Güç ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler TBMM Genel Şurasında

TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Alışılmış Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı, AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank, milletvekillerinin kanun teklifi üzerinde sorularını yanıtladı.

Türkiye’de güç ve maden bölümünün gereksinimlerini giderecek halde bir düzenleme hazırlamaya çalıştıklarını belirten Varank, “‘Bu kanun ne getiriyor?’ derseniz, öncelikle bu kanun, yenilenebilir güç yatırımlarının hızlandırılmasını getiriyor. Bunu söylerken hicap ederek söylüyorum. Türkiye’de bir yenilenebilir güç yatırımı yapmak isterseniz, müsaade süreçleri 4 ila 5 yıl sürüyor. Hiçbir yatırımcı, 4-5 yıl süren süreçlerle yatırım yapmaz. O yüzden bunların hızlandırılmasına dönük burada unsurlarımız var.” diye konuştu.

“Bunları yaparken Çevresel Tesir Değerlendirmesinin (ÇED) de hızlandırıldığına” dair argümanlar olduğunu aktaran Varank, düzenlemede bu türlü bir konunun olmadığını, yalnızca ilgili kurumların görüş vermesi sürecinin hızlandırılmasının yer aldığını belirtti.

Varank, “zeytin ağaçlarının taşınması”na ait tenkitlere vurgu yaparak, “Bir ziraat mühendisi profesörü getiriyoruz, diyor ki ‘zeytin ağacı taşınır’, buradan arkadaşlarımız diyor ki ‘hayır, taşınmaz’. Ziraat profesörüne, bu dalda bu işi yapanlara inanmayacağız, kendi heva ve hevesimize mi inanacağız? Türkiye’de 100 milyon zeytini, 200 milyona çıkartan iktidar biziz. Biz zeytin düşmanı değiliz.” biçiminde konuştu.

“O SALONDA DA BİZ O ÇALIŞMAYI YAPABİLİRDİK AMA NİYET BAŞKAYDI”

Komisyon Başkanı Varank, “kanun teklifinin kurul görüşmelerinde çalışma ortamı bulunmadığı” argümanlarının lisana getirildiğini anımsatarak, şu tabirleri kullandı:

“Komisyonun başlangıcında komite salonunun kapısında fiziki olarak durdurulmaya kalkışıldım ve maalesef arkadaşımızı zorla kapının önünden çekmek mecburiyetinde kaldık. Bu türlü bir ortamda ‘çalışma imkanı yoktu’ diye söylüyorsanız, aslında fiziki olarak önümüzü kesen arkadaşlara öncelikle kelam söylemeniz gerekir. Kurul salonunda kurul üyesi milletvekili arkadaşlarımızın yerlerine kurul üyesi olmayan arkadaşlar oturdular ve ısrarla kalkmadılar. Her biri milletvekili arkadaşımız, 3-4 danışmanını içeri sokarak, kayıt yaptırmak, telefonla görüntü çektirmek için salonu doldurdular ondan sonra da ‘burada çalışma imkanı yoktu’ dediler. O salonda da biz o çalışmayı yapabilirdik fakat niyet diğerdi. Siz de fiziki olarak o ortamı bozabilmek için elinizden geleni yaptınız. Onun için burada kurul liderinin bir kabahati yok. Şayet konuşacaksak, bir kurul liderinin, TBMM üyesi bir arkadaşınızın önünün fiziki olarak kesilmesinin ne kadar yanlış olduğunu konuşmalısınız diye düşünüyorum.”

DEM Parti Küme Başkanvekili Sezai Temelli, “toplumun isteğinin olmadığı bir şey üzerinden kanun yapıldığını” öne sürdü.

CHP Küme Başkanvekili Murat Buyruk ise zeytin ağaçları kesilerek elektrik üretimi yapılmasında kamu faydası görmediklerini söyledi.

“ÜLKENİN ÇIKARI NE OLACAK?”

Kanun teklifi üzerinde kelam alan Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, teklifin hususlarının hukuk devleti unsurlarıyla bağdaşmadığını, etraf hakkını zayıflattığını ileri sürdü.

İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, düzenlemeyle devlet ormanlarında madencilik faaliyetlerinin yürütülmesine ait müsaade süreçlerinde etrafın tahrip edilmesi istikametinde esaslı bir değişikliğe gidildiğini savundu.

Kanun teklifiyle Orman Genel Müdürlüğünce ormanlık alanlara bedelsiz olarak müsaade verilmesinin adeta mecburî hale getirildiğini argüman eden Kocamaz, bu müsaadelerin yatırımcılara devredilerek özel şirketlerin devlet ormanlarında hak sahibi olabilmesinin mümkün kılındığını öne sürdü.

MHP Yozgat Milletvekili İbrahim Ethem Sedef, düzenlemenin temel gayesinin, madencilik faaliyetlerinin etrafa hassas, insan sıhhatini gözeten, türel garantiye kavuşmuş, verimli ve sürdürülebilir formda yürütülmesini sağlamak olduğunu söyledi.

Sedef, bu doğrultuda madencilik yapılan alanların rehabilitasyonuna ait kararlar getirildiğini, müsaade süreçlerine yönelik öngörülebilirliğin artırıldığını, arama ve işletme faaliyetlerinin daha nitelikli metotlarla gerçekleştirilmesinin teşvik edildiğini belirtti.

DEM Parti Tunceli Milletvekili Ayten Kordu, köylü ve çiftçilerin kanun teklifine ait hiçbir teklifinin dikkate alınmadığını öne sürdü.

CHP Denizli Milletvekili Erdem Arpacı, kanun teklifinin “kimsenin içine sinemeyeceğini” savunarak, “Siz doğayı, yeşili, zeytini, arıyı, balı, kovanı, Muğla’nın su kaynaklarını, tam 26 mahalleyi, köyü, insanı fakat en çok da geleceğimizi veriyorsunuz, karşılığında ne alıyorsunuz? Nedir bu kömürün iktisadi bedeli? Ülkenin yararı ne olacak? Bunları tesir tahlilinde göremedik.” tabirlerini kullandı.

“BU ZEYTİN AĞAÇLARI DÜZENLEME UYARINCA KESİLMEYECEK, TAŞINACAK”

AK Parti Konya Milletvekili Mustafa Hakan Özer, Türkiye’nin, güç bağımlılığını azaltmak gayesiyle son yıllarda değerli çalışmalar yaptığını belirtti.

Özer, 3 sondaj, 2 sismik araştırma gemisiyle, Karadeniz’de birinci kere 785 milyar metreküp doğal gaz keşfi yapıldığını ve çıkarılmaya başlandığını tabir ederek, “Gabar’dan günde 80 bin varil petrol çıkarıyoruz. Akkuyu Nükleer Güç Santrali tam kapasite faaliyete geçtiğinde muhtaçlığımız olan elektriğin yüzde 10’unu buradan karşılamış olacağız. Ayrıyeten son yıllarda yapılan yatırımlar sonucunda 2024 sonu itibarıyla ülkemizin toplam kurulu gücünün yüzde 60’ı yenilenebilir güç kaynaklarından oluşmaktadır. Tüm bu eforlara karşın Türkiye’nin güç ithalatı 2024 sonu prestijiyle 65,5 milyar dolardır. Bir diğer deyişle güç ithalatımız olmasa, Türkiye bir o kadar dış ticaret fazlası olan bir ülke pozisyonundadır.” diye konuştu.

Kanun teklifinin zeytinliklerin taşınmasıyla ilgili kararına işaret eden Özer, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bir sefer daha hatırlatmak isterim ki, iktidara geldiğimizde Türkiye’deki zeytin ağacı sayısı 100 milyon civarındayken, bugün sahip olduğumuz zeytin ağacı sayısı 205 milyonun üzerindedir. Ayrıyeten teklif edilen hususun koordinatlarında bahsi geçen zeytin ağacı sayısı, Muğla’daki zeytin ağacı sayısının binde 4’ü, Türkiye’deki zeytin ağacı sayısının on binde 4’üdür. Kaldı ki bu zeytin ağaçları düzenleme uyarınca kesilmeyecek, taşınacak, taşınamayanlar için eş paha büyüklükte alan tesis edilerek, tüm bu yapılan işlerin masrafı, madencilik faaliyetinde bulunanlar tarafından karşılanacaktır. Kelam konusu alanların rehabilitasyonu için ise ruhsat sahiplerinden, ruhsat bedelinin 2 katı tahsil edilecek ve madencilik faaliyeti biten alana, en az tıpkı sayıda zeytin ağacı dikilerek, alan tekrar zeytinliğe dönüştürülecektir.”

AK Parti’li Özer, kelam konusu santrallerde yaklaşık 5 bin kişinin direkt istihdam edildiğini, dolaylı faaliyetlerle 15 bin şahsa iş ve aileleriyle birlikte 60 bin şahsa yarar sağlandığını kaydetti.

Genel Konseyde teklifin birinci kısmında yer alan hususların görüşmelerine geçildi.