Algımızla oynuyorlar
Eren Koca – Didem Seymen – Görünmez bir salgına dönüşen yeme bozuklukları konusunda son üzücü örnek, Nihal Candan oldu. Candan evvelki akşam “anoreksiya nevroza” nedeniyle hayatını kaybetti.
Biruni Üniversite Hastanesi’nden Obezite Cerrahı Doç. Dr. Alper Öztürk, anoreksiya nervozanın çoğunlukla genç bayanları etkilediğini belirterek “Yoğun kilo alma endişesiyle karakterize ve buna bağlı olarak yemekten kaçınma/yemek yememe ile kendini gösteren ruhsal bir rahatsızlık” dedi. Öztürk, hastalıkla ilgili şu bilgileri paylaştı: “Hastalık başladıktan sonra, devam eden kilo kaybı ve hastaların değişen yeme davranışları klinik tabloyu karmaşıklaştıran geniş metabolik bir fonksiyon bozukluklarına yol açar. Bedende artık karbonhidrat ve yağ asidi kalmadığı için güç kaynağı olarak proteinleri yani kasları kullanmaya, yıkmaya başlar. Bu da kanda kalp durmasına kadar götürebilecek ileri elektrolit dengesizliklere ve derin endokrin bozukluklara yol açar. Hayati ehemmiyete sahip hormon dengesizliklerini de yanında getirir.”
Sosyal medya etkisi
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Taha Can Tuman, toplumsal medyanın rolüne dikkat çekerek “Özellikle görsel içeriğin ön planda olduğu Instagram üzere platformlar, vücut imajını daha fazla etkiliyor” dedi. Genç ve genç yetişkinlerin vücut algı bozukluğuna karşı daha savunmasız olabileceğini vurgulayan Tuman, şöyle devam etti:
“Gerçekçi olmayan hoşluk ülkülerinin popülerleştirildiği toplumsal medya paylaşımları, filtreler, photoshoplu fotoğraflar, oyuncak bebeklere benzemeye çalışan modeller, sinema bölümü, hoşluk ve vücut algımızı etkiliyor. Vücut algısı bozulduğunda kendi vücudunu olumsuz kıymetlendirme ve utanç hisleri ortaya çıkar. Bu durum özsaygıda azalma, kişinin vücudundan ötürü memnuniyetsizlik, mutsuzluk üzere depresif belirtiler yaşamasına, yeme bozuklukları ve vücut dismorfik bozukluk üzere hastalıkların gelişimine yatkınlık oluşturur.”
Son seyahatine uğurlandı
Nihal Candan, 2023 yılında “kara para aklama” ve “dolandırıcılık” suçlamasıyla tutuklanmış, beş buçuk ayı aşan tutukluluğun ardından anoreksiya hastalığı nedeniyle tahliye edilmişti. 37 kiloya düşen fenomen, geçtiğimiz haftalarda hastaneye kaldırıldı. 23 kiloya düşerek ağır bakıma alınan Candan, evvelki gün hayatını kaybetti. Candan için dün Levent Barbaros Hayrettin Paşa Camii’nde düzenlenen cenaze merasiminde annesi Umut Candan ile kardeşleri Bahar ile Zeynep Su’nun feryatları yürek yakarken, yakın vakitte kalp krizi geçiren Prof. Dr. Hakan Candan kızının tabutunu musalla taşına getirdiği anlarda gözyaşlarına boğuldu. ● SEÇKİN ŞENVARDAR
‘Kritere uymayan cezalandırılıyor’
Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Barış Erdoğan, toplumsal medya ile birlikte fit bir bedene ve kusursuz bir yüze sahip olma baskısının bilhassa bayanlar için adeta toplumsal bir zorunluluğa dönüştüğünü belirtti. Erdoğan “Genç kızlar daha ergenliğe bile girmeden vücutlarını sorgulamaya başlıyorlar” dedi.
‘Estetik görünüm, sermayeye dönüşüyor’
Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu: “Toplum ülkü hoşluk kriterlerine uymayanları cezalandırıyor; uyanlar ise iş, eğitim ve toplumsal etrafta daha fazla kabul görüyor, ödüllendiriliyor. Araştırmalar fizikî olarak cazibeli bulunan bireylerin daha kolay işe alındığını, daha yüksek maaşlar kazandığını gösteriyor. Bu da estetik görünümü, ekonomik bir sermayeye dönüştürüyor. Kolektif bir estetik çılgınlığın ortasındayız ve bu çılgınlık bir toplum sıhhati problemine dönüşmüş durumda. Çünkü sorun yalnızca daha hoş görünmek değil. Asıl sorun daha çok kabul görmek, daha az dışlanmak ve daha çok sevilmek dileği. Ve bu isteğin sonunda sağlıklı ne vücut kalıyor ne benlik.”
,HASTALIĞI ATLATAN DERYA ULUĞ’DAN DAVET:
Baskılara yenik düşmeyin
Aynı hastalığı atlatan Derya Uluğ ve İrem Derici’den de gençlere sağlıklı hayat daveti geldi. Üniversite yıllarında tıpkı hastalıkla savaştığını birinci kere açıklayan Uluğ, “Genç kızlarımıza tavsiyem, zayıflık hoşluk demek değildir, sıhhat her şeyden değerlidir. Zayıf görünmekten memnun oluyorsanız lütfen bunu sporla ve sağlıklı beslenerek yapın. Lütfen toplumsal medya baskılarına yenik düşüp hayatınızın elinden alınmasına müsaade vermeyin…” dedi. 2017 yılında hastanede çekilen fotoğrafını paylaşan İrem Derici ise, “Ben bunu sıkıntı yendim, tahminen hala yenemedim. Kimin ne yaşadığını bilemezsiniz…” sözlerini kullandı.
Diana’da ‘bulimia’ vardı
Prens Charles tarafından aldatılan Lady Diana da, 1980’lerde verdiği bir röportajda tekrar bir yeme bozukluğu olan “bulimia nervoza” hastalığına yakalandığını duyurmuştu. Prenses Diana, “Bulimia nevroza nişanlandıktan bir hafta sonra başladı. Kocam belime elini koyup birazcık tombul olduğumu söyledi. Bu da bende bir şeyler tetikledi” demişti.
