Emlak vergisinde ‘rayiç’ şoku! ‘10 kat artış için dava açılabilir’

Mithat Yurdakul / Ankara – Emlak vergilerine temel alınan arsa rayiç bedellerinde, önümüzdeki yılda geçerli olmak üzere büyük oranda artışa gidildi. Bilhassa İstanbul’daki metrekare ünite fiyatları, merkezi lokasyonlarda artarak, emlak vergilerini de yükseltecek. Gayrimenkul Hukuku Derneği Kurucu Başkanı Ali Güvenç Kiraz, “Türkiye’de son 4 yıl içerisinde önemli bir enflasyon oluştu ve taşınmazların pahası önemli halde arttı. 3-4 kata kadar olan artışları biz olağan artışlar olarak görüyoruz. Bahsedilen 10 kat, 15 kat artışların özel olarak belirlendiğini ve bu noktada dava açabilme hakkının oluştuğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
İstanbul’un kıymetli merkezlerindeki metrekare ünite fiyatları katlanarak arttı. Üsküdar, Kuşbakışı Caddesi’nde metrekare başına rayiç bedel 2026 prestijiyle 40 bin 718 TL’den 200 bin bin liraya; Sarıyer Katar Caddesi’nde 21 bin 631 TL’den 175 bin liraya kadar çıktı. Teşvikiye’de metrekare başına ünite bedeli Ihlamur Yolu’nda 46 bin 520 liradan 250 bin liraya, Teşvikiye caddesinde 91 bin liradan 420 bin liraya, Valikonağı caddesinde 89 bin liradan 450 bin liraya yükseldi. Beşiktaş Ahmet Adnan Saygun Caddesinde 37 bin 607 liralık ünite bedel 225 bin 639 liraya yükselirken, Beyoğlu İnönü Caddesi’nde 208 bin liralık bedel 1 milyon 253 bin lira, Maltepe Atatürk Caddesi’nde 16 bin 168 lira olan rayiç meblağ 120 bin lira oldu.
Listeler muhtarlarda
Emlak vergisi, gayrimenkulün bulunduğu cadde yahut sokağın arsa ünite metrekare fiyatına nazaran belirleniyor. 4 yılda bir toplanan Takdir Komitesi tarafından belirlenen bu bedeller, konut, işyeri ve arsa sahiplerinin belediyeye ödeyeceği vergi fiyatını etkiliyor. Belediyelerin web sitelerinden 2025 rayiç paha listelerini denetim edilebilecek olan vatandaşlar, bağlı oldukları muhtarlıklara giderek askıya çıkan yeni rayiç kıymetlerle artış oranlarını karşılaştırabiliyor. Yaşadıkları cadde ve sokaklardaki ünite metrekare bedellerinde kurul tarafından belirlenen oranların olağandan yüksek olduğunu düşünen vatandaşlar, itiraz ve dava hakkını kullanabiliyor.
“Özel belirlenmiş”
Gayrimenkul Hukuku Derneği Kurucu Başkanı Ali Güvenç Kiraz, Milliyet’e yaptığı açıklamada, 2026 rayiç bedeli artışlarında özel projelerin dikkate alındığını lisana getirirken, “Mesela Galataport için yüzde 15 artırmışlar” dedi. Besbelli bölgelerde artışların daha fazla gerçekleştiğine dikkat çeken Kiraz, “Türkiye’nin ekonomik gücü yüksek olan Kadıköy, Beşiktaş, Şişli ve bunların özel yerleri Bağdat Caddesi, Nişantaşı üzere yerleri daha fazla artmış durumda” diye konuştu.
Belediye gelirlerine doping
4 yılda bir yayımlanan kurul kararlarıyla arsa rayici bedellerinin belirlendiğini anlatan Kiraz, bundan sonraki orta devirlerde ise her yıl tekrar değerleme oranında rutin artışlara gidildiğini söyledi. Mevzunun belediye geliri ve yapıların tapu pahası boyutuna dikkat çeken Kiraz, “Şu an Türkiye’deki belediyelerin değerli bir kısmı önemli borç batağı içerisinde ve emlak vergisi gelirlerini artırmak istiyor. Gerçek bedele yakın bedellerin belirlenmesi aslın-da belediyelerin istediği bir şey. Hem de artık Türkiye’de gerçek pahaya entegre bir emlak vergisi sistemi kurmak istiyorlar” tabirini kullandı.
Son gün 8 eylül
Kiraz, belirlenen bedellere itiraz davası açabilmek için 8 Eylül’e kadar mühlet olduğunu kaydetti. Kiraz, “Dava konusunda 30 Temmuz sondu. Lakin isimli tatile geldiği için otomatik olarak 7 Eylül atılıyor ve 7 Eylül Pazar günü; 8 Eylül son gün dava açma müddeti olacak” dedi. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Nizamettin Aşa ise rayiç bedellerin belirlendiği takdir komitesinde misyon yaptığını belirterek, “Bunu yapan belediyeler. Kendi sokağının caddesinin bedelini belirliyor. Komiteye havale ediliyor. Fahiş bulduğumuz bedel için ‘çok fazla’ diyoruz. Belediye isterse düzeltiyor. Komite tavsiye niteliğinde var” dedi. Rayiç tespitlerinde aktüel duruma bakıldığını lisana getiren Aşa, “5 milyona sattığı yerin belediye rayiç bedeli esasen 500 bin lira. Belediye bunu güncellemek istiyor, emlak vergisine temel paha olduğu için” diye konuştu.