14.7 trilyonluk bütçe
Aslıhan Altay Karataş / ANKARA – Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde 2025 Yılı Merkezi İdare Bütçesi için klâsik bağlama merasimi yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan bütçe teklifi, TBMM Başkanlığı’na sunuldu. TBMM Plan Bütçe Komisyonu’ndaki görüşme maratonu, 22 Ekim Salı günü başlayacak. 14 trilyon 731 milyar lira sarfiyat, 12 trilyon 800 milyar lira gelir öngörülen bütçenin kimi değerli kalemleri şöyle:
– Bütçe gelirleri ortasında en büyük kalem 3 trilyon 599 milyar lirayla Katma Kıymet Vergisi (KDV), 2 trilyon 130 milyar lirayla Gelir Vergisi, 2 trilyon 121 milyar lirayla Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) biçiminde sıralanıyor.
– 2023’te 960 milyar lira, 2024’te 1 trilyon 28 milyar lira aktarılan zelzele harcamalarına, 2025 için 584 milyar liralık ödenek ayrıldı. Afetlere Dirençli Kentler Projesi için ayrılan kaynak meblağı 120 milyar lira oldu.
– Bütçenin en büyük sarfiyat kalemleri 5 trilyon 813 milyar lirayla cari transferler, 3 trilyon 911 milyar lirayla işçi masrafları, 1 trilyon 950 milyarla faiz sarfiyatları oluşturuyor.
– Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi 2025 yılında 1 trilyon 452 milyar liraya yükseltildi. Yükseköğretim de dâhil edildiğinde eğitim bütçesi 2025’te 2 trilyon 181 milyar liraya yükselmiş oldu. Böylelikle bütçeden yüzde 14,8 oranı ile en büyük hissesi tekrar eğitime aldı.
– Sıhhat hizmetleri ve SGK tarafından yapılacak harcamalar ile birlikte sıhhat alanına 2 trilyon 435 milyar liralık kaynak ayrıldı.
– Bütçenin yüzde 4.4’üne denk düşecek halde toplumsal yardım ve dayanaklar için ayrılan kaynak 651 milyar lira. Doğalgaz ve elektrik sübvansiyon dayanakları ve taban fiyatın vergi dışı tutulması da meblağ 1 trilyon 933 milyar liraya ulaşıyor.
– Tarıma 706 milyar lira, gerçek kesim dayanaklarına 561 milyar lira ödenek öngörüldü.
– Savunma harcamaları için 913,9 milyar lira, iç güvenlik için 694,5 milyar lira ödenek konulurken, Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dâhil edildiğinde toplamda savunma ve güvenlik bölümü için ayrılan kaynak 1 trilyon 608 milyar lirayı bulacak.
– Büyükşehir ve başka belediyelerle vilayet özel yönetimlerine 1 trilyon 344 milyar liraya kaynak ayrılırken, yatırımlara ayrılan kaynak 1 trilyon 569 milyar liraya yükseltildi.
– Devlet memurlarının saat başına fazla mesai fiyatları, yeni yılda 10 lira 10 kuruştan 12 lira 80 kuruşa çıkacak.
Karttan savunma payı alınmayacak
AK Parti, Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na ek kaynak yaratmak emeliyle limiti 100 bin TL ve üzeri kredi kartı sahiplerinden kart başına yıllık 750 lira iştirak hissesi alınması kararından vazgeçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı üzerine kamuoyunda tartışmaya yol açan yasa teklifinin kurul görüşmelerini 2025 başına erteleyen AK Parti kaynakları, TBMM’ye sunulacak yeni pakette kredi kartlarından kesinti yapılması istikametinde bir kararın olmayacağını söylediler. Kaynaklar, yeni paketin 2025 yılı bütçesi de dikkate alınarak şekillendirileceğini belirttiler.
