Kazmayı vurdukça tarih fışkırdı! Gizemli yapılar tek tek ortaya çıktı: ‘Ne olduğunu vakitle çözeceğiz’
Düzce’nin Konuralp bölgesinde bulunan ve ‘Prusias isim Hypium’ ismiyle da anılan Konuralp Antik Tiyatrosu, Batı Karadeniz Bölgesi’nin tek antik tiyatrosu olarak biliniyor. Bithynia Birliği’ni oluşturan 12 kentten biri olan Prusias isim Hypium’un M.Ö. 3. yüzyılda inşa edildiği varsayım ediliyor. Bizans, Roma ve Osmanlı imparatorlukları devirlerinden yapıların bulunduğu alanda Düzce Belediyesi ve Düzce Üniversitesi iş birliği ile hafriyatlar başlatılmıştı. Hafriyatlarda çok sayıda eski periyot yapıya ve kalıntıya rastlandı.
Son olarak ise Konuralp Antik Tiyatro’nun kuzey yamacında Hıristiyanların şapel olarak kullandığı küçük bir ibadethane bulundu. Yapılan hafriyatlarda şapelin devamının büyük bir kompleks olduğu ve içerisinde ya büyük bir kilise ya da protokol üyelerinin ağırlandığı yapı olduğu iddia ediliyor.
Konuralp Antik Tiyatro’da Rehberlik Hizmetleri Sorumlusu Sanat Tarihçisi Raşit Aydın, “Burada şapel olduğunu düşündüğümüz ve önünde doğuya bakan bir apsis. Ancak burayı açtıkça ve güney tarafına yanlışsız yapıyı detaylandırdıkça apsise benzeyen bir yapı daha çıktı. Yapı muhtemelen büyük bir komplekse benziyor. Şu an tam bir kıymetlendirme yapamıyoruz. Yan tarafında da mozaikli bir alan daha çıktı. Küçük mozaik modülleri ve yer döşemesine rastladık. İçinde şapel olan kompleks bir yapı olduğunu düşünüyoruz” dedi.
ERKEN BİZANS YA DA ORTA BİZANS DEVRİNE AİT
Sanat Tarihçisi Aydın, yapının erken ya da orta Bizans devrine ilişkin olduğunu düşündüklerini tabir ederek, “Küçük şapel olduğunu düşündüğümüz yapının erken Bizans olduğunu büyük ihtimalle düşünüyoruz. Zira hem gereç kalitesi hem de duvar örgü teknikleri ile muhtemelen erken Bizans periyoduna ilişkin. Yapının devamının ise yüksek ihtimalle ya erken Bizans ya da Orta Bizans periyodu olduğunu söyleyebiliriz” biçiminde konuştu.
“HIRİSTİYANLIĞA GEÇİŞ DEVRİNDE YAPILDI”
Yapının büyük ihtimalle Bizans periyodunda Hıristiyanlığa geçiş periyodunda yapılmış olabileceğine dikkat çeken Raşit Aydın, “Bu yapı Hıristiyanlığa geçiş devrinde yapıldı diyebiliriz. Biliyorsunuz Roma İmparatorluğu pagan yani çok ilahlı bir dine mensuptu. Roma’dan sonra geçilen Bizans devrinde tek rabbe ve Hz. İsa inancına inandıkları için Hıristiyanlık periyodu yapısı olduğunu düşünebiliriz. Bizans devri esasen bir Hıristiyanlık periyodudur. Şapeller de aslında Hıristiyanların ibadet ettiği yapılardır. Hıristiyanlığa geçiş devrinde yapılmış diyebiliriz” sözlerini kullandı.
KAZILAR BÜYÜK ÖLÇÜDE TAMAMLANDI
Antik tiyatroda kazılarında kıymetli bir aralık alındığını söyleyen Aydın, “Tiyatro kazılarını yüzde 90-95 civarında bitirdik. Tiyatronun artık çok kazılacak bir yeri olduğunu söyleyemeyiz. Tiyatronun etrafındaki alanları kazıyoruz. Başımızda oturmayan yerler var. Oraları netleştirmeye çalışıyoruz. Ancak bunun dışında kalan alanın yüzde 95’ini kazdık. Bu şapel yapısı ve yanında devam eden kompleks yapının da ne olduğunu vakitle çözeceğiz” dedi.
