Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan NATO tepesinin akabinde Gazze daveti: Bebekler öldürülürken susulmaz
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – Lahey’deki NATO Zirvesi’nin akabinde basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, soruları da yanıtladı. Erdoğan, özetle şunları söyledi:
PARMAKLA GÖSTERİLİYORUZ: Kurul oturumunda savunma harcamalarımızı 10 yıllık bir müddette gayri safi yurt içi hasılalarımızın yüzde 5’i seviyesine çıkarmayı kararlaştırdık. Türk savunma endüstrinin son yıllarda yaptığı büyük atılım dünyada parmakla gösterilmektedir. Savunma harcamalarımız hali hazırda evvelki tepelerin maksadı olan yüzde 2 düzeyinin üstündedir. Mevcut altyapı ve savunma sanayi yatırımlarımız, inovasyona ayırdığımız kaynaklar ve memleketler arası gayretlerimiz itibariyle yüzde 5’i yakalamaya en yakın ülkelerdeniz.
ENGELLER KALKMALI: Müttefikler ortasında karşılıklı anlayış ve işbirliğinin içtenlikle tesis edilmesi de gerekiyor. Müttefikler ortasındaki savunma sanayi eserlerinin ticaretindeki pürüzlerin amasız, fakatsız kaldırılmasına yönelik anlayışın ittifak dokümanlarına yansıtılmasına öncülük ettik.
AVRUPA’NIN MENFAATİNE: AB’nin savunma ve güvenlik alanındaki teşebbüslerinin NATO’yu tamamlayıcı nitelikte olması gerektiğinin altını çizdim. Bilhassa üye olmayan müttefiklerin birliğin savunma sanayi teşebbüslerine tam olarak dahil edilmesinin tüm Avrupa’nın menfaatine olacağını vurguladım.
İNSANİ TRAJEDİ: Gazze’de Filistin halkına yönelik olarak 2 yıla yaklaşan mezalime bir sefer daha dikkat çekiyorum. İsrail’in engellemeleri ve akınları sebebiyle Gazze’deki insani trajedi insani felakete dönüşmüş durumda. Vicdan sahibi hiçbir insan bu türlü bir vahşete sessiz kalamaz. Bebekler uyurken susulur. Bebekler öldürülürken susulmaz. Buradan insan hayatına paha veren herkesi zulme karşı seslerini yükseltmeye çağırıyorum.
İKİ DEVLETLİ TAHLİL: Bölgedeki tüm ülkeler üzere İsrail’in de güvenliği komşularının istikrarından huzurundan ve refahından geçmektedir. Yaşananlar 1967 hudutları temelinde coğrafik bütünlüğü haiz iki devletli tahlilin kaçınılmaz olduğunu bir kere daha bizlere hatırlatmaktadır.
TARAFLAR ŞARTSIZ UYMALI: İsrail ile komşumuz İran ortasındaki ateşkesi memnuniyetle karşılıyoruz. Pahalı dostum Trump’ın davetine tarafların şartsız uymalarını bekliyoruz.
Zirvede ikili temaslar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Zirvesi’nin gerçekleştirildiği World Forum’a gelişinde, mesken sahibi Hollanda Başbakanı Dick Schoof ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte tarafından karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Türkiye’nin satın almak istediği Eurofighter uçaklarının üretimini gerçekleştiren konsorsiyumda yer alan İngiltere’nin Başbakanı Starmer ile Almanya’nın Başbakanı Merz’in yanı sıra, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Hollanda Başbakanı Schoof ve Romanya Cumhurbaşkanı Nicuşor Dan ile görüştü.
Merz’den Rusya ricası
Almanya Başbakanı Merz ile görüşmesinde Türkiye’nin AB ile ilgileri ilerletmekte kararlı olduğunu belirten Erdoğan, benzeri bir yaklaşımın AB tarafından da beklendiğini kaydetti. Merz ise “Ukrayna’da barışçıl tahlil bulunabilmesi ismine, Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan, Rusya üzerinde nüfuzunu kullanarak Rusya Devlet Başkanı’nı müzakere masasına getirmesini istediğini” belirtti. LAHEY Milliyet
‘Duruşum belli’
TRUMP KİME NE SORACAĞINI BİLİR: Sayın Trump’la yaklaşık 1-1,5 saat kadar görüşmemizi yaptık. Görüşmemizde bilhassa de Gazze’nin kıyı uzunluklarının sizin tabir ettiğiniz halde kumarhaneler olması gündeme gelmedi. Bu bahiste duruşum belirlidir. Sayın Trump öyle akıllı bir insandır ki kime hangi soruyu soracağını da âlâ bilir ve bu türlü bir şey de aslında ortamızda geçmedi.
‘Trump âlâ niyetli’
F-35 KONUSU: Sayın Trump’la yaptığımız görüşmede doğal S-400’ü konuşmadık, bu gündemimizde değil, o iş bitmiş bir iş. F-35 konusunu natürel görüştük. F-35 konusunda da biz 1 milyar 300-400 milyon dolar üzere bir ödeme yaptık ve F-35’leri alma noktasında biz Sayın Trump’ın da iyi niyetli olduğunu gördük. F-16’larımızın külliyen bakım tamiri ve F-35’lerle ilgili de alımla ilgili çalışmalarımızı sorumlu olan arkadaşlarımız devam ettiriyorlar.
EUROFIGHTER’DA OLUMLU GELİŞME: EuroFighter konusunda gerek İngiltere gerek Almanya’yla görüşmelerimizi yaptık, yapıyoruz ve bu bahiste olumlu gelişmeler var.
Görüşmeye dünya basınından ilgi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın, NATO doruğu için gittikleri Lahey’de evvelki gün bir ortaya gelmesi, dünya basınında da büyük ilgi gördü. Görüşmeye ait haberlerde Türkiye-ABD ortasında iş birliğinin yakın devirde artabileceğine dikkat çekildi.
BLOOMBERG: Haberde başkanların iki ülke ortasındaki gergin alakalara son vermek hedefiyle bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Trump’ın uğraşlarıyla İsrail ve İran ortasında sağlanan ateşkesten duyduğu memnuniyeti lisana getirdiği aktarıldı.
LE MONDE: Fransa merkezli gazetede Erdoğan’ın, “Başkan Trump’ın eforları sayesinde İsrail ile İran ortasında varılan ateşkesten şad olduğunu ve bu durumun kalıcı hale gelmesini umduğunu” lisana getirdiği tabir edildi.
HINDUSTAN TIMES: Hindistan’ın önde gelen gazetelerinden Hindustan Times’ın haberinde de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İran ile İsrail ortasındaki ateşkesi memnuniyetle karşıladığı aktarıldı.
ARABNEWS: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Gazze’deki savaşın sona ermesi gerektiği iletisine yer verildi, Türkiye ve ABD ortasındaki iş birliğinin yakın devirde artabileceği belirtildi. Türkiye’nin Ukrayna savaşının bitmesi için ABD ile birlikte çalışabileceği kaydedildi.
YUNAN BASINI: Yunan gazetesi Real, iki önderin Gazze’deki insani dramın en kısa müddette sona ermesi ve Rusya-Ukrayna savaşının barışçıl bir tahlile kavuşması için yakın diyaloğun değerini vurguladığını kaydetti. Real, Türkiye ve ABD ortasındaki potansiyel ekonomik iş birliğine de dikkat çekti. Topontiki ise iki önderin görüşmesinde Türkiye ve ABD ortasındaki yeterli münasebetlerin geliştirilmesi istikametindeki kararlılığın lisana getirildiğini kaydetti, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Gazze ve Ukrayna’daki savaşları sona erdirmek için “yakın diyalog” davetinde bulunduğunu belirtti.
