Nasıl eğitim alıyorlar? ‘Organizasyon eksikliği hayatlara mal oldu’

MELTEM GÜNEŞ/ANKARA- “Bu alan sıradan bir yangın değil, her tarafıyla özel uzmanlık ve müdafaa gerektiriyor” diyen Özkara, orman yangınlarıyla gayrette eğitim, şahsî donanım, iş güvenliği ve tertip eksikliklerine dikkat çekti. Özkara, yangınla çabanın rastgele yapılabilecek bir iş olmadığını vurguladı. Özkara, “İşe yeni girenler var. Orman yangını risklidir. Yeterli bir eğitimden geçmiş olmak gereklidir” dedi. Yaşanan can kayıplarının altında yatan nedenlerden birinin de tertip eksikliği olduğunu belirten Özkara, şunları dedi: “Her işçi birebir düzeyde eğitilmiyor. Yangına hassas bölgede çalışan ile az hassas bölgedekinin farkı büyük. Deneyim eksikliği büyük zafiyet yaratıyor. Saha eğitimiyle dayanıklılık ve karar alma yetisi geliştirilmeden misyona gönderilen bireyler büyük risk altında.”
‘Koşullar iyileştirilmeli’
Yangınla çaba eden orman personellerinin vardiya sistemi olmadan çalıştırıldığını, bu nedenle soğutma kademesine yorgun düştüklerini vurgulayan Özkara, “Müdahaleyi yapan personelin soğutmayı da yapması bekleniyor. Rüzgâr tekrar alevi körüklüyor lakin çalışanın artık takati kalmıyor. Bu sürdürülebilir değil. Çalışma şartları iyileştirilmeli” uyarısı yaptı.
Verilen eğitimler
Orman Genel Müdürlüğü’nden (OGM) alınan bilgiye nazaran, tüm orman işçisi yangın dönemi öncesinde her yıl mecburî eğitimden geçiyor. İştirak, yoklama ile denetleniyor. “Yangın davranışları kesin öngörülemez lakin deneyimli işçi tarafından varsayım edilebilir” tabirinin ön plana çıktığı eğitimle ilgili Orman Yangınlarıyla Gayret Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlanan eğitim modülüne nazaran:
* 56 saatlik eğitim uygulanıyor
* 16 saat iş sıhhati ve güvenliği
* 20 saat teorik yangın bilgisi
* 20 saat uygulamalı saha eğitimi
* Yangın tipleri ve nedenleri
* Yangında tertip ve haberleşme
* Müdahale yeri belirleme, hava-kara araçlarının koordinasyonu
* Su ikmalinin sürekliliği
* Yangın ekipmanlarının (tırmık, kürek, sırt pompası, arazöz vs.) kullanımı
* Arazi yapısı ve meteorolojik faktörlere nazaran müdahale teknikleri
* Ferdî esirgeyici ekipman kullanımı (baret, ısıya sağlam kıyafetler, maskeler, eldivenler vs.)
* Soğutma evresinde dikkat edilmesi gerekenler
Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezi ne yapıyor?
Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezi, 2012 yılında Antalya’da kuruldu. Merkezde hem hizmet öncesi hem de hizmet içi eğitimler veriliyor. Gayesi yangınları tedbire, tesirli uğraş, yanan alanların rehabilitasyonu teknik işçi, orman koruma memurları ve arazöz ile su ikmal aracı operatörlerine veriliyor. Merkezde uygulanan parkurlarda araç kullanma ve yangına müdahale pratiği yaptırılıyor. Başarılı olanlara sertifika verilirken, başarısız olanlar tekrar eğitime alınıyor.
Dünyayla benzer
Türkiye’de ormancılık eğitimi, Fransızlar tarafından kurulan 1857’de İstanbul’da açılan “Orman Okulu” ile başladı. 2018’de fakülte, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Üniversitesi’ne bağlandı. Bugün ise toplam 12 üniversitede Orman Fakültesi bulunuyor. Orman mühendisliği kısmında yangın eğitimi dersleri de veriliyor. Bartın Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halil Barış Özel “Orman Muhafaza dersimizde yangın nedenleri, yangın ekolojisi, cinsleri, önleyici teknik, toplumsal ve eğitsel önlemler üzere mevzular bir devir boyunca öğrencilere anlatılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğü uygulama imkânlarından yararlanıp teoriyi uygulamayla pekiştiriyoruz” dedi. Özel, dünyayla misal bir eğitim yaptıklarını belirerek “Almanya, Avusturya, Kanada, ABD üzere ülkelerde de emsal eğitim faaliyeti yapılıyor. İçerik olarak farklı değiliz” diye konuştu. –OZAN ÖMER KADÜKER