Konya’da arkadaş seyahatinde tarihe geçen keşif: Bize farklı göründü
Tugay, Toros Dağları’nda arkadaşlarıyla çıktıkları seyahatte yaklaşık 1800 metre rakımda daha evvel karşılaşmadıkları bir bitkiye rastladıklarını söyledi.
Mikroskop altında inceleyerek yaptıkları çalışmalar sonunda bitkinin yeni bir cins olduğunu tespit ettiklerini belirten Tugay, “Daha evvel Türkiye’de bulunan tüm kır sümbülleri çeşitlerini çalıştığımız için bu çeşit bize farklı göründü. Daha yakından inceledik, fotoğraflarını aldık, daha sonra örneklerini alarak yaygın herbaryum tekniklerine nazaran kuruttuk, laboratuvara getirip mikroskop altında ayrıntılarını inceledik. İnceledikten sonra da öteki çeşitlerden ayrıldığını gördük.” diye konuştu.
Tugay, dünya literatürünü de taradıktan sonra bu bitkinin bilim dünyasında yeni bir çeşit olduğuna kesin emin olduklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Yeni cinse yeni bir isim vermek gerekiyordu. Bitkiyi Konya hudutları içerisinde bulduğumuz için Konya’mızın ismini bilim dünyasına kazandırmak ismine Latince isme uyarlayarak ‘konyaensis’ biçiminde isimlendirdik. Hasebiyle bilim literatürüne “Bellevalia konyaensis” olarak giren bitkinin Türkçe ismini da ‘Konya Sümbülü’ olarak verdik ve bilim dünyasına kazandırmış olduk.”
“EKONOMİK POTANSİYELİ ARAŞTIRILMALI”
Bitkilerin literatüre tanımlandıktan sonra tıbbi ve ekonomik potansiyelinin araştırılmasının da değerli olduğunu anlatan Tugay, şöyle devam etti:
“Bitki ülke iktisadına nasıl kazandırılabilir, ilaç potansiyeli var mıdır? Bu çalışmalar yapılarak ortaya çıkarılması çok daha pahalı. Amacımız bu bitkinin eczacılık etken hususlarını çalışarak, disiplinler ortası çalışarak bir ilaç sürecine gidip gitmeyeceğini araştırmak. Öteki bir maksadımız yeniden ekonomik olarak da değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini araştırmak olacaktır. Dünyanın farklı ülkelerinde yapılan çalışmalarda bu bitkinin farklı cinslerinin antioksidan ve antienflamatuar özellikler ile kullanıldığı ayrıyeten klâsik tıpta da romatizmal hastalıklarda kullanıldığına dair bilgilere ulaştık.”
Tugay, bitkinin vakitle çok daha pahalı hale gelme potansiyeli olduğuna dikkati çekerek, “Yeni keşfedilen bir bitki olduğu için lokal endemik yani tek bir adreste var. Milletlerarası Tabiat Muhafaza Birliğine (IUCN) nazaran de bu bitki tipleri kuşağı tükenme riski olarak ‘çok tehlikede’ kategorisinde yer alıyor. Hasebiyle bu bitkinin müdafaa altına alınarak gelecek kuşaklara aktarılması çok değerli.” sözünü kullandı.
