Ekonomi

Araç almak isteyenler dikkat! ÖTV oranları resmen değişti

Türk Parasının Değerini Muhafaza Hakkında Kanun ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a nazaran, kimi fosil yakıtla çalışan binek arabalar ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan birtakım hibrit arabaların Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrah eşikleri ve oranlarında değişiklik yapılacak.

TBMM Genel Şurasında kabul edilen maddeyle Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor.

Buna nazaran, 31 Aralık 2028’e kadar bölgede çalışan AR-GE, tasarım ve dayanak çalışanının, bu vazifeleriyle ilgili fiyatlarının brüt taban fiyatın 40 katını aşmayan kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili kararında düzenlenen minimum fiyat istisnasına isabet eden vergi düşüldükten sonra kalan vergi fiyatı, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilerek terkin edilecek. Bu kapsamdaki fiyatlara ait düzenlenen kağıtların brüt minimum fiyatın 40 katını aşmayan kısmı damga vergisinden istisna olacak. Bu karar, düzenlemenin yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.

Endüstri Bölgeleri Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, sanayi bölgelerine yeni alanların ek edilmesi ya da sanayi bölgelerinden alanların çıkarılmasına Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı karar verecek, buna ait karar Resmi Gazete’de yayımlanacak.

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda yapılan düzenlemeye nazaran, Kanun’un II sayılı listesinde yer alan ve yerli katkı oranı en az yüzde 40 olan binek arabalar ile kamyon, kamyonet, kamyonet kümesinde yer alan arazi taşıtları ve motosikletlerin, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı ve Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı tarafından münhasıran ulusal savunma ve iç güvenlik gereksinimlerinde kullanılmak üzere birinci iktisabı ÖTV’den müstesna tutulacak. İlgili kuruluşların muhtaçlıklarını karşılayacak nitelikte yerli üretimi bulunmayan hafif ticari taşıtlar da karar kapsamında yer alıyor.

Kanun’un II sayılı listesindeki mallar için oranlar ile bu oranlara temel Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahlarının alt ve üst hudutlarını 3 katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, bu hudutlar içinde kalmak kuralıyla binek arabalar ve temel prestijiyle insan taşımak üzere imal edilmiş steyşın vagon ve yarış otomobilleri dahil öteki motorlu taşıtların motor silindir hacmi, menzilleri ve batarya kapasiteleri için de farklı oranlar belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

Bazı fosil yakıtla çalışan binek arabalar ile hem fosil yakıt kullanan hem de elektrik motoru bulunan birtakım hibrit arabaların ÖTV matrah eşiklerinde ve oranlarında değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, motor silindir hacmi ve elektrik motor gücüne nazaran alınacak ÖTV oranları, yüzde 80 ile yüzde 220 ortasında değişecek.

Kamyonet cinsi araçlardan arazi taşıtı sınıfında olan ve azami yük kütlesi 3 bin 500 kilogramı geçmeyen arazi taşıtları için ÖTV oranı yüzde 50 olarak uygulanacak.

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yapılan değişiklik kapsamında ise dağıtıcılar, rastgele bir dağıtıcıdan toptan LPG ticareti kapsamında LPG satın alabilecek fakat bu LPG’yi öteki bir dağıtıcıya satamayacak. Bu karar 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Genel Şurada kabul edilen önergeye nazaran, depolama tesislerinde boş kapasite bulunan depolama lisansı sahipleri, depolama taleplerini, lisans sahibinin tesisine, depoladığı LPG’ye yönelik olarak bozucu yahut risk artırıcı olumsuz tesirleri olmaması şartıyla karşılamakla yükümlü olacak. Yükümlülüklere ait unsur, yöntem ve asıllar Güç Piyasası Düzenleme Kurumunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Depolama faaliyetlerine ait tarifeler, lisans sahiplerince hazırlanarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu onayının akabinde uygulanacak. Şura, tarife onay istemlerini müracaat tarihini takip eden 30 gün içerisinde karara bağlayacak. Bu tarifelere ait prensip, yöntem ve temeller Kurumca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Bu karar kapsamında depolama lisansı sahibi şirketler tarafından hazırlanacak birinci tarife teklifleri en geç 1 Aralık 2025’e kadar Kuruma sunulacak.

Dağıtıcıların, “herhangi bir dağıtıcıdan toptan LPG ticareti kapsamında LPG satın alabilmesi lakin bu LPG’yi öbür bir dağıtıcıya satamaması” kararına alışılmamış davranmaları halinde idari para cezası uygulanacak. Birebir kararlara karşıtlığın, lisans sahibi tarafından 2 yıl içerisinde tekrar edilmesi halinde ise dağıtıcı lisansı iptal edilecek. Bu karar, 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.

YATIRIM TEŞVİKLERİ

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliğe nazaran, verimli yatırımların teşvik edilmesi maksadıyla indirimli kurumlar vergisi, indirim hakkının kullanılabileceği birinci hesap periyodundan itibaren en fazla 10 hesap periyodu boyunca ve yüzde 60 oranında uygulanacak lakin yarar bulunmasına karşın yararlanılmayan yatırıma katkı meblağları müteakip devirlerde dikkate alınmayacak.

Hükmün uygulamasında yatırıma katkı meblağı, indirimli kurumlar vergisi uygulanarak tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların devletçe karşılanacak fiyatını, bu fiyatın yapılan toplam yatırıma bölünmesiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını söz edecek. Yatırımın tamamlanması kuralıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanarak yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı fiyatı, yatırımın tamamlandığı hesap periyodunu izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu kararlarına nazaran bu yıllar için belirlenen yine değerleme oranında artırılarak dikkate alınacak.

Cumhurbaşkanı, istatistiki bölge üniteleri sınıflandırması ile kişi başına düşen ulusal gelir yahut sosyoekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak vilayetleri ve ilçeleri gruplandırmaya ve bu kümeler, Gökçeada ve Bozcaada’da yapılan yatırımlar, bölümler, teknoloji alanları, AR-GE yahut tasarım faaliyetleri, sanayi bölgeleri, kültür ve turizm müdafaa ve gelişim bölgeleri yahut oluşturulacak teşvik programları prestijiyle teşvik edilecek yatırım mevzularına ait yatırım ve istihdam büyüklüklerini ve bu yatırımlar için yatırıma katkı oranını yüzde 50’yi geçmemek üzere belirlemeye yetkili olacak.

Yatırım teşvik dokümanı kapsamında bu karara nazaran hesaplanacak yatırıma katkı fiyatına mahsuben, toplam yatırıma katkı fiyatının yüzde 50’sini ve hak edilen yatırıma katkı fiyatını geçmemek üzere; indirim hakkının kullanılabileceği birinci hesap devri dahil dördüncü hesap periyodunun sonuna kadar kurumun başka faaliyetlerinden elde edilen karlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı fiyatını kısmen kullandırma, bu oranı sıfıra kadar indirme; yatırım harcamaları içindeki arsa, bina, kullanılmış makine, yedek kesim, yazılım, patent, lisans ve “know-how” bedeli üzere harcamaların oranlarını başka ayrı yahut topluca sonlandırma yetkisi Cumhurbaşkanı’na veriliyor. Ayrıyeten Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamındaki proje bazlı yatırımlar için müddetleri ve oranı artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.

Bu karar, 16 Haziran 2025’ten evvel başvurusu yapılmış ve reddedilmemiş olanlar hariç, yayımı tarihinden itibaren alınan yatırım teşvik dokümanlarına uygulanmak üzere düzenlemenin yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

AR-GE VE DAYANAK ÇALIŞANINA YÖNELİK İSTİSNA TUTARLARI

Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’da yer alan gelir vergisi stopajı teşvikine yönelik kararda değişikliğe gidiliyor. Buna nazaran, Kanun kapsamındaki AR-GE ve takviye çalışanı ile belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde çalışan tasarım ve takviye işçisinin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri fiyatlarının, brüt taban fiyatın 40 katını aşmayan kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95’i, yüksek lisanslı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90’ı ve öbürleri için yüzde 80’i verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilerek terkin edilecek. Ayrıyeten Kanun kapsamındaki her türlü AR-GE ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ait düzenlenen kağıtlardan alınan damga vergisine yönelik istisna meblağı, brüt minimum fiyatın 40 katını aşmayacak.

Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun’daki değişiklikle ise kamu çalışanı hariç olmak üzere araştırma altyapılarında çalışan AR-GE ve takviye çalışanının bu misyonlarıyla ilgili fiyatları için gelir vergisine ve bu kapsamda düzenlenen kağıtların damga vergisine yönelik istisna meblağı, brüt minimum fiyatın 40 katını aşmayacak.

AR-GE ve dayanak çalışanına yönelik istisnalara ait kararlar, düzenlemenin yayımını izleyen ayın başında yürürlüğe girecek.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Araştırma, Geliştirme, Yenilikçilik ve Girişimcilik Faaliyetlerinin Karşılanması Hakkında Kanun Kararında Kararname’ye eklenen hükme göre, Türkiye Uzay Ajansı Başkanlığına uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri faaliyetlerine ait vazifeleri kapsamında yürüttüğü çalışmalara yönelik bütçe ile tahsis edilen ödeneklerden 31 Aralık 2025’e kadar ilgili hizmetleri gerçekleştirmek üzere Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na ödeme yapmaya Sanayi ve Teknoloji Bakanı yetkili olacak.

DÜZENLEMEYE 5 YENİ UNSUR İHDAS EDİLDİ

TBMM Genel Konseyinde düzenlemeye 5 yeni husus ihdas edildi.

Buna nazaran, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Alanında Birtakım Mali Kararlar Hakkında Kanun’da değişiklik yapılacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, mevzuattan kaynaklanan ve taşrada yürütülmesi gereken misyonlarını Bakanlık bağlı ve ilgili kuruluşlarının taşra teşkilatları aracılığıyla yürütebilecek.

İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Yasa kapsamındaki bildirimlerin personelin kabul etmesi ve iş akdinin feshi sonucunu doğuracak bildirimler hariç tutulması şartıyla kayıtlı elektronik posta sistemi üzerinde de yapılabilmesi ve yapılan bildirimlerin yazılı/ıslak imzalı üzere hukuken geçerli sayılması karar altına alındı. Bu karar 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Türkiye İş Kurumu Kanunu’nda yapılan değişiklikle işgücü piyasasına ait tüm açık iş bilgilerinin tek bir ulusal sistemde toplanması ve izlenmesi amaçlanıyor. Buna nazaran, özel istihdam ofisleri, yayımladıkları açık iş ilanlarını ve açık işlere yönlendirdikleri şahıslara ait bilgileri elektronik ortamda İŞKUR’a bildirmekle yükümlü olacak. Bu düzenleme 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Düzenlemeye eklenen bir öteki karara nazaran ise ilgili kararda yer alan açık iş ilanları ile açık işlere yönlendirilen bireylere ait dataları Kurumca belirlenen mühlet, format ve temellere nazaran bildirmeyen özel istihdam ofisleri ihtar edilecek. İhtara karşın 7 gün içinde bildirimde bulunmayanlara 136 bin 190 lira, fiilin bir yıl içinde tekrarı halinde 272 bin 380 lira idari para cezası verilecek.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle mülga kanunlar ile toplumsal güvenliğe dair başka kanunlar kapsamında Toplumsal Güvenlik Kurumuna yapılması öngörülen müracaatların yurt dışından da yapılabilmesine imkan sağlanacak. Buna nazaran, kelam konusu müracaatlardan Bakanlıkça uygun görülenler yurt dışında çalışma ve toplumsal güvenlik müşavirlik yahut ataşelikleri vasıtasıyla alınabilecek.

Öte yandan, düzenlemeden Özgür Bölgeler Kanunu’nda değişiklik öngören ve özgür bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin gelir yahut kurumlar vergisinden müstesna olacak çıkarlarına yönelik karar çıkarıldı.

Genel Şurada düzenlemenin kabul edilmesinin akabinde TBMM Başkanvekili Tekin Bingöl, gündemdeki hususların tamamlanması nedeniyle birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.

İlgili Makaleler