Susuz köyün çilekleri! Yırtık kara lastik mesleğe bağladı: ‘En büyük kazancımız’
Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr – Ağrı’nın merkeze bağlı Hıdır Köyü’nde doğan Eren Oruç (41) ve Van’ın Muradiye ilçesinden Altun Oruç (37), mukadderatın Dağlıca’da kesiştirdiği iki öğretmen. 2014’te tanışıp 2015’te evlenen çift, köy okulunun lojmanına yerleşerek hayatlarını bu yüksek rakımlı, şiddetli coğrafyada birlikte örmeye başladılar. Artık biri 7, oburu 3 yaşında olan iki oğulları Toprak ve Tolga ile birlikte bu köyde büyüyorlar. Yalnızca çocuklarını değil, köydeki onlarca öğrenciyi de büyütüyor, hayata hazırlıyorlar.
‘KARI SOBADA ERİTİP SUYU KULLANMAK ZORUNDA KALMIŞTIK’
Göreve birinci başladıklarında köydeki en büyük sorun suydu. Yüksek rakımlı, dağlık bir bölgede yer alan Dağlıca’da suya ulaşmak neredeyse imkânsızdı. Köyde çeşme vardı lakin birçok vakit kalabalıktan yaklaşmak bile mümkün değildi. Köy çeşmesi çok ağır olduğu için gündüz gidip su alma talihimiz olmuyordu” diyen Eren Oruç, o günleri şöyle anlattı:
“Gece saat sekiz, dokuz üzere tekraren bidonlarla çeşmeye gitmek zorunda kaldım. Günlük bulaşık, çamaşır üzere işler için 1-2 kova suya mahkumduk. Kış aylarında ise kar toplayıp sobada eritip o suyu kullanıyorduk. Öbür dermanımız yoktu.”
Çözüm arayışına giren öğretmen çift, sonunda köy için bir sondaj kuyusu açtırmanın mümkün olduğunu öğrendi. Kolları sıvadılar, gerekli teşebbüslerde bulundular ve sonunda okulun bahçesine bir su kuyusu kazdırarak hem kendilerini hem öğrencileri bu zahmetten kurtardılar. “Okulumuz suya kavuştu. Artık ne biz gece su taşıyoruz ne de köy çeşmesi eskisi kadar kalabalık” diyen Oruç, bu tahlille yalnızca okulun değil, tüm köyün rahat bir nefes aldığını söyledi.
Üstelik köydeki tek sorun su da değildi. Köye birinci gittiğinde fark ettiği şeylerden biri elle sayılır kadar az ağaç olduğu ve kimsenin bostan ekmediği olmuştu. Öğretmen Oruç, sebebini sorduğunda ise “Doğal olarak su yok, burada kış ayları uzun meyve ve zerzevat yetişmesi kolay değil’ demişlerdi. Fakat aldığı yanıt Öğretmen Eren Oruç’u ve Altun Oruç’u yıldırmadı. İlkbahar geldiğinde tarım müdürlüğünden yaklaşık 300 tane ağaç getirtti. Bu ağaçları çocuklarla bir kısmını okul bahçesine, geriye kalanları köy mescidi ve köy halkına dağıtıp ektiler. Daha sonra bir traktör ile okul bahçesindeki atıl alanı, çocukların oyun alanlarını etkilemeyecek biçimde sürdüler. Köyde yaşayan yaşlılar ‘Hocam boşa uğraşıyorsun. Burada soğan, marul dışında bir şey yetişmez’ demişlerdi. Lakin Öğretmen Eren, “Olsun, deneyelim. Çıkmazsa denedik olmadı deriz” diyerek yoluna devam etti.
‘BİR ÖĞRENCİM DERSTE HİÇ ÇİLEK YEMEDİĞİNİ SÖYLEDİ’
Ve eforları nihayet sonuç verdi. Bahçelerinde birinci yıl yaklaşık 20 çeşit meyve zerzevat yetiştirdiklerini lisana getiren Oruç, “Bunların ortasında patlıcan, bamya, biber çeşitleri, fasulye, karpuz, kavun, havuç, çilek, salatalık, acur, yeşillik tipleri üzere birçok meyve zerzevat vardı. Toprak birinci kere ekildiği için ve yalnızca hayvansal doğal gübre kullandığımız için büyük randıman almıştık ve bunu az bir suyla damlama sulama ile başarmıştık” diyerek şu tabirleri kullandı:
“Tarımın en büyük katkısı öğrencilerimiz üretim şuuru kazanmaya başladı, köy halkı köyde kendi bahçelerine bostan ekmeye başladı. Sınıfta ders anlatırken çilekten bahsetmiştim ve bir öğrencimin çilek hiç yemediğini fark etmiştim, daha sonra ilkbahar bostanımıza çilek ektik ve çıkan birinci çilekleri ona ikram etmiştim. Bu anlatılmaz bir his. Biz öğretmenler aslında yalnızca ders anlatmıyoruz, tıpkı vakitte çocuklarımızı da tanıyoruz, gözlemliyoruz. Gayemiz onların hayatlarına dokunmak.”
‘İLK ZAMANLARDA KIZ ÖĞRENCİLERİN OKULU BIRAKTIĞINI GÖRDÜK’
Köye su geldi, tarıma başlandı lakin köydeki sıkıntıların gerisi arkası kesilmedi. Dış cephesi gri beton sıvalarla kaplanmış soğuk hissiyat yaratan bir okulla müsabakası Eren Oruç’un hayli canını sıkmıştı. Lakin koşarak yanına gelip sarılan çocukların gözlerinde renkleri, memnunluğu, ışıltıyı gördü. Onların daha uygun kurallarda, daha sıcak bir eğitim ortamında hoş bir eğitim almalarını sağlamam gerektiğini düşündü ve kolları sıvayıp okul duvarlarını renklendirmeye başladı.
Çocuklara hangi çizgi sinemaları sevdiklerini sorup onların sevdiği çizgi sinema karakterlerini duvarlara çizdi. Okul bahçesine çocuk parkı kurulması için müracaatlarda bulundu, park kuruldu, basketbol, voleybol, eski yazı tahtasından masa tenisi üzere birçok oyun alanı oluşturup çocukların eğlenerek, keyifli vakit geçirerek öğrenmelerini sağladı. Eren Oruç, “Çocuklar okulda kendilerinin kıymetli olduğunu, onlara bedel veren birilerinin olduğunu hissediyorlar. ‘Öğretmenim ileride okuyup düzgün beşerler olacağız, sizin üzere uygun bir öğretmen olup çocukların hayatına dokunacağız’ diyorlar. Çocuklar okula koşa koşa geliyorlar, derslerine daha çok çalışıyorlar” dedi.
Köyde ilk yılında birçok öğrencisinin okulu bıraktığını, bilhassa kız öğrencilerinin sayıca fazla olduğunu söyleyen Eren öğretmen yaşadığı bir anıyı şöyle anlattı:
“Bir cuma günü köy servisiyle köye giderken, öteki bir köye gidecek olan yaşlı bir amca, ‘Kızlar okumamalı’ diye servis sürücüsüne yakınıyordu. Bana döndü, ‘Doğru değil mi hocam?’ diye sorunca yaşlı amcaya, ‘Amca, eşini hastaneye götürünce bayan hemşire, bayan doktor istiyorsun. Peki sen karşı çıkarsan, başkaları karşı çıkarsa bu kızlarımız okumazsa nasıl olacak bu işler?’ dedim. Daha sonra çarşıda karşılaştık, ‘Hocam kusura bakma, meskende senden bahsettik. Çok haklıymışsın. Artık ben de torunlarımı okula göndereceğim, okuması için elimden geleni yapacağım’ demişti. Bu sebeple eşimle köyde konutlara konuk olduk, eğitimin değerinden bahsettik, anneleri ikna ettik, çocukların okuyup şuurlu olması gerektiğini, kendi ayaklarının üzerinde durabilmeleri için okumasının kaide olduğunu söyledik. Çocuklara takviye olduk, okulun imkanlarını artırdık. Aslında uygun niyetimizi, çocuklarını ne kadar düşündüğümüzü gören köy halkı çocuklarını okula göndermeyi kabul etti.”
‘KÖYDE YAŞAYAN HERKESTEN BİR ŞEYLER ÖĞRENİYORUZ’
Köyde yaşamanın kuvvetli ancak birebir vakitte öğretici bir tarafının da olduğunu lisana getiren Eren Oruç, “Sadece biz eğitim vermiyorduk, köyde yaşayan herkesten de bir şey öğrenme talihimiz oluyordu. Soba yakmayı öğrendim, köy ilçeye uzak olduğu için kendi işimi kendim yapmayı öğrendim. Mesela lojmandaki, okuldaki bütün arızaları kendim tamir etmeyi öğrendim, doğal bazen üstesinden gelemeyip güzelce bozduğum da oldu lakin sonuçta her vakit her şeye ulaşma bahtınız olmadığını köyde öğreniyorsunuz. Eşim ekmek pişirmeyi öğrendi zira her vakit ilçeden ekmek alamıyorsunuz. Aslında köyde kendi yumurtasını üreten, bostanını eken, ekmeğini pişiren köylü üzere yaşamayı öğrendik. Bir köy öğretmeninin daha çok donanımlı olması gerektiğini öğrenip boş vakitlerimde daha çok online eğitimlerle ferdî gelişimime katkıda bulundum. İrtibatın ne kadar kıymetli olduğunu anladım. Bu alanda kendimi geliştirdim. Bu ortalar robotik kodlama eğitimleri alıyorum, biraz daha teknolojiyle çocukları buluşturmak istiyoruz. Alışılmış daha evvel küçük teknolojik çalışmalarımız oldu lakin kâfi değil. Günümüz dünyasına da çocukların adapte olması lazım, bunun için yeni projeler üretmeye çalışıyoruz. Okulumuzun çok eksiği var, bilhassa hem eski bir okul olması, hem kış aylarının çok uzun olması fiziki ortamların yetersiz olması biraz olumsuz etkiliyor fakat tekrar de hoş fikirler, projeler üretmeye daha doğal bir eğitim ortamı oluşturmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
Öğretmen Eren Oruç
‘AYAĞIMDA GERİSİ YIRTIK LASTİK AYAKKABIYLA OKULA GİDİYORDUM’
Birçok öğrencinin hayatına dokunduklarına değinen öğretmen çift, “Hâlâ da dokunmaya devam ediyoruz. İlkokul da okulu sevmeyen bir kız öğrencim vardı, onunla çok ilgilenmiştik. Okulu sevdirmek için çok çabalamıştık, sonradan okula alıştı, başarılı bir öğrenci oldu. Şu an lisede umuyorum ki maksatlarına ulaşacak. Yalnızca okuldaki öğrencilerimiz değil, ortaokul ve liseye giden öğrencilerimize de daima takviyelerimiz oluyor, her vakit yanlarında oluyoruz” sözlerini kullandı.
“Ben annemi 3 yaşında kaybettim, babam köyde çobanlık yapan biriydi. Maddi imkansızlıklar içinde ömür çabası veren bir ailenin çocuğuydum” diyen Eren Oruç, “İlkokul yıllarımda kışlar daha soğuk, kar yağışı daha çok oluyordu. O yıllar babamın bot ve mont alma imkanı yoktu, ayağımda ardı yırtılmış eski bir kara lastik ayakkabıyla okula gidiyordum. Bir gün matematik dersinde defterimi meskende unuttuğumu fark ettim, öğretmenim birkaç bölme süreci vermişti. Ödev denetimi yapınca ‘Öğretmenim defterim konutta kaldı’ dedim, öğretmenim ‘Git getir’ dedi. Dışarıda kar fırtınası var, hava soğuk, yerde bir metre civarı kar var. Konutumuz köyün öbür tarafındaydı. Konuta gidip defterimi aldım, okula dönüşte ayakkabım kara saplandı bulamadım. O formda okula gittim, kimse görmesin diye sessizce sırama oturdum. Öğretmenim ödevimi denetim etti, ders bitti. Yemeğe giderken arkadaşlarımla karın içerisinde yırtık lastik ayakkabımı bulduk. Ayaklarım çok üşümüştü, hâlâ anlatınca ayaklarımın sızısını ciğerlerimde hissediyorum” diyerek öğrencisiyle yaşadığı emsal bir anıyı şöyle anlattı:
“Köye geldiğim birinci yılım, kış aylarındayız. Sabah sobayı yaktım, sınıfta oturuyorum. Dışarıda kar fırtınası var, bir öğrencim gelip ‘Öğretmenim Nermin yolda kara saplandı, ayakkabısı kayboldu. Ağlıyor, gelemiyor’ dedi. Dışarı çıktım, öğrencim okula yaklaşık 100 metre aralıkta karın içinde ağlıyor. Gittim, kardan çıkarıp sırtıma alıp getirdim. Sobanın yanında ellerini, ayaklarını ısıttım, sıcak bir şeyler içirdim. Ağlaması geçmemişti. ‘Hâlâ niçin ağlıyorsun?’ dediğimde, ‘Lastik ayakkabım orada kaldı’ dedi. Gittim ayakkabıyı karın içerisinde bulup getirdim, o ayakkabının da gerisi yırtıktı. Ondan sonra dayanaklarla öğrencilerimin bot, mont vb. gereksinimlerini giderdim. Tahminen de beni öğretmenliğe bağlayan nedenlerin başında bu geliyor.”
‘HERKESİN BİR KISSASI VAR, BİZİMKİ LİSANDAN LİSANA DOLAŞACAK’
“Görev süremiz burada bittiğinde öncelikle uygun beşerler yetiştirdiğimizi görmek bizi çok memnun edecek” diyen öğretmen çift, “Öğrencilerimizi iyi yerlerde görmek istiyoruz, bir gün haberlerde onların âlâ öykülerini izleyip ‘Bu benim öğrencim’ demek istiyoruz. Bahçesinde ektiğimiz ağaçların gölgesinde oturan öğrenci ve öğretmenlerin olduğunu hayal ediyoruz. Herkesin bir kıssası var, bizim de öykümüz bu dünyadan ebediyete gittikten sonra da buralarda daima lisandan lisana dolaşacak. Buraya gelen öğretmenlere, konuklara ‘Eren ile Altun öğretmen bunları yaptı, bize bunları öğretti, köyümüz için bu fedakarlıkları yaptı’ diye anlatacaklar. Yarın bizler olmayacağız ancak bu cennet vatanımız sonsuza kadar çocuklarımızın elinde yaşayacak, güzellikler onlarla mana kazanacak. Bu vatan var epeyce, bu çocuklar bu vatanın varlığı için çalıştıkça işte o vakit biz amaçlarımıza ulaşmış olacağız” diyerek sözlerini şöyle noktaladı:
“Buradan ayrılınca birçok insanın gönlünü kazanmış olarak ayrılacağız. Eminim her gün bizi arayan, soran beşerler geride bırakacağız. Daha güçlü, hayat deneyimi edinmiş donanımlı birer öğretmen olarak ayrılacağız. Bu deneyimleri farklı yerlerde, farklı öğrencilere aktarma talihimiz olacak. Yüreklere ektiğimiz sevgi tohumları bu köyü daha da güzelleştirecek. Hepsi ailemiz üzere oldu, bu bağ ömür uzunluğu sürecek. Bizim için en büyük kar da bu olacak galiba.”
