Kardak’ta tarihi ‘kare’yi çekmişti
Usta foto muhabiri Garbis Özatay, 19 Ağustos Dünya Fotoğrafçılık Günü’nde 79 yaşında ömrünü yitirdi. Uzun yıllar Milliyet Gazetesi’nde vazife yapan Özatay, fotoğraflarıyla basın tarihine damga vurdu. 1946’da İstanbul’da doğan Özatay, 1962’de fotoğrafçılığa başladı ve Ara Güler’den ilham aldı. 1966’da “Yeniköy” vapuruyla çarpışan “Yeni Galatasaray” motorunun batışı sırasında çektiği fotoğraflarla Türk Haberler Ajansı’nda muhabirliğe adım attı. 1970’te Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin mükafatını kazandı.
Kral fotoğrafı
Özatay, 1971’de periyodun Ürdün Hükümdarı Talal’ın Şifa Yurdu Hastanesi’nde gizlice çektiği fotoğrafıyla birincilik elde etti. Bu fotoğraf için 10 gün hastanede bahçıvan olarak çalıştı. Özatay, “Bahçıvanlık yaptım. Yaprakları topluyorum, su taşıyorum. Avuçlarım su toplamıştı. Bir gün ezan başlayınca adam dışarı çıktı. Selam veriyor. Üzerinde ropdöşambır vardı. Fotoğrafını çektim. Ağacın üstündeydim, kaygıdan inemedim” demişti. Fotoğraflar yayımlanınca Özatay’ın Ürdün’e girişi yasaklanmıştı.
Tören cuma günü
Garbis Özatay için 22 Ağustos’ta saat 13.00’te Kadıköy’deki Surp Takavor Ermeni Kilisesi’nde merasim düzenlenecek. Özatay merasimin akabinde Bağlarbaşı Surp Haç Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Kibrit kutusuyla TBMM’yi çekti
Garbis Özatay, foto muhabirliği mesleğinde sıra dışı tecrübelerden birini de 1971’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaşadı. Bir oylamayı görüntülemek için Meclis’e gittiğinde, güvenlik nedeniyle fotoğraf makinesi içeri alınmadı. Fakat yaratıcı bir tahlil bulan Özatay o günü şöyle anlatmıştı: “1971’de TBMM’de bir oylamaya makineyle alınmadım. Ben de kibrit kutusunu fotoğraf makinesine çevirdim. Merkezini buluyorsun, bir tane kalın ataç sokup çıkarıyorsun. Tamam, bu fotoğraf makinesi oldu. Buraya kırmızı bir seloteypi yapıştırıyorsun. Çekmecesini açıp buraya sineması kesiyorsun. Ve fotoğrafı çektim. Kabul edenler el kaldırıyordu, o anı çektim.”
Kardak krizinin simge fotoğrafıydı
Garbis Özatay’ın Milliyet Gazetesi’nde çalışırken en unutulmaz vazifelerinden biri, 1996’daki Kardak krizinde kayalığa bayrak diken SAS komandolarının fotoğrafını çekmesiydi. O periyot Türkiye ile Yunanistan ortasında büyük tansiyona neden olan Kardak kayalıklarına ulaşmak için hız botu kiralayan Özatay, yaşadıklarını şöyle anlatmıştı: “Kardak krizinde hız botu kiraladım. Sabah erkenden çıktık yola. Yağmur yağıyordu. Makinem ıslanmasın diye otelden aldığım poşeti sardım, yalnızca objektifin ön tarafı açıktı. Ana gemiden anons ettiler, ‘Durun’ diye… Biz durmadık, devam ettik. Kayalıklara çıktığımızda bir asker üst hakikat tırmanıyordu. Ona baktım, Atatürk’ün Kocatepe’ye çıkarken çekilmiş bir fotoğrafı var ya işte o silüete benzettim. O denli bir imaj yakaladım.”
Milliyet’in Garbis abisi
Garbis Özatay, 1975’te çalıştığı Hayat mecmuasından Abdi İpekçi’nin isteğiyle Milliyet Gazetesi’ne geçti. Daha sonra Güneş Gazetesi’nde fotoğraf editörü olarak çalıştı. 1990’da Cumhuriyet, 1994’te yine Milliyet’te misyon aldı. Milliyet’te “Gidilmemiş ve Bilinmeyen Yerleriyle Türkiye” isimli proje üzerinde çalıştı. 1995’te “İstanbul’un Yanı Başı Cennet”, 1996’da “Tarih Tabiat İç İçe, İç Anadolu Bölgesi”, 1997-1998 yılları ortasında “Tarih Tabiat İç İçe Karadeniz ve Ege Bölgesi”, 2000 yılında da “Adım Adım GAP” çalışmasıyla projesini tamamladı. Kardak fotoğrafıyla 1997’de Sedat Simavi Fotoğraf Ödülü’nü aldı. Milliyet Gazetesi’nden 19 yıllık çalışması sonrası ayrıldı. 2023-2025 yılları ortasında TGC İdare Kurulu’nda misyon yaptı. Özatay, 2019 Burhan Felek Basın Hizmet Mükafatı ve Daima Basın Kartı sahibiydi; evli ve bir çocuk babasıydı.
TGC: Unutmayacağız
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Özatay’ın vefatının akabinde yayımladığı iletide, “Gazetecilik mesleğine uzun yıllar muvaffakiyetle hizmet eden önceki yönetim kurulu üyelerimizden Garbis Özatay’ı kaybetmenin hüznü içindeyiz. Onu hiç unutmayacağız. Meslektaşımızın ailesine ve basın topluluğumuza başsağlığı diliyoruz” sözlerine yer verdi.
