Okul çantası en az 2 bin TL’ye doluyor

Duygu Erdoğan – Yeni eğitim öğretim yılının başlamasına 3 hafta kaldı. Kırtasiye eserlerinde hareketlenmeye başlayan alışverişlerde ithalatçı ve imalatçılarda fiyat artışı yüzde 20-30; esnafta ise yüzde 50 bandında seyrediyor. İnternet sağlayıcıların dataları ise buralardan yapılacak satışlarda geçen yıla nazaran yüzde 45’e kadar fiyat yükselişi gözlemlendiğini gösteriyor. Fiyatlar yerli ve ithal olmak üzere eser çeşitliliğine nazaran hayli değişken.

Çanta fiyatları geçen yıl 500 liradan başlarken bu yıl 600 lira düzeyinden başlayan fiyatlara satılıyor. Ortalama eserlerin 800-900 lira bandında olduğu çantalarda ithal ya da lisanslı eserde ise 1200 liradan 2 bin 500 liraya kadar değişen fiyatlar var. Çanta, matara, kalemler, boyalar, defterler, silgi ve açacak üzere farklı gereksinim kalemlerinin olduğu 20 kadar eserde geçen yıl en düşük fiyat 1600 liraya denk gelirken, bu yıl ise birebir eserlerle çanta 2 bin liraya doluyor. Bu da fiyatın ortalama yüzde 25 arttığını gösteriyor.

2025-2026 eğitim-öğretim yılı okullarda birinci devir, 8 Eylül Pazartesi günü başlayacak. Buna nazaran okul alışverişlerinin son hafta yoğunluk kazanması bekleniyor. Bu haftadan itibaren ise kırtasiye imalatçıları ve esnafları alımlarını, hazırlıklarını tamamladı.

‘Çanta, 2 bin liraya doluyor’

Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) Başkanı Taha Keresteci, enflasyonun daha yüksek seyrettiği 2024 boyunca artan fiyatların kırtasiye eserlerine de süratli yansıdığını fakat 2025’te kırtasiyedeki fiyat artışlarının enflasyon altında seyrettiğine dikkat çekti. 2024 devrinde bir okul çantasının 20’ye yakın eser ile en düşük 1600 lira düzeyindeki fiyatlarla dolduğunu vurgulayan Keresteci, bu düzeyin 2 bin lira sonuna geldiğini söz etti. Fiyatların geçen yıla nazaran yüzde 20-30 bandında yükseldiğini aktaran Keresteci, “Çok çeşitli eser kümeleri var; çok düşük batçelere de yüksek bütçeye de çeşitlerle karşılık bulunuyor. İmalatçı ve ithalatçılar ise kârlarından düşürerek tüketiciye uygun fiyatlı eser ulaştırmayı sürdürüyor. Kırtasiyenin kültürümüzdeki yerini korumak için karşılıklı inanç oluşturmaya çalışıyoruz” dedi.

Tüketicilerin marka ve modeli aşikâr olan, üzerinde Türkçe ihtar bulunan eserleri satın alması, çocuk kıyafetlerinde kordon, bağcık, küçük kesim içeren süslemeler üzere risk oluşturabilecek ögelere karşı dikkatli olunması büyük kıymet taşıyor.

‘Alışveriş dönemi kısaldı’

İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İSTESOB) bünyesinde yer alan İstanbul Defter ve Kırtasiye Materyalleri İmalcileri ve Satıcı Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Yavuz Tekçe, esnaf tarafında satış fiyatlarının yüzde 50 düzeyinde artış gösterdiğini anlatırken, “Maliyetler çok yükseldi. Yani bir boyayı 15 liraya alsanız, tüm masraflarla ister istemez 40 lira oluyor. Bu fiyat, yalnızca dükkanın kendisini döndürmeye yeten fiyat. Yüksek fiyatları biz de istemeyiz; market, bakkal herkes kırtasiye eseri satıyor, bu rekabet ortamında esnaf tüketici ile itimat bağını korumak, daha çok satış yapmak istiyor” diye konuştu. Evvelki yıllarda okullar açılmadan evvel 15-20 günü aşan bir alışveriş dönemi olduğunu belirten Tekçe, son yıllarda ise bilhassa internet üzerinden artan alışverişlerle esnafta dönemin 4 güne kadar düştüğünü söyledi.

Güvenli ürüne ulaşmak için…

Ticaret Bakanlığı, 2025-2026 eğitim ve öğretim yılı öncesinde tüketicilerin sıhhat ve güvenlikleri ile ekonomik çıkarlarının korunması maksadıyla ülke çapında kırtasiye ve okul eserlerine yönelik kontrollere sürat verildiğini duyurdu. Kullanımı yasak kimyasalların yanı sıra fizikî olarak ziyan görülebilecek eserler de akredite laboratuvarda yapılan testlerle inceleniyor. İnançsız eserler toplatılırken; ebeveynlere dikkatli olmaları konusunda şu ihtarlar yapılıyor:

■ Kırtasiye eserlerinde, imalatçı/ithalatçı açık isminin ve adresinin bulunduğu eserler tercih edilmelidir.

■ Markası ve modeli aşikâr olan, üzerinde Türkçe ihtarlar bulunan eserler satın alınmalıdır.

■ Oyuncak formunda olan yahut oyuncak niteliği taşıyan kırtasiye eserlerinde yaş kümesi ihtarına dikkat edilmelidir.

■ Boya gereçleri, oyun hamurları, parmak boyaları üzere oyuncak niteliğindeki eserlerde ‘CE’ işaretinin bulunmalıdır.

■ Dokuma eserlerinde, eserlerin içeriğini gösteren etiketlerin ve işaretlemelerin Türkçe ve kolay okunabilir olması mecburidir.

■ Tüketiciler de şikayeti için “tuketici.gov.tr” adresi yahut “ALO 175” tüketici çizgisini kullanabilir.