Tapu sahipleri dikkat! 1.5 ay vakit kaldı! Müracaat yapmayan hakkını kaybedecek

İlk olarak 2023 yılında duyurulan ve işlenmeyen tarım yerlerinin ziraî faaliyetler için kullanılmasını amaçlayan uygulama 1 Eylül prestijiyle hayata geçiyor. 

TAPU SAHİBİNİN İSTEĞİ ARANMAYACAK!

Buna nazaran 2 yıl boyunca üst üste ekilip biçilmeye topraklar, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tapu sahibinin isteği aranmaksızın üçüncü şahıslara kiralanacak.

KİRALAMA BEDELİ HAK SAHİBİNE ÖDENECEK

Tarımsal üretimi desteklemek maksadıyla hayata geçirilen uygulama ile kiralanan yerlerden elde edilecek gelirler rastgele bir kesinti olmaksızın tarla sahibinin hesabına aktarılacak.

1 EYLÜL’DE BAŞLIYOR

Bakanlıktan yapılan açıklamada arazi tespitinde, bölgelerin hasat devrine de bakılarak 1 Eylül’den 31 Ağustos’a kadarlık müddetin dikkate alınacağı belirtilirken, 2025 yılına ait listenin 1 Eylül prestijiyle yayınlanması bekleniyor.

‘KİRALAMA DÖNEMLİK OLACAK’

Peki düzenlemede ayrıntılar neler? 1 Eylül sonrası süreç nasıl işleyecek? Kira bedeli nasıl belirlenecek? 2 yıl boyunca atıl kalmış yeri bulunan vatandaşlar için yaklaşık 1.5 aylık bir vakit kaldı. Toprağını kiraya vermek istemeyen tapu sahipleri ne yapmalı? Kiralamadan muaf tutulabilirler mi? Bahisle ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye pahalandıran Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu tabirleri kullandı: “Mülkiyeti gerçek ve hukuksal bireylere ilişkin olan ve üst üste 2 yıl işlenmeyen tarım yerlerinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tarımsal amaçlı olarak dönemlik kiraya verilmesine ait düzenleme yapıldı.

‘ARAZİYE İKAMETİ YAKIN OLANLARA ÖNCELİK VERİLECEK’

Bu yerlerle ilgili birtakım kriterler belirlendi. Üst üste 2 yıl boyunca arazinin işlenmemesi, arazinin vasfının değiştirilmemesi, kiralayan tarafından ziraî üretimde kullanılması kuralları var.

Kiralamanın öncelikli olarak tarım yerinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına yapılması belirlendi.

KİRA BEDELİ NASIL BELİRLENECEK?

Düzenlemede kira bedelinin kurul tarafından takdir edilmesi ve kiranın rayiç kira bedelinden düşük olmaması belirlendi. Rayiçlerin tespitiyle ilgili Arazi Tespit Kurulu oluşturulacak. Bu komite kıymetleri belirleyecek. Kurul içerisinde vilayet müdür yardımcısı, şube müdürü, varsa ilçe müdürü üzere toplam 5 asil, 2 yedek üyeden oluşan bir küme olacak.

KİRALANACAK TOPRAKLAR NASIL BELİRLENECEK?

İşlenmeyen tarım topraklarının tespitinde aslında 1 Eylül tarihinden başlamak kaydıyla hasat periyodu de dikkate alınarak en geç takip eden yılın 31 Ağustos’una kadar olan müddetler dikkate alınıyor. Kadastro, tapu dataları, uydu imgeleri, coğrafik bilgi sistemleri ve yerinde yapılacak denetimlerle işlenmeyen topraklar tespit edilip bu datalar Bakanlığa veriliyor.

Ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller olması lazım, ziraî üretim yapılacak parsellerin komite tarafından tespiti kıymetli. Bu noktada arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ekonomik açıdan verimli değilse o yıl için kiralama süreçlerine dahil edilmeyebilir.

KİRALIK YERLER NASIL DUYURULACAK?

Kira bedelleri rayiçlerden belirlenecek. Aslında il müdürlüğü internet sayfasında ve elektronik ortamda hangi toprakların kiralanacağına ait mutlaklaşan listeler 7 gün müddet ile ilan edilecek.

KİRALAMAK İSTEYEN BAŞVURUYU NASIL YAPACAK?

İlan edilen tarım yerlerini kiralamak isteyenler bir talep formu dolduracak ve vilayet müdürlüklerine müracaat yapacaklar. Kiralama müracaatları Tarım Yerleri Kıymetlendirme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden gerçekleştirilebilecek.

Bir yere birden fazla talep varsa en yüksek teklifi verene, orada ikamet eden ya da sivil toplum, meslek odalarından talep çıkmazsa öncelikli kümeler dışında istekli çıkması halinde onlardan birine de kiralama yapılabilecek.

‘KİRACILAR ZİRAÎ DAYANAKLARDAN FAYDALANABİLECEK’

Tarım toprakları kontrat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde arazi teslim tutanağı ile kiracıya teslim edilecek. Kiracılar bu yerlerle ilgili varsa ziraî takviyelerden faydalanabilecekler.

ARAZİ SAHİBİ BULUNAMAZSA ÖDENEN KİRALAR NE OLACAK?

Kira bedelleriyle ilgili kısımlar arazi sahibine ödenecek. Şayet kendilerine ulaşamazlarsa Bakanlık bu bedelleri kamu bankalarında mevduat hesaplarına nemalandıracak daha sonra hak sahiplerine hisseleri oranında dağıtacak. 

İLK KİRALAMALAR NE VAKİT OLACAK? 

Üst üste 2 yıl işlenmeyen yerlere ait listenin 1 Eylül 2025 tarihinde ilana çıkması ve birinci kiralamaların 16 Ekim 2025 tarihinde yapılması planlanıyor. İşlenmeyen tarım yerlerinin birinci listesi aslında 30 Eylül 2024’te ilana çıktı. Bunlara ait itiraz mühletleri ve benzerleri de yayımlandı. 

Malikler kendi vilayetlerindeki tarım vilayet müdürlüklerinin web sitesindeki duyuru sayfalarından listeleri görebilirler. Bu kapsamda dikili ve örtüaltı tarım yerleri kiralama süreçleri kapsamına alınmıyor. Ziraî üretim için ekonomik olmayan yerlerin durumu tutanak altına alınıyor ve o yılki kiralama süreçlerine dahil edilmeyebiliyor. 

Kira bedeli kurul tarafından belirlenecek lakin o bölgede rayiç belirlenirken emsal olarak kullanılmak üzere benzeri özellikte ve tıpkı yerleşim yerinde bulunan en az 3 kiralanmış tarım yerinin tespit edilerek rayiç tespitinde kullanılması bedellendiriliyor. 

ARAZİ SAHİBİ KİRALAMA YAPMAK İSTEMEZSE NE OLACAK? 

Eğer kiralanan tarım topraklarının maliklerinden rastgele biri üretim yapacağına dair bir müracaat yapmazsa bu yerler üst üste 2 yıldır işlenmeyen tarım toprağı listesine eklenecek. Kiracılar da ziraî dayanaklardan faydalanabilecek. 

Yani listelere itiraz yapılabilir fakat bununla ilgili ilan mühleti içerisi içerisinde yazılı olarak ilgili vilayet yahut ilçe müdürlerine bunu yapmak lazım. Listeler ekim ayının birinci haftası içerisinde askıya çıkarılıyor. Bu süreyi şahısların kaçırmaması gerekiyor. Bununla ilgili Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüklerinden bu tıp arazi sahipleri listeleri görebilir ve süreçleri takip edebilirler.”