İran’dan tam isabet! En büyük güçleri küme başlıklı füze: ‘Diğerlerine hiç benzemiyor’
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – İran’ın, İsrail’in akınlarına yanıt olarak başlattığı füze taarruzları, fırlatılan füzelerin sayısı birinci güne oranla azalmış olsa da devam ediyor. İran, 13 Haziran’dan bu yana İsrail’e farklı tiplerde 400’den fazla füze fırlattı. Füzelerin değerli kısmı, İsrail hava savunması tarafından hava imha edildi fakat isabet eden füzeler Hayfa ve Tel Aviv başta olmak üzere İsrail’in belli bölgelerinde önemli hasarlar oluşturdu. İran Sıhhat Bakan Yardımcısı Abdurrahman Rustemiyan, İsrail’in İran’a ataklarında hayatını kaybeden sivillerin sayısının 430’a, yaralı sayısının ise 3 bin 500’e çıktığını söyledi. İsrail’e düşen İran füzeleri de en az 25 kişinin hayatını kaybetmesine ve çok sayıda kişinin yaralanmasına sebep oldu.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) İç Cephe Komutanlığı’ndan yapılan açıklamada, kelam konusu füzenin savaş başlığının yaklaşık 7 kilometre yükseklikte açıldığı ve en az 20 alt mühimmat saldığını belirtildi. İsrail medyasına nazaran, her biri yaklaşık 2,5 kilogram patlayıcı içeren alt mühimmatlar, yaklaşık 16 kilometre çapındaki bir alana dağıldı ve büyük hasara sebep oldu.
KÜME BAŞLIKLI FÜZE DE NEYİN NESİ?
İsrail’e atılan küme başlıklı füzenin çeşidi birinci etapta tam olarak belirlenemedi lakin 19 Haziran günü İran İhtilal Muhafızları Komutanlığı tarafından servis edilen ve İsrail’e yönelik füze atışlarını içeren görüntüde, Hürremşehr-4 füzelerinin bulunduğu görüldü. Hürremşehr-4 füzesinin, İran’ın elinde bulunan en gelişmiş füzelerden biri olarak bedellendiriliyor. Hürremşehr füzesinin birinci olarak 2017 yılında kamuoyuna açıklandığı, yaklaşık 2 bin kilometre menzile sahip sıvı yakıtlı orta menzilli bir balistik füze olduğu varsayım ediliyor. Füzenin, BM-25 Musudan olarak da bilinen Kuzey Kore’nin Hwasong-10 füzesinin bir varyantı olduğu düşünülüyor.
İran, 2017 yılından bu yana Hürremşehr füzelerinin farklı varyantlarını geliştiriyor. Bu kapsamda tanıtılan son füze, 2023 yılında kamuoyuna tanıtılan Hürremşehr-4 füzesi oldu. Son tanıtılan füzenin daha ağır savaş başlığı taşıyabildiği ve birden fazla, daha küçük savaş başlığı taşıyabileceği argüman edildi. İran’ın daha evvel Şahab-3 füzelerinde de küme başlıklar kullanıldığına ait manzaralar bulunuyordu. İsrail’e fırlatılan füzeler ortasında Şahab-3 füzesinin varyantları olan Emad ve Ghadr füzelerinin bulunduğu açıklanmıştı.
DAHA BÜYÜK ALANA TESİR ETTİ, İSABET ARTTI
Fırlatılan füzelerde küme başlıkların bulunması, İran balistik füzelerinin alan gayelerine isabet etme potansiyelini artırdı ve tek bir füzenin birebir anda maksat alabileceği genel alanı büyüttü. Bu tipte bir savaş başlığının kullanılması, İsrail hava savunma ögelerinin da atılan füzelere karşı koymasını zorlaştırdı. İran, şimdiye kadar İsrail’e yönelik misilleme taarruzlarında Siccil, Hacı Kasım, Hayber Şekan ve Fettah-1 başta olmak üzere birçok füze kullandı.
Hacı Kasım, Hayber Şekan ve Fettah-1 tipi füzelerin katı yakıtlı olduğu biliniyor. Katı yakıtlı füzeler, sıvı yakıtlı füzelere oranla daha süratli fırlatılabiliyor ve daha inançlı olarak bedellendiriliyor. Katı yakıtlı füzeler, ateşlemeden evvel yakıt almadığı için daha kısa müddette atışa hazır hale gelebiliyor ve bu sebeple evvelden tespit edilebilmesi sıvı yakıtlı füzelere oranla daha sıkıntı oluyor. İranlı yetkililer, bu üç füzenin füze savunma tedbirlerine karşı özel olarak tasarlandığını, füzelerin dalış kademesinde yüksek hareket kabiliyetine sahip olduğunu açıklamıştı. 2023 yılında tanıtılan Fettah-1, hipersonik füze olarak tanıtılmış ve İran, bu füzenin tanıtılmasıyla dikkatleri üzerine çekmişti.
‘DEMİR KUBBE’NİN TESİRİ YÜZDE 90’DAN 65’E DÜŞTÜ’
İran’ın gün gerçekleştirdiği füze taarruzlarında, İsrail’in hava savunma sistemi Demir Kubbe’nin aktifliği dikkat alımlı biçimde düştü. NBC News’e konuşan üst seviye bir eski İsrail istihbarat yetkilisine nazaran, sistem füzelerin sırf yüzde 65’ini engelleyebildi. Bu oran, bir evvelki gün yüzde 90’dı. Yetkili, İran’ın kullandığı yeni jenerasyon füzelerin hem daha süratli olduğunu hem de gelişmiş yönlendirme sistemleriyle maksatlara daha isabetli ulaştığını belirtti.
Aynı kaynak, İran’ın elinde hâlâ geniş bir füze stoğu bulunduğunu ve Tahran’ın “stratejik sabır” doktriniyle hareket ettiğini aktardı. Saldırıların bu kadar isabetli olmasının, İran’ın artık nicelik yerine nitelikli, yüksek hassasiyetli füzelere yöneldiğini gösterdiğini de doğruladı.
