Kültür yolu Bursa’ya uzandı
Melisa Vardal- Bursa’nın sokakları 6 Temmuz’a kadar açık-hava müzesi kimliğine bürünüyor. Kentin hanları, hamamları ve çağdaş sanat yerleri, 71 noktada yaklaşık 600 aktiflikle tarih ve çağdaş sanatı tıpkı rotaya dizen Kültür Yolu Festivali’nin omurgasını oluşturuyor. Şenlikte bir yanda Bursa’nın yetiştirdiği aydınlar, sanatkarlar ve ustalarla mahallî hafıza canlanırken öte yanda Pablo Picasso’nun özgün yapıtları, yeni medya sanatı kente üniversal bir soluk katıyor. Kent belleğinin sembollerinden 15. yüzyıl yapıtı Koza Han, ipek ticaretiyle yazılan yüzyıllık öyküsünü bu defa “Bir Sevdadır İpek, İpeği İpek ile Anlattık” başlıklı stantla anlatıyor. Hanın taş avlusunda sergilenen, ipek kumaş üzerine basılmış fotoğraflar tıpkı kozanın kozaya, kozanın ipeğe dönüşümü üzere, ipekböceğinin tüm hayat evrelerini ziyaretçiye ilmek ilmek gösteriyor.
Elbet bir gün
Müzenin giriş katında yer alan “Zeki Müren Şüphesiz Bir Gün Buluşacağız” sergisi, sanatkarın sahne kimliğini tüm ışıltısıyla gözler önüne seriyor. Müren’in taşlı ayakkabılarından payetli ekiplerine, özel dikim pantolonlarından sahneye çıkarken giydiği ceketlere kadar pek çok özgün kostüm cam vitrinlerde sergileniyor. Fakat standın dikkat çeken yanı sadece kostümler değil, Zeki Müren’in elleriyle şekillenen ve Uludağ lalelerinden esinlenerek tasarlanan bir ceketin “dile gelmesi”. Stantta yer alan QR kod sayesinde ziyaretçiler ceketin öyküsünü kumaşın ağzından dinleyebiliyor. Ceket ziyaretçisine şöyle sesleniyor: “Camın gerisinde beni gördüğünde bir an dur ve hatırla Zeki Müren’in sahnede açtırdığı o eşsiz Uludağ lalelerini…”
‘Köylü ressam’
Bursa Kent Müzesi’nin ikinci katında açılan İbrahim Balaban standı Anadolu’nun fakir topraklarından filizlenen bir kıssayı tekrar gün ışığına çıkarıyor. Stant, sanatkarın cezaevinde başlayan resim seyahatini, Nâzım Hikmet’le kurduğu usta-çırak alakasını ve taşra gerçekliğini tuvallerine nasıl taşıdığını gözler önüne seriyor. Ziyaretçiyi Balaban’ın 1950’li yıllarda Bursa Cezaevi’nde geçirdiği periyoda götüren stantta, evvel müellif Orhan Kemal’le birebir koğuşu paylaşan sanatkarın, kısa mühlet sonra Nâzım Hikmet’le yollarının kesiştiği anlatılıyor. Nâzım Hikmet, Balaban’ı cezaevi berberhanesine yönlendiriyor; burada yaptığı birinci portrelerden biri de şairin kendisi oluyor. Ressamın yeteneğini fark eden Nâzım Hikmet, ona boya, fırça ve kâğıt temin ederek sanatsal seyahatini destekliyor. Stantta, ressamın “Ekin Biçenler”, “Boyundurukta Öküzler” ve “Tahta Biçenler” üzere toplumcu gerçekçiliğin izlerini taşıyan yapıtlarının yanı sıra periyoda ışık tutan evrak ve efemera da yer alıyor. Orhan Kemal’in Balaban’a ithafla imzaladığı “Kardeş Payı” kitabı çabucak yan vitrindeki sanatkarın kendi fırçaları, boya paleti ve tüpleri ile birlikte sergileniyor.
Barış güvercini
Bursa Kültür Yolu Şenliği kapsamında Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi Dokumacılık Sanayi Müzesi fuar alanında kapılarını açan “Pablo Picasso: Yaratılış Her Şeydir” standı, sanatkarın yaratım cihanına ışık tutuyor. Tamamı özgün 74 yapıtın yer aldığı stantta, Picasso’nun gravür, çizim, poster ve litografilerinden oluşan seçkinin en dikkat çeken yapıtlarından biri de Picasso’nun 1962’de Moskova’daki Dünya Genel Silahsızlanma ve Barış Kongresi için hazırladığı “Colombe de l’Avenir / Geleceğin Güvercini”. Kırılmış silahların üzerinde süzülen bir güvercin ve sarı güneşle barışı simgeleyen eser salondan yükselen bir barış daveti niteliği taşıyor. Müzede ayrıyeten “Köklere Seyahat Dijital” sanat standı, “Eskizden Piksele”, “Adil-i Mutlak” ve “Şehzadeler Sultanlar Oyuncak” stantları de ziyaret edilebiliyor.
