyorduk. O vakitler arkadaşlarımla bir tekne partisi organize etme fikri aklımıza geldi. İstanbul Boğazı’nın en büyük nakliyecilik firmasına gittim, aklımda olan fikri anlattım. Bana teknelerinin bu tip tertipler için uygun olmadığını söylediler. Zira yolcu teknelerinde pist, ışıklandırma, ses sistemi üzere şeyler yoktu. Beni Mustafa Kaptan isimli biriyle tanıştırdılar. Mustafa Kaptan’a tertip fikrini anlattım. Hoş bir pazarlık yaptık ve anlaştık. Anlaştık lakin rastgele bir garanti ortada yoktu. ‘Organizasyon günü ya tekne gelmezse, ya mağdur olursak’ diye düşünmüştüm. Yapana kadar da her gün gidip tekne yerinde mi yoksa kaçtı mı diye denetim ediyordum. Sonra tekne partisini yaptık. Epeyce hoş geçti. Ben bu partilerin sayısını artırdım. İsmim liselerde ‘Tekneci Mert’ olarak anılmaya başladı. Bu olay benim bölümde boşluğu fark etmemi sağladı” bilgisini paylaştı.
‘ARKADAŞLARIM 4 BİN DOLAR MAAŞ ALIRKEN İŞ KURMAYA ÇALIŞIYORDUM’
Üniversite tercihinde denizleri ve tekneleri sevdiği için İTÜ Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliğini tercih eden Mert, “Ancak üniversitede beklediğim üzere değildi. Esnaf çocuğu olarak yetiştiğim için daha özgür ve rahat büyüdüm. Bilmeyenler varsa bizim fakülte epeyce askeri nizam bir okuldur. Çok farklı kurallar vardır. Bu durum bana karşıt geldi. 3. sınıfta gemide uzun stajımız oluyordu. Ben gemiye çıktım. Teknede inanılmaz garip bir ortam var. Vinçler, konteynerler birebir şantiye ortamı. Fas’a yanlışsız gidiyoruz. Ortadan bir hafta geçti geminin balkonundan etrafa bakıyorum. Etraf yalnızca mavi, görünen hiçbir şey yok. O an ‘Ben bu işi yapmam’ dedim. Teknevia için çalışmaya karar verdim” diyerek girişimciliğe attığı adımı şöyle anlattı:
“En büyük zorluk ailemi ikna etmek oldu diyebilirim. Zira bütün arkadaşlarım gemiye çıkmış. En az 4 bin dolar maaş alıyorlar. Ben ise mezun olup bilgisayarda teşebbüs kurmaya çalışıyordum. Onların gözünde bilgisayarda oyun oynuyorum hatta. Babam bir gün beni karşısına aldı. ‘Oğlum sen ne yapıyorsun?’ dedi. Ben de ‘Tekne kiralama platformu kurmak istiyorum. Onun için çalışıyorum’ dedim. Babam ‘Kaç kişi tekne kiralayacak?’ dedi. Bu konuşma mayıs ayında gerçekleşti. Ben babamdan eylül ayına kadar müddet istedim. Şayet istediğim üzere işi kuramazsam gemiye çıkacaktım. Sonra yaptığımız birtakım reklam çalışmalarından çok hoş geri dönüşler oldu. Eylül ayında tekneye gitmedim. Yaşadığım en büyük zorluk bu oldu diyebilirim.”
‘TEKNE KİRALAMAK SANILANDAN DAHA UCUZ’
Bütün tekne sahiplerini referans ile platforma aldıklarına dikkat çeken Mert, “Hizmetine ve teknesine güvenmediğimiz tekneleri almıyoruz. Tıpkı halde müşteri ve tekne kaptanı ortasında sorun çıkmasını engellemek ismine iki tarafa da her şeyi şeffaf bir formda iletiyoruz. Müşteriler bizden tekne kiraladığında mağduriyet yaşamayacaklarını biliyor. Aslında saatlik kiralama modeli uzun bir müddettir İstanbul Boğazı’nda mevcut fakat bu kesim fiyatların muhakkak olmadığı bir bölümdü. Bizim bölümde yaptığımız en büyük değişim bu fiyatları şeffaf bir biçimde göstermemiz oldu. Bu türlü olunca aslında tekne kiralamanın sanıldığından daha ucuz olduğunu görmüş oldu beşerler. Tabii biz yalnızca saatlik kiralamaya değil günlük-haftalık konaklamalı cinslere da aracılık etmek istiyoruz. Bilhassa Ege ve Akdeniz limanlarında bu çeşitler yapılıyor. Bu sene ve önümüzdeki sene bu alana odaklanacağız” diyerek şunları söyledi:
“Kullanıcı tecrübesi çok değerli. Bizim olaya bakışımız şöyle: Herkesin uygulamaya girip tekne limanı, saati ve hizmetini seçip rezervasyon yapabilmesini istiyoruz. Bu istikamette çalışmalar ve iyileştirmeler yapıyoruz. Tekne kiralama sürecini epey kolaylaştırıp bunu uygulamaya aktarıyoruz. Ben bunu şöyle tanım ediyorum: Bir mağazanız var. Müşteri mağazanıza geliyor fakat karmaşadan istediği eseri bulamıyor yahut satış temsilcinizin nerede olduğunu bilmiyor hatta kasayı bulamıyor. Bu karmaşık mağazada müşterinin yaşadığı problemlerin birebirini kullanıcı uygulamada da yaşayabilir. Bu yüzden uygulamanızı bir mağaza dizayn eder üzere yapmanız gerekli.”
Müşterilerinin büyük bir çoğunluğunun yerli müşteriler olduğunu lisana getiren Mert, “Yabancı müşteriler de azımsanacak kadar az değil. Bu nedenle farklı lisanlarda reklam çalışmalarımız oluyor. Aslında yola çıktığımızda birinci amacımız yerli kullanıcılardı. Tekne kiralamanın uygun fiyatlı aktivite arayanlara hitap ettiğini anlatarak başladık. Daha sonra özel günler içinde yani doğum günü, bekarlığa veda yahut kutlamalar için de uygun olduğunu reklam çalışmalarımızda anlattık. Amaç kitlemiz değişti diyemem fakat daima yeni reklam çalışmaları deneyerek farklı kitleleri de reklamlarımız ile buluşturduk” sözlerine yer verdi.
’10 YIL SONRASINA ÇALIŞIP ZENGİNLERE YETİŞEYİM’
İşin dönemlik bir iş olduğuna dikkat çeken Mert Güler, “Kış aylarında tekne rezervasyonları 10’da 1’i düzeylere hatta bazen daha aza düşüyor. Bu yazın kazandığınızı kışın yemek oluyor. Ayrıyeten bir teknoloji işi yaptığınız vakit çok farklı maliyetleriniz oluyor. Yani öbür dönemlik işlerden yola çıkarsak, otelcilik alanında dönemlik çalışan biri kısa bir eğitimle yaz döneminde çalışabiliyor. Lakin yetenekli bir yazılımcının eğitimi daha uzun sürüyor” ifadelerini kullandı.
Girişimcilik dalında ilham aldığı biri olup olmadığını sorduğumuz Mert, “Tabii dünyada onlarca kıssa var. Her kıssada yeni şeyler öğreniyorum. Örneğin Jack Ma’nın şöyle bir kelamını hatırlıyorum: ‘Ben yoksuldum. Zenginlere baktım. Nasıl yetişebileceğimi düşündüm. İki işte bile çalışsam hayatım boyunca onlara yetişemeyeceğimi fark ettim. O vakit ben 10 yıl sonrasına çalışayım. 10 yıl sonra zenginlere yetişeyim.’ Bu kelam birinci başladığım devirlerde beni etkilemişti” diyerek ve gençlere girişimcilikle ilgili tavsiyeleriyle bulundu:
“Öncelikle kendinizi çok güzel tanımalısınız. Kendi güçlü ve zayıf yanlarınızı bilmelisiniz. Kuracağınız takım sizin zayıf yanlarınızı kapatmalı. Denizcilik alanında dijitalleşmemiş çok fazla alan var. Buralarda kesimi tanıyıp fırsatları görmeli bence iş kurmak isteyenler. Yapmak istediğiniz iş bir teknoloji işi ise fakat yazılım bilmiyorsanız gidip kendinize emniyetli bir yazılımcı arkadaş ve ortak bulun. Şayet yazılımcıysanız ve bir fikriniz varsa tuttuğunu koparan, yetenekli sizin vakit ayıramayacağınız kısımlarda tesir sağlayabilecek bir arkadaş yahut ortak bulun.”
