Klimaya hücum!
Ahenk Bayazıt – Türkiye her geçen gün artan sıcaklıklarla çaba ediyor. Global iklim değişikliğinin tesiriyle geç gelen yaz, tesirini daha uzun süren yüksek sıcaklıklar ve nem ile gösterdi. Bu durum klima ve vantilatör üzere soğutucu eserlere ilgisi daha da arttırdı. Pekala en çok hangi tip klimalar ilgi görüyor, klima satın alırken ve kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor, montaj ve servis mühleti ne kadar, klimalar birebir model ve marka olmalarına rağmen neden farklı fiyatlara satılıyor, rastgele bir sorun karşısında tüketici hakkını nasıl arayabilir?
İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği (İSKİD) Yönetim Kurulu Lideri Tunç Korun, “Klima fiyatları geçen seneye nazaran enflasyonun altında bir artış gerçekleştirmiştir. Bu fırsat tüketici tarafından süratli bir halde kıymetlendirilmektedir. Klima fiyatlarında 2024 yazına kıyasla ortalama yüzde 25 ile yüzde 45 ortasında bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Bu artışta döviz kurlarındaki artışın yanında hammadde maliyetlerinde ve lojistik masraflarındaki artış da tesirli oldu” bilgisini paylaştı.
Yaz başı daha avantajlı
Klimaların montaj müddeti 2-7 gün ortasında değişiyor. Korun, “Satın alma sonrası gecikmeler bilhassa temmuz ortasından itibaren sıkça yaşanmaya başladı. Ağır talep sebebiyle, randevularda gecikme yaşanabiliyor. Yaz başında bakım ve montaj için yetkili servislerden takviye alınması daha avantajlıdır” teklifinde bulundu. “Klimalar, yanlışsız seçilip verimli kullanıldığında hem konfor sağlar hem de güç tasarrufu sunar” tabirlerini kullanan Korun, şöyle devam etti: “Klima satın alırken öncelikle kullanılacak alanın büyüklüğüne uygun kapasitede bir aygıt tercih edilmelidir. Güç verimlilik etiketi incelenmeli, mümkünse A+++ sınıfı eserler tercih edilmelidir. Inverter teknolojisine sahip klimalar, güç tüketimini optimize ederek hem etraf dostu hem de ekonomik tahliller sunar. Kullanım esnasında ise ülkü iç ortam sıcaklığı 24-27°C aralığında tutulmalı, filtreler sistemli olarak temizlenmelidir. Azamî dış hava sıcaklığı ile iç ortam ortasındaki farkın 10°C altına düşmemesi tavsiye edilir. Direkt soğuk hava akımına maruz kalmamak, hem sıhhat açısından hem de konfor için kıymetlidir. Ayrıyeten klimanın yılda en az bir kere yetkili servis tarafından bakımı yapılmalıdır. Bu tedbirler, klimanızın ömrünü uzatır ve performansını artırır.”
En büyük sorun su akıtma
İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şanal, “Türkiye’de iklimlendirme alışkanlıkları bölgesel olarak değişmekle birlikte, orta segment inverter klimalar en çok tercih edilen kümesi oluşturuyor. Lakin son yıllarda artan güç maliyetleri ve etraf şuuruyla birlikte, tüketici daha kıymetli olsa da daha süratli soğutan ve daha az güç harcayan akıllı sistemlere yöneliyor. Yani ucuzluk kadar, uzun vadede tasarruf ettirecek teknoloji de artık belirleyici bir faktör” sözlerini kullandı. Şanal, klima fiyatlarının değişkenliğine ait “Öncelikle her bayi kendi operasyon maliyetleri ve stok maliyetleriyle çalışır. Kimi bayiler dönemsel kampanya yaparken, kimileri hizmet bedelini farklı biçimde fiyata yansıtabilir. Ayrıyeten kimi satış noktalarında montaj dahil fiyat verilirken, kimilerinde bu hizmet farklı fiyatlandırılır. Tüketici, klima alırken fiyatın hangi hizmetleri kapsadığını net sormalı, sırf aygıt değil, montaj, garanti ve servis ayrıntılarıyla birlikte kıymetlendirme yapmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. En sık karşılaşılan şikayetlerin başında soğutma performansı düşüklüğü ve su akıtmanın geldiğini söyleyen Şanal, “Tüketici öncelikle yetkili servisle bağlantıya geçmeli; sonuç alınamaması halinde Tüketici Hakem Heyetine başvurabilir. Ayrıyeten satın alma sırasında kesinlikle fatura ve garanti evrakı talep edilmesi gerekiyor; bunlar olmadan hak aramak hayli güçleşiyor” dedi.
Mekan hacmini hesaplayın
DemirDöküm CEO’su Alper Avdel, “Klima seçiminde yer hacmi, izolasyon durumu, kullanım durumu üzere birçok etken kıymet taşıyor. Yetersiz kapasite daima çalışma ve yüksek güç tüketimi, fazla kapasite ise verimsizlik manasına geliyor. Kesinlikle kıymetlendirilmesi gereken öteki faktörler: A+++ güç sınıfı, inverter teknolojisi, profesyonel montaj kalitesi, kapsamlı garanti koşulları” bilgisini paylaştı. Avdel, “Randevu süremiz konusunda müşterilerimize verdiğimiz kelamı tutmamız bizim için çok değerli. Dönem öncesi periyotlarda bir gün içinde montaj sürecini gerçekleştiriyoruz. Yaz aylarının ağır periyotlarında kente ve nüfusa nazaran değişmekle birlikte bu müddet üç güne kadar çıkabiliyor” dedi. Kesim araştırmalarında öne çıkan sıkıntıların heyetim gecikmeleri, güç tüketimi, soğutma performansı ve gürültülü çalışma üzere bahisler olduğunu söyleyen Avdel, “Tüketici haklarını muhafaza konusunda, kullanıcıların öncelikle şikayetini ve yaşadıkları tecrübesi firmaların yetkili servis teşkilatlarına bildirmeleri süreci hızlandıracaktır” tabirlerini kullandı.
Mobil klimalar ve vantilatör
İSİB Yönetim Kurulu Lideri Mehmet Şanal, “Mobil klimalar son devirde bilhassa kiracılar, ofis kullanıcıları ve ekstra soğutma gereksinimi duyanlar tarafından tercih ediliyor. En büyük avantajı taşınabilir olması ve montaj gerektirmemesi. Lakin soğutma kapasiteleri duvara monteli split klimalara nazaran daha düşüktür ve daha fazla güç tüketirler. Vantilatörler klimalara nazaran daha uygun fiyatlı bir alternatif olarak öne çıkıyor. Lakin bu aygıtlar birçok ortamda kâfi konforu sağlamıyor” dedi. İSKİD Yönetim Kurulu Lideri Tunç Korun, ise “Mobil klimaların en büyük artısı taşınabilir ve heyetim mühletinin daha az vakitte tamamlanmasıdır. Dezavantajı ise büyük alanlarda kullanılamıyor olması ve ses düzeylerinin duvara montajlı klimalara nazaran daha yüksek olmasıdır” tabirlerini kullandı.
